رویداد۲۴- یک کار‌شناس مسائل بین المللی نسبت به موضع گیری رسانه‌های اصولگرا و طرح ادعای افشاگری ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی علیه دولت و برجام که در سفر اخیرش به واشنگتن گفته بود «برجام هیچ دستاوردی برای ما نداشته است»، واکنش نشان داد و گفت: «اگر آقای سیف و امثال ایشان حرفی می‌زنند می‌خواهند به عنوان اهرم فشار در جهت سرعت بخشیدن به اجرای برجام استفاده کنند. همه این را می‌دانیم ولی متاسفانه نمی‌خواهیم آن را به یاد بیاوریم چون نگران آن هستیم که با موفقیت بیشتر برجام یک هفتم اسفند دیگری یا شاید هم هفتم اسفندهای دیگری در تاریخ سیاسی ایران تکرار شود.»
مهدی مطهرنیا در گفت‌و‌گو با رویداد۲۴ نسبت به موضع گیری رسانه‌های اصولگرا و طرح ادعای افشاگری ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی علیه دولت و برجام که در سفر اخیرش به واشنگتن گفته بود «برجام هیچ دستاوردی برای ما نداشته است»، واکنش نشان داد و گفت: «برجام یک تصمیم گیری مهم در تاریخ روابط خارجی ایران و اعضای گروه ۱+۵ بوده است. تمام رهبران کشورهای هفت گانه‌ای که در برجام حضور داشتند مسئولیت پذیرش برجام را برعهده گرفته‌اند. برجام بازتاب یک اقدام معقولانه و خردورزانه در عرصه دیپلماسی برای حل یک بحران بین المللی بوده است که حدود ۱۳ سال استمرار داشته است و عقبه‌ای حدود سه دهه‌ای را در پرونده هسته‌ای ایران از قبل از وقوع انقلاب اسلامی تا زمان پذیرش برجام با خود به همراه دارد. برجام راه حل یک معضل سیاسی نه تنها در حوزه سیاست خارجی که در حوزه سیاست خارجی و منطقه‌ای ایران بود.»
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی به امضای توافق نامه ۵۹۸ در زمان جنگ ایران و عراق اشاره کرد و گفت: «در این مقطع معمار کبیر انقلاب اسلامی مسئولیت پذیرش قطعنامه ۵۹۸ را برعهده گرفتند و سپس به دوران پسا قرارداد۵۹۸ اندیشدند. آیا تمام اجزای قرارداد۵۹۸ کاملا اجرایی شد؟ اینجاست که باید بگوییم، امضای برجام نه ناشی از تصمیم گیری یک فرد یا یک سازمان یا یک نهاد و همین طور تصمیم گیری رییس جمهوری یا وزیر امورخارجه بلکه محصول تصمیم سازی تمام عناصر درگیر با پرونده هسته‌ای ایران و تصمیم گیری نظام حکومتی حاکم بر ایران، مبتنی بر تصویب آن توسط مقام معظم رهبری بوده است.»
این کار‌شناس مسائل سیاسی با طرح این مساله که «برجام و تعهدات آن اکنون به خوبی اجرا می‌شود یا خیر یک موضوع است و دیگر آنکه ما به دلیل اینکه تعهدات اجرا نشده است، گرایش‌های جناحی و حزبی را وارد و از آن در جهت ضربه زدن به این تصمیم استفاده کنیم موضوع دیگری است»، اعلام کرد: «به نظر می‌رسد که این معانی محفلی برای تعارضات و بداخلاقی سیاسی و گروهی است و آرام آرام مردم می‌فهمند کسانی که اینگونه اقدامات را انجام می‌دهند با وجود آنکه ادعای پیروی و حمایت از رهبری را دارند، در عمل این معنا را مخدوش می‌سازند.»
این استاد علوم سیاسی با بیان اینکه «به هر ترتیب برجام تصمیمی است که در نظام حکومتی جمهوری اسلامی گرفته شده که یا بر اساس رضایت، یا اکراه و یا اجبار بوده است»، گفت: «برجام امضا شده است و امروز باید همه افراد از جمله ما حول محور همین نظام حکومتی و اراده‌ای که بر آن استقرار یافته است، خواهان اجرا شدن تعهدات برجام از سوی طرف‌های مقابل باشیم که آقای سیف در سفر اخیرشان به ایالات متحده همین کار را کرده است.»
مطهرنیا ادامه داد: با این حال کسانی که منتظر هستند تا از هر مقوله ملی در جهت مطامع حزبی و جناحی خود استفاده کنند، چنین معانی را دست آویز تحرکات جناحی خود قرار می‌دهند. فراموش می‌کنند تحریم‌هایی که منتهی به تحریم‌های هسته‌ای شد از اوایل انقلاب با تحریم‌های اقتصادی ایران شروع شد.
