رویداد۲۴-اگر عدم حضور نظامی ایران در جنوب سوریه و عدم مشارکت آن ها در عملیات نظامی ارتش سوریه تضمین شود اسرائیل ممکن است با تهاجم دولت سوریه به درعا مخالفت نکند/ روسیه نمی تواند ایران را مجبور به خروج از جنوب سوریه کند/ روسیه تنها از طریق مذاکرات با تهران و مشارکت داوطلبانه ایران زمینه خروج این کشور را از سوریه فراهم کند در حال حاضر تمام مقدمات لازم برای برگزاری نشست مشترک بین پوتین و ترامپ در مسکو در حال شکل گیری است. مسئله سوریه مهم ترین محور گفتگوی بین طرفین را تشکیل خواهد داد. دولت روسیه با ایجاد مناسبات پیچیده با تمام کنشگران اصلی دخیل در سوریه همانند دولت سوریه، ایران، ترکیه و اسرائیل و همچنین حفظ روابط منظم خود با کشورهای عربی خلیج فارس توانسته به نفوذ گسترده ای دست پیدا کند.
در ادامه این گزارش آمده است: در جولای 2017 المانیتور یادداشتی را در مورد استقبال پوتین از مشارکت و همکاری آمریکا برای تثبیت ثبات در سوریه منتشر کرد. در حال حاضر در صورت برقراری روابط نزدیک تر روسیه با آمریکا؛ این امر منجر به کاهش و تضعیف نفوذ پوتین در بین دمشق، تهران و آنکارا خواهد شد. اقدامات نظامی موفق دولت روسیه در بحران سوریه همراه با خروج آمریکا از برجام توانست زمینه افزایش نفوذ روسیه را فراهم کند. پوتین همچنین برای دستیابی به منافع خود در شکاف های ایجاد شده بین آمریکا و اروپا در زمینه تعرفه های فولاد و آلومینیوم و برجام سرمایه گذاری قابل توجهی انجام داده است. در این راستا می توان به درخواست حق حاکمیت مالی اروپا توسط امانوئل ماکرون در مجمع اقتصاد جهانی در سنت پترزبورگ اشاره کرد.
ایگور دلانو بر این عقیده است که دولت پاریس خواهان برقراری روابط نزدیک با روسیه در بحران سوریه است. پاریس خواهان این است که از این طریق نشان دهد مواضع آنها در تمام مسائل خاورمیانه با آمریکا همخوانی ندارد. به این معنا، تصمیم پرزیدنت ترامپ در خروج از برجام، فضای بیشتری را به فرانسه در فاصله گیری از سیاست های منطقه واشنگتن داده است.
یکی از آزمون های دشوار دیپلماسی روسیه در بحران سوریه به نگرانی های اسرائیل در مورد عملیات ارتش اسد در تهاجم به درعا بر می گردد. آن ها مهم ترین دلیل نگرانی خود را حضور ایران و شبه نظامیان تحت حمایت ایران از جمله حزب الله لبنان در این حمله مرتبط می دانند. ماکسیم ساچکوف در یادداشتی در المانیتور بر این تاکید کرد که مسکو در حال تلاش برای حل این مسئله است: نخست با تلاش برای متقاعد کردن اسرائیل در نیاز اسد برای حمله ( مذاکرات مشابه با آمریکایی ها به زودی انتظار می رود). دوم از طریق مذاکرات در مورد خروج احتمالی نیروهای تحت حمایت ایران از سوریه.
هر دو موضوع به شدت با یکدیگر مرتبط هستند. راه حل مسکو رضایت اسرائیل در حمله اسد به شورشیان در درعا در ازای مذاکره برای خروج بالقوه نیروهای هم پیمان ایران در سوریه است. اما اسرائیل از این که اهرم نفوذ خود را با پیروزی شبه نظامیان تحت حمایت ایران و حزب الله در جنگ با درعا از دست دهد هراسان است. اما اگر عدم حضور نظامی ایران در جنوب سوریه و همچنین عدم مشارکت آن ها در عملیات نظامی ارتش سوریه تضمین شود اسرائیل ممکن است با تهاجم دولت سوریه با درعا مخالفت نکند.
