رویداد۲۴ سیدرضا قزوینی غرابی با اشاره به برگزاری انتخابات پارلمانی عراق گفت: چهارمین دوره انتخابات عراق روز شنبه برگزار شد و ۴۴ درصد از واجدین شرایط برای شرکت در انتخابات در آن مشارکت داشتند که پایینترین نسبت مشارکت در طول چهار دوره گذشته بوده است.
کسی پیشبینی نمیکرد که جریان صدر پیروز انتخابات شود
وی کاهش مشارکت مردم در چهارمین دوره انتخابات پارلمانی عراق را غافلگیرکننده دانست و اظهار داشت: پیش از این پیشبینی میشد که این انتخابات با مشارکت پایینتری نسبت به ادوار قبلی برگزار شود اما کسی ارزیابی نمیکرد که این کاهش مشارکت تا این اندازه باشد.
این کارشناس مسائل عراق با بیان اینکه غافلگیری دوم در چهارمین دوره انتخابات پارلمانی عراق را میتوان پیروزی جریان سائرون وابسته به مقتدی صدر میتوان دانست، تصریح کرد: کسی پیشبینی نمیکرد که جریان صدر در انتخابات پارلمانی عراق بتواند به عنوان جریان پیشتاز در انتخابات ظاهر شده و نسبت به جریانهای دیگر آرای بیشتری را کسب کند.
چهارمین دوره انتخابات مجلس عراق، دوره شگفتیها بود
قزوینی غرابی ادامه داد: تا پیش از برگزاری این انتخابات پیشبینی میشد جریان الفتح به عنوان بخشی از جریان وابسته به حشدالشعبی آرای زیادی را کسب کند که این مساله به دلیل پیروزی گروههای مقاومت علیه جریان تروریسم تکفیری داعش بود و در این چهارچوب هم دیدیم که این جریان نیز آرای زیادی را توانست در این انتخابات کسب کند.
وی با بیان اینکه غافلگیری سوم نتایج به دست آمده مربوط به جریان النصر به رهبری حیدر العبادی، نخستوزیر کنونی عراق است، خاطرنشان کرد: پیشبینی میشد جریان وابسته به حیدر العبادی به دلیل موفقیتهایی که در طول این مدت داشته است آرای زیادی را کسب کند اما آرای به دست آمده مطابق با پیشبینیها نبود. در مجموع، چهارمین دوره انتخابات مجلس عراق را میتوان دوره شگفتیها و پر از تحول قلمداد کرد.
سه رکن تشکیل دولت در عراق
این تحلیلگر مسائل عراق در رابطه با واکنش اولیه مقتدی صدر و اظهارات او مبنی بر اعتلاف با جریان الوطنیه وابسته به ایاد علاوی و جریان الحکمه وابسته به سید عمار حکیم هم ابراز داشت: تا زمانی که تعداد دقیق کرسیهای مجلس مشخص نباشد، نمیتوان اظهارنظر جدی داشت و تا زمانی که این امر مشخص نشود، نمیتوان سناریوها را پیشبینی کرد.
قزوینی غرابی با تاکید بر اینکه تشکیل دولت در عراق از سه رکن ایجاد شده است، بیان کرد: رکن نخست، حضور مردم در انتخابات و نتایج آرای به صندوق ریخته شده است. رکن دوم، توافقات میان رهبران و جریانهای سیاسی است. رکن سوم، توافقات منطقهای و بینالمللی برای تشکیل دولت و چینش کابینه است.
بعید است جریان صدر فردی را مستقیما از درون خود برای نخستوزیری معرفی کند
وی با بیان اینکه در حال ورود به مرحله دوم و سوم هستیم، یادآور شد: در شرایط کنونی، رهبران جریانهای سیاسی در حال رایزنی با یکدیگر هستند و پس از آن، کشورهای منطقهای و فرامنطقهای باید روی آن توافق کنند. با این وجود، با قاطعیت نمیتوان گفت که چه جریانهایی با یکدیگر توافق میکنند یا دولت را تشکیل میدهند. یکی از دلایل این مسئله آن است یک جریان نتوانسته به تنهایی اکثریت مطلق آرا را برای تشکیل دولت کسب کند.