او با اشاره به تحریم‌های اقتصادی ناشی از حمله به سفارت ایالات متحده در ایران موسوم به تسخیر لانه جاسوسی، اعلام کرد: از آن مقطع تاکنون همین افراد که منتقد هستند در روزنامه‌ها و مجلات خود گفتند که تحریم‌ها اثر ندارد، با تحریم‌ها مستقل خواهیم شد، تحریم‌ها کاغذ پاره‌ای بیش نیست، ما را آنقدر تحریم کنید که تحریم دانتان پر شود و گزاره‌هایی از این دست که نمونه‌های آن در حافظه تاریخی ملت ایران کم نیست. حال همین افراد امروز فراموش کرده‌اند که درد یک باره می‌آیند، خرمن خرمن می‌آید و مثقال مثقال از بدن خارج می‌شود.
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، تحریم‌ها به مثابه یک ویروس دردآوری است که ناگهانی بر بدن هجوم می‌آورد ولی مثقال مثقال خوب می‌شود. آقایان تا دیروز می‌گفتند که تحریم‌ها هیچ اثری ندارد و امروز خواهان آن هستند که بعد از دو ماه یا هنوز یک فصل نگذشته است، تمام آثار تحریم‌های ۳۵ ساله و تحریم‌های فلج کننده یک دهه اخیر از بین برود.
این کار‌شناس مسائل سیاسی منتقدان برجام را با طرح پرسشی مخاطب خود قرار داد و افزود: «آیا چنین انتقادات و رفتارهایی و ایجاد فضای توقعات فزاینده‌ای از نظام جمهوری اسلامی ایران و دولت حاکم بر تهران نیست؟ آیا چنین عملکردی موجب ضربه زدن به کلیت نظام جمهوری اسلامی و انقلابی که پشتوانه آن است نخواهد بود؟ آیا این دفاع از ولایت رهبری را به همراه دارد؟
مطهرنیا ادامه داد: «اگر پاسخ شما به این سه پرسش آری است که باید گفت دست مریزاد. آقایان باید شجاعانه این معانی را مطرح کنند و نشان‌های صداقت و قهرمانی و پهلوانی را به کسانی که این گونه برخورد می‌کنند بدهند ولی اگر پاسخ به این سه پرسش منفی است باید نوع برخورد و کنش این عده از افراد تردید کرد.»
او در خصوص روند اجرایی شدن برجام توضیح داد که «آنچه هم اکنون در حال اجراست، آغاز یک کار طولانی در ایجاد فضای مثبت مالی، تجاری و پولی و در نهایت اقتصادی برای جمهوری اسلامی در جهت ورود به ورود اقتصاد بین المللی است. همان گونه که ایالات متحده دو دهه تلاش کرد تا بتواند جهان را در تحریم‌های فلج کننده علیه ایران بسیج کند، در شرایطی کنونی حداقل دو سال زمان نیاز دارد تا بتواند همان کسانی که خود به اجماع بین المللی علیه ایران از منظر اقتصادی وادار کرده است، به اجماع بین المللی به جهت حذف تحریم‌های پولی، اقتصادی و تجاری وارد کند.»
این استاد دانشگاه با بیان اینکه تحریم‌های آمریکا علیه ایران به دلیل روابط مخدوش بین تهران و واشنگتن برداشته نشده است و تنها تحریم‌های هسته‌ای کنار زده شده‌اند، گفت: «سایر تحریم‌های ضد ایرانی که در خصوص اتهامات غیر از هسته‌ای اجرا شده، همچنان پابرجاست. فراموش نکنیم که کشورهای جهان و سازمان‌های بین المللی پولی و مالی نگران آن هستند که به واسطه روابط مخدوش بین تهران و واشنگتن در صورت باز کردن مسیر اقتصادی به ویژه در بخش‌های مالی و پولی در نهایت با عدم شنیدن صدای واحد در تهران زمینه ساز ایجاد خدشه به توان مالی خود از طریق تحریم‌های آتی و احتمالی دچار شوند».
او به عملکرد سازمان بین المللی سوییفت در دوران پسابرجام اشاره کرد و افزود: «این سازمان متولی انتقال پول و سرمایه در بعد بین المللی که از سال ۱۹۷۷ تشکیل شده همچون دیگر سازمان‌های تجاری این نگرانی‌ها را دارد که با سرمایه گذاری در ایران به سبب عدم شنیدن صدای واحد در تهران و تحریم‌های احتمالی دچار زیان و خسران گسترده شود. بنابراین طبیعی است که این سازمان و کشور‌ها محتطانه و «دست به عصا» نسبت به این خطرات با ایران حرکت کنند.»