نویسنده در ادامه تاکید کرد که مسئله این است که روسیه نمی تواند ایران را مجبور به خروج از جنوب سوریه کند و تنها می تواند از طریق مذاکرات با تهران و مشارکت داوطلبانه ایران با مشوق های روشن از سوی روسیه زمینه خروج این کشور را از سوریه فراهم کند. پوتین درصدد است تا با طرح این مسئله که ایران و شبه نظامیان تحت حمایت این کشور در تهاجم ارتش سوریه به درعا مشارکت نمی کنند رضایت ترامپ را کسب کند. فایز الدویری سرتیپ بازنشسته اردن تاکید کرد: « اعزام نیروهای ارتش سوریه به درعا باید صلح آمیز و عاری از هرگونه خون ریزی و تخریب باشد که این در دراز مدت می تواند در راستای تامین منافع اردن باشد.»
ساچکوف نتیجه گیری می کند: « با وجود پیچیدگی های فعلی، هیچ نقطه امیدی برای حل و فصل وضعیت جنوب سوریه وجود ندارد. یکی از چالش های بزرگ این مسئله حضور طولانی مدت ایران در سوریه است. بنابراین هیچ راهی برای روسیه یا هر قدرت خارجی دیگر برای تضمین سوریه عاری از ایران وجود ندارد.»
شاید یکی از چالش های بزرگ طرح پوتین همراه کردن رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در فرایند آستانه است. به نظر میرسد که اقدامات ترکیه در منطقه ادلب برای تحکیم حوزه نفوذش با مخالف دولت سوریه همراه شده است. فهیم تاستکین می نویسد: « اخیرا ترکیه دوازدهمین و آخرین ایستگاه بازرسی نظامی خود را در منطقه ادلب در شمال غربی استان سوریه که به « ذخیره جهادی ها» تبدیل شده تکمیل کرده است. با افزایش فشار رژیم سوریه بر ادلب، نیروهای ترک و شورشیان سنی مورد حمایت این کشور در روز 27 می در منطقه کوههای جبل الاکراد در استان لاذقیه مستقر شده اند. نیروهای دولتی سوریه مواضع سربازان ترک در این منطقه را بمباران کردند و همچنین آن ها با موشک های ضد تانک توانستند یکی از ماشین های زرهی شورشیان را منفجر کنند که در طی این حادثه 5 شورشی کشته شدند.
وی افزود: تحت فشارهای فزاینده ارتش سوریه، اکنون منطقه به صحنه درگیری ها وحشیانه بین گروه های شبه نظامی شورشی تبدیل شده است و اکنون ادلب به مامن آشوب و هرج و مرج ناشی از عملیات ارتش سوریه، برخوردهای بین گروه های رقیب و اقدامات تروریستی توسط داعش تبدیل شده است. بیش از 180 هزار نفر از جمله نزدیک به 29000 شبه نظامی از غوطه شرقی به منطقه قلمون شرقی و یارموک منطقه تحت کنترل ترکیه منتقل شده اند که این امر شکنندگی منطقه ادلب را افزایش داده است. وی وضعیت کنونی ادلب مشابه عفرین دانست و بر این تاکید کرد که سقوط ادلب در دستان روسیه و ایران می تواند به شدت اوضاع را برای ترکیه پیچیده کند. ولید معلم سیاستمدار سوری و وزیر امور خارجه این کشور در روز دوم ژوئن گفت: « دولت سوریه؛ ترکیه را به عنوان دشمن و مهاجم در نظر می گیرد. نه ترکیه و نه آمریکا در مورد شهرهای سوریه حق مذاکره ندارند. ما وجب به وجب خاک خود را آزاد خواهیم کرد.»
آمبرین زمان بر این تاکید کرد که دیپلماسی پوتین در جلوگیری از تشدید تنش ها در سوریه تا به امروز با موفقیت همراه بوده است. دولت روسیه تنها بدون کمک آمریکا می تواند این وضعیت را همچنان حفظ کند اما سوال این است که ترامپ به چه قیمتی از طرح پوتین حمایت خواهد کرد؟ همانطور که ما در جولای 2017 در گزارشی مطرح کردیم رفع تحریم های آمریکا علیه مسکو زمینه پایان بازی پوتین را در سوریه فراهم می کند. اما اگر هیچ گونه تخفیفی در میزان تحریم و مجازات آمریکا علیه مسکو ایجاد نگردد، پوتین از علائق کمتری در همکاری با ترامپ به هزینه روابط منطقه ای برخوردار است./