رویداد۲۴- «دونالد
ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا چهارشنبه شب بالاخره وعده انتخاباتی خود را با
یک سال تاخیر عملی کرد و از توافق هسته ای تاریخی با ایران خارج شد، توافقی
که در سال 2015 پس از یک دوره طولانی و سخت میان تهران و گروه 1+5
(آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) منعقد شده بود.
ترامپ
سخت ترین گزینه پیش روی خود را انتخاب کرد و ضمت عقب کشیدن آمریکا از این
توافق تمامی تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای ایران را علیه این کشور
بازگرداند.
اقدام ترامپ در برهم زدن برجام اما به جز یکی دوتا از
متحدان منطقه‌ای امریکا در خاورمیانه با رضایت و موافقت متحدان واشنگتن
همراه نبود، اتحادیه اروپا، فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه و چین به شدت به
کاخ سفید تاختند و این اقدام وی را محکوم کردند.
موگرینی، مرکل، می و مکرون هریک در بیانیه های جداگانه بر ادامه برجام تاکید و از تهران خواستند تا به این اقدام پایبند بماند.
ترامپ اکنون می گوید که به دنبال یک توافق خوب با ایران است، توافقی که هم به نفع واشنگتن باشد و هم برای ایران بهتر است.
وی به فاکس نیوز گفته که امیدوار است بتواند با ایرانی ها به توافق برسد، یک توافق خوب و عادلانه برای آنها و ما.
رئیس
جمهور آمریکا همچنین گفت: نمی توانیم به آنها (ایران) اجازه دهیم سلاح
هسته ای داشته باشند. ما باید بتوانیم وارد سایت های (نظامی) آنها شویم و
آنها را بررسی کنیم. ما باید توانایی آن را داشته باشیم که وارد پایگاه های
نظامی آنها شویم و ببینیم آیا دروغ می گویند یا نه.
نخستین تقابل مستقیم ایران و اسرائیل، راست یا دروغ؟دو
روز بعد از لغو برجام، ماجرای بلندیهای جولان آغاز شد؛ منطقه ای در سوریه و
تحت اشغال اسرائیل که چهارشنبه شب به صحنه تمام عیار درگیری های گسترده
نظامی تبدیل شد. اسرائیل ادعا می کند که سپاه قدس ایران این منطقه را با
حملات راکتی هدف قرار داده است، ادعایی که منجر به آن شد که بامداد پنجشنبه
اسرائیل شدیدترین حملات چندسال اخیر خود علیه سوریه را انجام دهد و مدعی
شود که مراکز ایران در سوریه را بمباران کرده است.
سخنگوی ارتش اسرائیل درباره جزئیات این حملات مدعی شده است که 20 فروند موشک به‌سمت مواضع نظامی در بلندیهای جولان شلیک شده است.
به‌گفته
وی 4 مقر نظامی مهم ارتش اسرائیل در جولان، هدف این حملات قرار گرفته است.
در مقابل این رژیم نیز ده ها موشک به سمت مواضع مختلف نظامی در سوریه شلیک
کرد.
با این حال تاکنون دولت ایران یا سوریه تاکنون از تایید یا رد
این موضوع خودداری کرده اند. وزارت خارجه ایران صرفا به محکومیت این حملات
بسنده کرد و درباره تایید یا رد این حمله نظامی سکوت کرده است اما سرگی
لاوروف وزیر خارجه روسیه وقوع این حمله موشکی از سوی ایران علیه اسرائیل را
تایید کرده است.
در مقابل کشورهای اروپایی که تا چند ساعت قبل به
حمایت تمام و کمال از ایران در موضوع هسته ای پرداخته بودند متفقا این
حملات را محکوم کردند.
یورونیوز نوشت: دولت آلمان اعلام کرد:
«اقدامات تحریک‌آمیز خطرناک» ایران را در طی حملات شب گذشته از خاک سوریه
به مواضع اسرائیلی در بلندیهای جولان محکوم می کند. وزارت امورخارجه آلمان
پنجشنبه ۲۰ اردیبهشت به دنبال حملات نظامی متقابل ایران و اسرائیل در
بیانیه‌ای اعلام کرد: «این حملات، اقدامی تحریک‌آمیز و خطرناک است و ما آن
را به شدت محکوم می‌کنیم. اسرائیل حق دفاع از خود را دارد.»
