حریرچی، جامعه شناس در گفتوگو با رویداد۲۴ تشریح کرد
سرنوشت موج مطالبات مردم از مسئولان، در دوران «پسا پلاسکو»
یک جامعه شناس معتقد است، افکار عمومی حادثه پلاسکو را بهانه و فرصتی برای بیان مطالبات خود میداند که در شرایط عادی امکان بیانشان را ندارد.
رویداد۲۴- یک جامعه شناس معتقد است، افکار عمومی حادثه پلاسکو را بهانه و فرصتی برای بیان مطالبات خود میداند که در شرایط عادی امکان بیانشان را ندارد.
به دنبال حادثه پلاسکو شاهد برخورد و واکنشهای متفاوت از سوی مردم بودیم، موج شدیدی از اعتراضات برای شناخته شدن مقصر این حادثه در میان مردم به وجود آمد و بسیاری از آنها خواستار ایمنسازی ساختمانهای مشابه شدند و درباره وقوع زلزله ابراز نگرانی کردند. کمپینهای مردمی بسیاری هم در واکنش به این حادثه به وجود آمد.
در جریان اتفاقات دیگر شبیه به این حادثه مانند آتشسوزی خیابان جمهوری، کشته شدن سربازها و... نیز جامعه شاهد ایجاد چنین موجهای احساسی از سوی مردم بود ولی مساله اصلی عدم پیگیری این مطالبات پس از گذشت مدتی از حادثه است. چرا مردم مطالبات خود را پیگیری نمیکنند؟
امیر محمود حریرچی، جامعه شناس با اشاره به اینکه مردم مطالبات اقتصادی، احتماعی، فرهنگی و سیاسی زیادی دارند به رویداد۲۴ گفت: وقوع چنین حادثههایی، یک فرصت است که برای مردم ایجاد میشود تا مطالبات خود را به صورت غیر مستقیم مطرح کنند. چون در حالت عادی شرایط بیان این مطالبات وجود ندارد و با موانع زیادی روبرو میشوند.
او توضیح داد: حتی شاید حادثه پلاسکو به صورت مستقیم برای همه مردم اهمیت نداشته باشد اما آنها نسبت به زندگی خودشان احساس نگرانی میکنند و این نگرانیها را در قالب نگرانی درباره حادثه پلاسکو مطرح میکنند. مردم وقتی میبینند مسئولیت این حوادث از سوی مسئولان توجیه میشود و هیچکس پاسخگو نیست؛ نگران این هستند که در صورت وقوع اتفاق مشابه مثل زلزله چه کسی به دادشان میرسد؟
این جامعه شناس ادامه داد: مردم از این همه توجیه خستهاند و امنیت خود را از نظر روانی،اجتماعی، اقتصادی و... در خطر میبینند. آنها در شرایط عادی بستر مناسبی برای بیان این مطالبات ندارند بنابراین در چنین شرایطی به صورت بزرگنمایی شده واکنش نشان میدهند، همه خط قرمزها را میشکنند و گاهی حتی خودخواهانه عمل میکنند. جنبه همگانی این فرصت مردم را در بیان مطالباتشان جسورتر میکند.
حریرچی تصریح کرد: بعد دیگر ماجرا این است که ساختمان پلاسکو، ظرف چند ساعت خیلی سریع و ناگهانی فرو ریخت. ساختمانی که از بیرون به عنوان یک ساختمان محکم و نماد مدرنیته ایرانی به نظر میرسید. مردم به این دلیل شکه شدند و با حساسیت بیشتری نسبت به این مساله واکنش نشان دادند.
او با تاکید بر احساس ترس مردم از عدم امنیت شغلی، روانی و اجتماعی ادامه داد: مردم وحشت دارند به وقوع حادثههای این چنینی فکر کنند. چون در واقع ما ستاد بحران کارآمدی هم نداریم تا در این شرایط مدیرت بحران کند و بتوان به آن دل خوش کرد.
حریرچی شبکههای مجازی را نیز در ایجاد موج احساسی مردم مهم دانست و دراین خصوص گفت: شبکههای مجازی اخبار را به صورت بسیار گسترده پوشش دادند اگر شبکه مجازی نداشتیم کسی خبردار نمیشد. اما مساله این است که این شبکهها به صورت مجازی حادثه و مطالبات مردم را بزرگ کردند نه به صورت واقعی. مردم برای پیگیری مطالباتشان نیازمند شوراهای صنفی، انجمنها و شبکههای مردمی فعال هستند که به صورت واقعی مطالبات را پیگیری کنند.
این جامعه شناس در پاسخ به این سوال که آیا پیگیریهای مردم در خصوص مطالباتشان پس از آرام شدن تب حادثه پلاسکو متوقف میشود گفت: قطعا متوقف خواهد شد چرا که بیان مطالبات در حالت عادی نیاز به تمرین دموکراسی در جامعه دارد. وقتی هیچکس پاسخگوی مطالبات مردم نیست، وقتی با افرادی که به صورت صنفی مطالباتشان را دنبال میکنند برخورد نامناسب میشود؛ آنها از بیان مکرر آن خسته و ناامید میشوند و نوعی بیتفاوتی جامعه را فرا میگیرد.
او همچنین افزود: این مشکلات باید به صورت ریشهای حل شود. بستر مناسب ایجاد شود و مردم هم از خودخواهی بکاهند. این مشکل زمانی حل میشود که مردم احساس کنند در کنار هم برای پیگیری مطالباتشان تلاش میکنند. در غیر این صورت فقط شاهد امواجی هستیم که در حادثهها شکل میگیرد و با سرعت از بین میروند.