مطهرنیا افزود: «این درحالی است که شخص آقای اوباما رییس جمهوری آمریکا به وزیر خزانه داری دستور داده است تا تمامی امکانات را بسیج و زمینه‌های رفع سوظن شرکت‌ها و دولت‌ها در معامله با ایران را فراهم کند اما در عمل آنان به دلیل نگرانی نسبت به روابط بین ایران و آمریکا و همچنین شرایط کنونی منطقه خاورمیانه و تنش‌های کنونی به هر ترتیب نسبت به تعاملات اقتصادی با ایران جانب احتیاط را در نظر گرفته‌اند.»
این کار‌شناس مسائل سیاسی همچنین در پاسخ به این سوال که جریان تندرو سخنان اخیر رییس کل بانک مرکزی در ایالات متحده را که گفته بود برجام دستاوردی برای ما ندارد را به تمامی موضوعات مطرح شده در این توافق نامه تعمیم داده‌اند و به شکلی که گویی برجام هیچ دستاوری جز موضوعات بانکی نداشته و صرفا با هدف حل این مساله دنبال شده است، اعلام کرد: «تقلیل برجام به عنوان یک پیروزی درخشان در فضای سیاسی دیپلماتیک به مسائل اقتصادی ظلم به نظام و یک جهت گیری و رویکرد اختلال برانگیز و نگاهی تقلیل گرایانه به قدرت و توان نظام جمهوری اسلامی است».
او ادامه داد: ایران در پرتو پرونده هسته‌ای می‌خواست به انرژی صلح آمیز هسته‌ای دست پیدا کرده و سپس تحریم‌ها برداشته شود و مهم‌تر از آن به عنوان یک بازگیر اصلی در منطقه و نظم بین اللملی شناخته و پذیرفته شود. آنچه که در این زمینه مطرح است برداشتن تحریم هاست. امروز ایران انرژی صلح آمیز دارد و از سوی آژانس بین المللی رصد می‌شود. نشاط و امید بازگشته است. ایران توانسته است به تعامل منطقه‌ای و بین المللی دست یابد. عربستان و تل آویو امروز ناراحت هستند و بسیاری از کشورهای پیرامونی ما و هماهنگ با ریاض تمام تلاش خود را بسیج کرده تا در پیاده شدن برجام اختلال ایجاد کنند و ارتباط ایران با نظام بین الملل از طریق ایجاد آشوب در منطقه مختل نمایند که همه این مسائل نشان از تصمیم خردورزانه‌ای است که در ساختار حکومتی ایران صورت گرفته است.
مطهرنیا تاکید کرد: ایران از منظر اقتصادی ۳۵ سال می‌شود که تحت فشار است و ۱۰ سال است که بابت پرونده هسته‌ای فشارهای نظری و تحریم‌هایی که از لحاظ قانونی به تصویب رسیده بود ولی از نظر اجرایی چندان به آن وقع نهاده نمی‌شد، اجرایی شد و تعریف عملیاتی پیدا کرد. باید بپذیریم که تعریف عملیاتی همین تحریم‌ها در حوزه اقتصاد یکی از شاخص‌های مهم پذیرش برجام از سوی ایران است و این را همگان می‌دانیم و شاید به آن اذعان نکنیم.
به گفته این استاد دانشگاه، امروز همان کسانی که می‌گفتند تحریم‌ها کاغذ پاره است یا موجب استقلال کشور شده است خواهان برداشتن تحریم‌ها هستند. پس تحریم‌ها اثر داشته است و باید همان افراد به مردم توضیح بدهند که چرا به ملت می‌گفتند تحریم‌ها بی‌اثر بوده و کاغذ پاره هستند.
این کار‌شناس مسائل سیاسی خاطرنشان کرد: باید بپذیریم تحریم‌هایی که بالغ بر سه دهه برای اجرای آن‌ها وقت هزینه شده است نمی‌تواند در دو تا سه ماه به راحتی برداشته شده و آثار عینی آن مشخص شود. اگر آقای سیف و امثال ایشان حرفی می‌زنند می‌خواهند به عنوان اهرم فشار در جهت سرعت بخشیدن به اجرای برجام استفاده کنند. همه این را می‌دانیم ولی متاسفانه نمی‌خواهیم آن را به یاد بیاوریم چون نگران آن هستیم که با موفقیت بیشتر برجام یک هفتم اسفند دیگری یا شاید هم هفتم اسفندهای دیگری در تاریخ سیاسی ایران تکرار شود.
او در پایان اعلام کرد: پرسش این است که اگر واقعا چنین نظری داریم آیا واقعا به خاطر خدا، به خاطر انقلاب اسلامی، به خاطر نظام جمهوری اسلامی و تبعیت از ولایت و رهبری این سخنان را به زبان می‌آوریم. بین این دوستان و خدایشان حضرت حق قضاوت خواهند کرد.