رویداد۲۴ ایستگاه متروی قیطریه از مجموعه ایستگاههای خط ۱ متروی تهران و واجد دارای ویژگی منحصربهفردیست که آن را از سایر توقفگاهها متمایز میکند. این ایستگاه در زمان مدیریت 13 ساله محسن هاشمی (رئیس فعلی شورای شهر تهران) در متروی تهران، در راستای رویکرد پدافند غیرعامل به عنوان پناهگاهی در برابر حملات اتمی، مقاومسازی شد.
امروز ۹ سال از تاریخ بهرهبرداری این ایستگاه میگذرد، اما پس از رفتن هاشمی از مترو در دولت احمدینژاد، پروژه آمادهسازی آن از دستور کار خارج شده و همچنان ناتمام مانده است.
علی امام (مدیرعامل شرکت راهآهن شهری تهران و حومه) با اشاره به امکانات ایستگاه مترو قیطریه و تجهیزات آن، درباره تاریخچه احداث آن به ایلنا میگوید: در زمان مدیریت محسن هاشمی در مترو تهران، ایستگاه قیطریه به عنوان نمونه برای بحث پدافند غیرعامل طراحی شد. ایستگاه بهطور خاص و بهصورت پایلوت طراحی شد و اقدامات بسیار خوبی در آن اتفاق افتاده است.
به گفته مدیرعامل شرکت راهآهن شهری تهران و حومه، ایستگاه مترو قیطریه ظرفیت محافظت از حدود هزار و 500 نفر را دارد اما محسن هاشمی (رئیس شورای شهر تهران) به ایلنا میگوید: ظرفیت ایستگاه قیطریه بیشتر از این حرفهاست و میتواند پنج هزار نفر را محافظت کند.
ورودی ایستگاه قیطریه در خیابان شریعتی، روبروی پل رومی قرار دارد و مکان قرار گیری آن در منطقه مرفهی از تهران است. شاید در نگاه اول شبیه دیگر ۱۰۰ ایستگاه مترو تهران باشد اما تفاوتهایی اساسی با آنها دارد.
از نظر "علی امام" اگر یک حمله بیوشیمیایی یا اتمی صورت بگیرد، باید فضای ایستگاه و تونل به نحوی آببندی شده باشد که آلودگیها به هیچوجه مردم را تحت تاثیر قرار نداده و ایستگاه همچون کپسولی از مردم محافظت کند.
او درباره شرایط ایستگاه قیطریه هم میگوید: کارهای ساختمانی این ایستگاه تا حد زیادی انجام شده است اما بعد از تغییر آقای هاشمی و رفتن ایشان از مترو به دلایلی که برای من مشخص نیست، این پروژه متوقف شد.
به گفته محسن هاشمی، هزینه آمادهسازی ایستگاه قیطریه همان ۱۰ سال پیش، رقمی نزدیک به ۲میلیارد تومان شده است. او با تاکید بر اینکه آن روزها ساخت ایستگاهها ارزانتر تمام میشد، ادامه میدهد: برای ساخت ایستگاه قیطریه حدود 20 درصد افزایش هزینه داشتیم. در آن سالها ساخت هر ایستگاه حدود 20 میلیارد تومان هزینه برمیداشت، پس میتوان گفت حدود دو میلیارد تومان به هزینه ساخت ایستگاه اضافه شده است.
مدیرعامل جدید مترو نیز میگوید؛ زمانی که به عنوان مدیرعامل وارد مترو شده از این ایستگاه بازدید کرده و خواستار آن شده که دوباره از پیمانکار قبلی برای تکمیل پروژه دعوت شود.
او ادامه میدهد: در حال حاضر به دنبال گرفتن مصوباتش هستیم تا دوباره پروژه را آغاز کرده و ایستگاه را تکمیل کنیم.
در شرایطی که بیش از چندین کیلومتر خط مترو از زیر تهران عبور کرده و شمال و جنوب پایتخت را به هم متصل میکند، سوال این است که آیا مترو این امکان را دارد که در صورت جنگ و بمباران بهصورت پناهگاه مورد استفاده قرار گیرد؟
امام میگوید: نمیتوانیم در تونلها و روی ریل مردم را مستقر کنیم اما ایستگاهها در حد محدود چنین ظرفیتی را دارند با اینوجود طبیعتا جمعیت 8.5 میلیون نفری تهران در آنها جا نمیشود.
هاشمی هم معتقد است: اگر قرار باشد مردم روی ریل بروند کار سختتر میشود و باید دو طرف تونل توسط لابیرنت بسته شود تا گاز، اتم و تشعشعات وارد نشود.
رییس شورای شهر تهران اضافه میکند: باتوجه به اینکه تهران بیش از 100 ایستگاه مترو دارد، شرایطش از نظر پدافند غیرعامل مناسب است.
وی با بیان اینکه در دنیا پناهگاههای مقابله با حمله اتمی بسیار کم هستند، ادامه میدهد: تهران از نظر پدافند غیرعامل در شرایط مناسبی قرار دارد و من پیشنهاد دادم که هزینه آمادهسازی ایستگاههای مترو همچون ایستگاه متروی قیطریه تامین شود. البته برای آنکه ایستگاه ضداتمی، شیمیایی، میکروبی و ضدبمب شود باید 20 درصد به هزینه احداث کل ایستگاه اضافه شود و اگر قرار باشد همه ایستگاهها در برابر این حملات ایمن شوند، هزینه هنگفتی در پی خواهد داشت. به هر حال فراموش نکنیم که بمب انواع مختلفی دارد مانند بمب نفوذی و غیرنفوذی و بمب عادی.