رویداد۲۴ نوسانهای ارزی همچنان در بازار ایران ادامه دارد. دولت دلار را تک نرخی کرد، دلالان بازداشت شدند، صرافها از خرید و فروش ارز محروم شدند، اما ثبات به بازار ارزی کشور برنگشت.
از سوی دیگر، هفته گذشته آمریکا به صورت رسمی از برجام خارج شد و بازارهای ارزی و مالی کشور به این اتفاق واکنش نشان داد. در حالی که دولت و برخی از کارشناسان بر این عقیده هستند که این وضعیت موقت و هیجانی است، اما بسیاری از کارشناسان این اتفاق را ناشی از عملکرد نامناسب و سوء مدیریت دولت میدانند.
تاثیر دولت بر افزایش نوسانهای ارزی
ابراهیم رزاقی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتوگو با
رویداد۲۴، با اشاره به خروج آمریکا از برجام و تاثیر آن بر اقتصاد ایران خصوصا بازار ارز، گفت: نوسانهای ارزی متعلق به چند وقت اخیر نیست، از زمانی که بانکمرکزی سود سپردهها را کاهش داد، دولت نیز به یک نیروی انهدامی اجازه حرکت در بازار ارز را داد و بخشی از پولهایی که در دست مردم بود به سمت بخشهایی رفت که حدس میزدند قیمت آن بالا میرود، مانند بازار ارز و سکه.
نوسان ارز ناشی از سوءمدیریت بود نه هیجان بازار
رزاقی ادامه داد: در پی این اتفاق چند هزار قطعه سکه و میزان بالایی ارز از سوی مردم و دلالان خریداری شد و همین موضوع باعث شد قیمت ارز و سکه به شدت بالا برود. به نظرم این حرکت سوداگرانه و قماربازانه است لذا به نظرم نوسانهای بازار ارز و سکه اصلا هیجانی نبود بلکه ناشی از سوء مدیریت و عملکرد نامناسب دولت و تیم اقتصادی دولت است.
جایگزینی یورو و دلار فایدهای ندارد
این کارشناس با بیان اینکه دولت خواهان ادامه این رویه است، تصریح کرد: از لحاظ سیستم بانکی مدتهاست که تحریم شدهایم اما دولت حاضر نشد دلار را از مبادلات تجاری مانند سایر کشورها حذف کند، این به معنای این است که دولت نیز به ادامه این شرایط تمایل دارد. بعد از مدتی دولت اعلام کرد که میخواهیم دلار را حذف و به جای آن از یورو استفاده کنیم، خب فرق دلار با یورو چیست؟ یورو نیز مانند دلار زیر سلطه آمریکا قرار دارد. دولت به امید دل بستن به اروپا، اعلام کرده که قرار است یورو را جایگزین دلار کند. اروپا هیچ تفاوتی با آمریکا ندارد و منافعی که دارند در اولویت قراردارد.
دولت به صنعت یارانه پرداخت کند
رزاقی با بیان اینکه دولت تلاش خود برای کنترل بازار ارز را انجام داده است، تصریح کرد: دولت هم دلار فروخت و هم سکه، اما این روش بینتیجه بود. اما اگر دولت سیاستهای ارزی و مبادلات تجاری را تغییر بدهد و نقش دلار را از بازار تجاری کاهش دهد، حتما میتواند تا حد بالایی ثبات را به بازار ارز برگرداند. دولت باید به تولیدکنندگان داخلی کمک کند تا بتواند تولید را بالا ببرد و از آن سمت فقط نیازهای کشور را وارد کند، با این روش طبیعتا میتواند ثبات را به اقتصاد برگرداند. از سوی دیگر دولت باید به بخش خصوصی و صنعتی هم کمک کند و به آنها یارانه پرداخت کند.
میتوان با کشورهایی تجارت کرد که دلار را حذف کردهاند
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه دولت باید حتما دلار را از مبادلات تجاری خود حذف کند، خاطرنشان کرد: این کار میتواند کمک بسیار زیادی به ما داشته باشد. اکنون بسیاری از کشورها این کار را انجام میدهند و توانستهاند موفق هم عمل کنند. دولت میتواند با کشورهایی مبادله کند که آنها نیز دلار را از مبادلات تجاری خود حذف کردهاند. نتیجه مثبت این اتفاق این است که ما با کشورهایی روبه رو هستیم که بر اساس پول ملی دو کشور و بدون کوچکترین دخالت آمریکا این کار را انجام میدهیم. نکته مثبت بعدی این موضوع، این است که ما مجبور نیستیم نفت خام بفروش برسانیم تا بتوانیم دلار به دست بیاوریم، در این شرایط خام فروشی را کنار میگذاریم و به سمت تولید میرویم.
دلار 4200 تومانی به دست کسانی میرسد که میخواهند ثروتشان را از کشور خارج کنند
رزاقی با اشاره به تکنرخی شدن دلار از سوی دولت، گفت: اینکه این تصمیم چه تاثیری بر بازار ارز دارد و آیا میتواند آن را کنترل کند یا نه، بستگی به سیاستهای احتکاری دارد که بخش خصوصی انجام میدهد و دولت هم از این موضوع بدش نمیآید. اکنون قیمت واقعی دلار چیزی در حدود 10 الی 12 هزار تومان است نه 4200 تومان. کاری که اکنون دولت انجام میدهد باعث این میشود که کمبود ارزی که دارد کمتر آشکار شود. از سوی دیگر دلار 4200 تومان هم به دست افرادی میرسد که ارتباطات خاصی دارند و میتوانند آن را به دست بیاورند نه همه مردم. به معنای دیگر این دلار به دست افرادی میرسد که میخواهند ثروت خود را از کشور خارج کنند.
اقدامات ارزی دولت عمدی است نه از روی ناآگاهی
این کارشناس ادامه داد: قیمت واقعی دلار 4200 تومان نیست اما دولت آن را تک نرخی و با قیمت 4200 تومان به فروش میرساند. این تفاوت قیمت باعث خروج پول کشور به آمریکا و باعث افزایش ارزش دلار آمریکا میشود. در حال حاضر دلاری که وارد کشور میشود نیازهای کشور و کارخانهها را تامین میکند؟ خیر اینگونه نیست زیرا سعی میکنند با این دلارها فعالیتهای را انجام میدهند که سود بیشتری کسب میکنند و با این کار فقط روز به روز تولیدکنندگان داخلی را نابود میکنند. این ارزان کردن قیمت دلار تماما به نفع کشور آمریکا و ارزش پولی آنها است.
ابراهیم رزاقی با اشاره به اینکه دولت باید تیم اقتصادی خود را تغییر بدهد، خاطرنشان کرد: به نظرم اقدامات دولت در این زمینه عمدی است و نه از ناآگاهی. ناآگاهی برای زمانی است که دیگر تکرار نشود. زمانی که دولت میداند این سیاستها فقط باعث افزایش بیکاری، فقر و ... میشود، چرا این سیاست را کماکان ادامه میدهد؟ دولت اعتقاد دارد اگر این روش را ادامه بدهد آمریکاییها به کمک او میآیند. از سوی دیگر این رویه به طبقه اشرافی کمک میکند و طبقه اشرافی نیز طرفدار آمریکا هستند. متاسفانه مبنای این تیم نه مردم هستند و نه قانون اساسی است بلکه به فکر منافع خودشان هستند نه رفع فقر و بیکاری.