رویداد۲۴-کتاب «دانشگاه، از نردبان تا سایبان» نوشته عباس کاظمی یکی از مجموعه تأملاتی است که طی یک دهه گذشته اینجاوآنجا بهعنوان بخشی از مداخلات روشنفکرانه عرضه شده است و اینک در کتابی منسجم برای مخاطبان علاقهمند ارائه شده است.گروه اندیشه:
کتاب «دانشگاه، از نردبان تا سایبان» نوشته عباس کاظمی از سوی انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی روانه بازار نشر شده است.
کاظمی در ابتدای کتاب و مقدمهای که بر آن نوشته به چهار سندی که به چهار مقطع تاریخی متفاوت تعلق دارند، اشاره میکند که بر اساس آن محققانی چون تهرانیان نشان میدهند که تصور نامطلوببودن وضعیت دانشگاه، همواره وجود داشته است و امر جدیدی نیست.
کاظمی معتقد است، شاید یکی از ریشههای این تصور، این باشد که مسئولیت زیادی برای دانشگاه قائل میشویم و باری اضافی بر دوش آن مینهیم. بااینحال، دانشگاه در ایران نهتنها به حیات خود ادامه داده است بلکه احتمالاً بزرگترین دوران رشد و گسترش خود را در یکدو دهه گذشته پشت سر گذاشته است. این امر موجب شده است که در یک دهه گذشته، دانشگاه به موضوع تأمل انتقادی در بین روشنفکران، دانشجویان، استادان و پژوهشگران بدل شود.
به اعتقاد مولف، کتاب پیش رو نیز یکی از مجموعه تأملاتی است که طی یک دهه گذشته اینجاوآنجا بهعنوان بخشی از مداخلات روشنفکرانه عرضه شده است و اینک در هیئتی منسجم در قالب یک کتاب برای مخاطبان علاقهمند ارائه میشود. درباره عنوان کتاب باید بیان شود، در گذشته، دانشگاه و بهطورکلی نظام تربیت، به تعبیر محمود صناعی، نردبان بوده است. به گفته کاظمی در مقدمه، توکلی نیز بهخوبی نشان داده است که در دهه ۴۰ این نردبان چگونه به جابهجایی موقعیت افراد و تحرک شغلی دامن زده است.
تحقیقات اخیر نشان دادهاند که اکنون این نردبان، بر زمین افتاده است و نقش سابق خود، یعنی ارتقای شغلی را از دست داده است. در این کتاب نشان داده میشود که دانشگاه عمدتاً به سایبان و پناهگاه تبدیل شده است، یعنی همانطور که صناعی در اواخر دهه ۳۰ گفته بود «دستگاه دولتی پناهگاهی برای قربانیان دستگاه تربیت شد»، نظام تربیت ما نیز بخشی از دستگاه عریض بوروکراسی شده است. اینک ما میافزاییم که دستگاه تربیت با تداوم تحصیل و طولانیکردن اقامت افراد درون دانشگاه، بیشتر نقش سایبان را ایفا میکند؛ جانپناهی موقتی که فرد را از دسترس آشوبهای بیرونی مانند خوردن انگهای مختلفی چون بیکاری و... در امان نگاه میدارد