دولت
بریتانیا نیز «حملات ایران» به مواضع نظامی اسرائیل را محکوم کرد و از
روسیه خواست تا با استفاده از نفوذ خود در سوریه از حملات احتمالی آینده
جلوگیری کند.
ترزا می، نخست وزیر بریتانیا نیز گفت:« ما حمله ایران
را به اسرائیل محکوم می‌کنیم. اسرائیل از حق دفاع از خود برخوردار است. ما
از ایران می‌خواهیم تا از حملات احتمالی آینده خودداری کند و طرفین درگیر
را به آرامش دعوت می‌کنیم. از روسیه نیز می‌خواهیم تا از نفوذ خود در سوریه
استفاده کرده و جلوی حملات آینده از جانب ایران را بگیرد.»
در این
همین راستا سارا هاکبی سندرز سخنگوی کاخ سفید نیز به شبکه خبری فاکس گفت:
«حملات جولان (حملات ایران به منطقه جولان اسرائیل) نشان می‌دهد که رژیم
ایران قابل اعتماد نیست و رییس جمهور تصمیم درستی برای خروج آمریکا از
توافق هسته‌ای گرفته است.»
همچنین «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم
صهیونیستی در واکنش به این حملات گفت:« ایران از خطوط قرمز عبور کرد و
واکنش اسرائیل مناسب بود. واکنش اسرائیل پیامی به اسد بود که اگر علیه
اسرائیل اقدام شود علیه ارتش سوریه وارد عمل می‌شویم.»
دولت سوریه
نیز در واکنش به این حملات اعلام کرد که حملات موشکی رژیم صهیونیستی به
سوریه ثبات منطقه و امنیت جهانی را تهدید می‌کند. بحرین نیز در واکنش به
این حملات از اسرائیل حمایت کرد و وزیر خارجه این کشور در توییتر نوشت: هر
دولتی از جمله اسرائیل حق دارد از خودش دفاع کند و منابع خطر را از بین
ببرد.
دور جدید مذاکرات برجامی، توافق هسته ای احیا می شود؟ظریف
از فردا یکشنبه راهی تور برجامی می شود تا بار دیگر با دیپلماسی بتواند
راهی برای احیای برجام پیدا کند. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان راهی چین،
روسیه و سپس بروکسل می شود تا نشستی را در سطح وزرای خارجه با ترویکای
اروپایی برگزار کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره این سفر گفت:
محمدجواد ظریف در راستای دستور رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران به منظور
رایزنی و تبادل نظر با اروپا و دیگر طرف‌های برجام و بررسی امکان تداوم
برجام در صورت تضمین منافع ملت ایران، از فردا شب سفر فشرده‌ای را به چین،
روسیه و بلژیک آغاز می‌کند.
اروپا تلاش می کند مانع از فروپاشی
برجام شود، حتی در این راه بارها با رئیس جمهوری آمریکا پیش از تصمیم گیری
در این باره به رایزنی پرداختند، رایزنی هایی که همگی با شکست مواجه شدند.
روزنامه
نیویورک تایمز در این باره می نویسد: نشانه هایی وجود دارد که می گویند
صبر و تحمل کشورهای اروپایی به آستانه خود نزدیک شده است و در حالی که
ترامپ به نام «نخست آمریکا» فضایی از خلا را در میان رهبران کشورهای عضو
ناتو ایجاد کرده است، به دنبال راه حل می گردند. شکافی که به نظر می رسد
اروپایی ها فراتر از آن هستند که توانایی و یا تمایل پُر کردن آن را داشته
باشند.
نویسنده این مقاله در ادامه نوشت: «جرمی شاپیرو» مقام سابق
وزارت خارجه آمریکا و عضو کنونی شورای اروپا در روابط خارجی می گوید:
متحدان قطعا از این موضوع یکه تازی های ترامپ خسته شده اند اما به نظر نمی
رسد که راه حلی برای آن داشته باشند.
وی افزود: اروپایی ها در مسیر تلاش
برای برای راضی کردن رئیس جمهور آمریکا سرمایه گذاری کرده بودند و باور
کردنی نبود اما امیدهای بسیاری وجود داشت که آنها می توانند اورا متقاعد
کنند. اما آنها این موضوع را تنها تا سطح خجالت زده کردن وی پیش بردند چرا
که آنها هیچ جایگزینی برای این توافق نداشتند.