رئیس میز تکفیر در بنیاد هابیلیان با بیان اینکه وقتی تفاوت آرا زیاد نباشد، معادلات تشکیل دولت هم پیچیده میشود، عنوان کرد: با وجود آنکه جریان سائرون دست برتر را در پارلمان عراق برخودار است اما لزوما این مسئله به معنای آن نیست که رای آنها تعیینکننده مطلق باشد هرچند که برخیها میگویند علی دوایی لازم که استانداری میسان را در کارنامه دارد، از جمله کسانی است ممکن است جریان مقتدی صدر وی را برای نخستوزیری مطرح کنند ولی من بعید میدانم جریان صدر فردی را مستقیما از درون خود برای نخستوزیری معرفی کند زیرا این جریان، سالها منتقد فساد در ساختار قدرت بودهاند و بعید است که بخواهند دستشان در فساد احتمالی موجود در قدرت آلوده شود.
نقش موثر ایران، عربستان، امریکا و بریتانیا در تعیین نخستوزیر عراق
قزوینی غرابی نقش قدرتهای منطقهای را در تعیین نخستوزیر مهم و تعیینکننده دانست و گفت: هر کدام از کشورهای منطقه از جمله ایران، عربستان و کشورهای موثر در منطقه مانند امریکا و بریتانیا ممکن است افرادی را مدنظر داشته باشند تا از طریق انتخاب آن فرد، بتوانند منافع خود را بیشتر تامین کنند.
وی با اشاره به شخصیت حیدر العبادی اظهار داشت: به نظر میرسید حیدر عبادی پس از پیروزیهای چشمگیر نیروهای مسلح عراق به رهبری وی علیه گروههای تروریستی و داعش داشتند و همچنین ناکامی جداییطلبان اقلیم کردستان عراق و مواجهه خوبی که وی با مسئولان کردستان عراق داشت و البته موفقیتهای دیگری که نخستوزیر عراق در عرصههای مختلف به دست آورد، رای چشمگیری را کسب کند و بتواند دولت دوم خود را تشکیل دهد ولی تحولات کنونی و پیروزیهای چشمگیر و غیرقابل انتظار دیگر موجب میشود که از نخستوزیری مجدد او سخن نگفت.
استقبال ایران از قرار گرفتن جریان مقتدی صدر در جریان تحالف عراق
این کارشناس مسائل عراق درباره تشکیل دولت ائتلافی احتمالی میان جریانهای وابسته به مقتدی صدر، سیدعمار حکیم و ایاد علاوی و موضعگیری آنها نسبت به ایران هم تصریح کرد: باید منتظر ماند و دید ائتلافها چگونه شکل میگیرند. وقتی دولت تشکیل میشود، فضا متفاوت میشود. به عبارت دیگر، وقتی افراد در دورن سازوکار قدرت قرار بگیرند، متفاوتتر از زمانی که در خارج از قدرت هستند، موضعگیری میکنند و مواضعشان رسمیتر میشود و از فضای انتقادی قبلی دورتر میشوند.
قزوینی غرابی با بیان اینکه تمامی تلاش جمهوری اسلامی ایران آن بوده است که جریانهای سیاسی شیعی را در یک چارچوب گردهم بیاورد، خاطرنشان کرد: ایران استقبال میکند جریان وابسته به مقتدی صدر در دورن جریان تحالف عراق قرار بگیرد. با این حال، طبیعی است که جریانی که به تهران نزدیکتر است، بیشتر مورد حمایت ایران قرار بگیرد بنابراین شاهد حمایت همهجانبه ایران از جریان فتح و همچنین ائتلاف دولت قانون وابسته به نوری المالکی هستیم.
وی افزود: اگر ائتلافهای زاویهدار با جمهوری اسلامی ایران بتوانند دولتشان را تشکیل بدهند، آنگاه باید شاهد توسعه روابط میان عراق با کشورهای عربی باشیم ولی اگر جریانهای معتدلتر به قدرت برسد، شاهد آن خواهیم بود که در این ائتلافها، تغییر چندانی نسبت به قبل صورت نمیگیرد کماآنکه حیدر العبادی نیز کوشید یک نوع توازن میان ایران و امریکا در دولت خود ایجاد کند.