در شرایطی که ترویکایی اروپایی عزم خود را برای نجات برجام جزم کردهاند و برخلاف میل همتای خود در کاخ سفید توافق هستهای ایران را توافقی خوب و بدون جایگزین میدانند، برخی از شرکتهای نفتی و بانکهای اروپایی روابط تجاری و معاملات اقتصادی خود با ایران را متوقف یا به حالت تعلیق درآوردهاند.
شرکت نفتی توتال فرانسه، بانک زد دی و دویچه آلمان و بانکهای هند از جمله مهمترین شرکتها و بانکهایی هستند که یا تصمیم به توقف معاملات تجاری و مالی خود با ایران گرفتهاند یا از قطع این روابط در آینده نزدیک خبر دادهاند.
همچنین منابع آگاه اعلام کردند که در سایه تحریمهای آمریکا شرکت ریلاینس هند، صاحب بزرگترین مجتمع پالایش نفت جهان اعلام کرده است که به دنبال توقف واردات نفت از ایران است.
خبرگزاری رویترز با اعلام این خبر نوشت: این اقدام شرکت ریلاینس، که انتظار میرود از ماه اکتبر یا نوامبر آینده اجرایی شود، در پی تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا برای خروج از توافق هستهای ایران و دستور اعمال مجدد تحریمهای ایالات متحده آمریکا علیه تهران اتخاذ شده است.
برخی از این تحریمها قرار است پس از 90 روز و در 6 نوامبر و باقی تحریمها شامل بخش نفت و گاز پس از 180 روز در تاریخ چهارم نوامبر علیه ایران اعمال شوند.
این در حالی است که هند اعلام کرده بود که تحریمهای آمریکا را دنبال نمیکند. شرکتهای مرتبط با سیستم مالی آمریکا در صورت عدم رعایت مقررات آمریکا مجازات خواهند شد.
شرکت ریلاینس که مالکیت آن در اختیار «موکش آمبانی» میلیاردر است نقش قابل توجهی در سیستم مالی آمریکا دارد.
یک منبع آگاه در این باره گفت: ریلاینس، که مجتمع پالایشگاه نفت مدرنی به شمار میرود و در ایالت گجرات هند قرار دارد روزانه قادر به پالایش 1.4 میلیون بشکه نفت خام است، این شرکت به شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده که در ماه اکتبر یا نوامبر واردات نفت از ایران را متوقف خواهد کرد.
منبع آگاه دیگر نیز اعلام کرد که در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات تهران و اروپا بر سر برجام عملیات توقف واردات نفت از ایران زودتر انجام خواهد شد.
این منابع همچنین اعلام کردند که برخی شرکتهای بیمه از شرکت ریلاینس هند خواستهاند همکاری با ایران را تا پیش از ماه نوامبر آینده پایان دهد.
از سوی دیگر شرکتهای بیمه در سراسر جهان نسبت
به تجارت با ایران هشدار دادند، این در حالی است که برخی از خطوط کشتیرانی نیز
اعلام کرده اند که سفارش جدیدی از ایران نمیپذیرند. در سال 2017 میلادی، واردات نفت ریلاینس از
ایران با افزایش 45 درصدی همراه بود و به 67 هزار بشکه نفت در روز رسید.
پیش از این روزنامه هندی با اشاره به تحریمهای آمریکا علیه ایران و اینکه هنوز به مشکلی در سیستم بانکی و بیمه تجارت با ایران برخورد نکردهایم، نوشت که دهلی نو به
زودی مذاکرات خود با کشورهای اروپایی برای باز نگاه داشتن کانالهای بانکی و
ادامه واردات نفت ایران را آغاز خواهد کرد. با اینهمه چند روز پس از اعلام این خبر، دو بانک هندی از صادرکنندگان این کشور خواست که تراکنشهای مالی خود را با
ایران تا ماه اوت پایان دهند. این قدام در راستای پاسخ به دور جدید تحریم
های آمریکا علیه ایران است.
هنوز خبر مثبتی از نتیجه دیدار ظریف و همتای هندی خود به دست نرسیده است و تهران منتظر است تا همچنان وفادارترین مشتری خود در سالهای گذشته را حفظ کند، با این حال در روزهای گذشته چندین شرکت هندی از ایران خارج شدهاند یا اعلام کردهاند به زودی خارج میشوند!