ناصر تقوایی و آرزوی «انسان کامل»

متن یادداشت کیوان کثیریان به شرح زیر است:

ناصر تقوایی دارد ۷۷ سالگی را پشت سر می‌گذارد؛ یکی از خوش‌قلم‌ترین داستان نویسان معاصر که کم منتشرشان کرد و یکی از بهترین عکاسان معاصر که عکس‌هایش را کم عرضه کرد و یکی از بزرگترین فیلمسازان معاصر که کم فیلم ساخت.

اما با نگاهی به کارنامه دهه اول فعالیت تقوایی، او را باید از پرکارترین‌های دوران خودش دانست. ده مستند درخشان، یک فیلم کوتاه به یاد ماندنی(رهایی)، یک سریال جاودانه (دایی جان ناپلئون) که شاید برجسته‌ترین اثر تصویری تاریخ سینما و تلویزیون این سرزمین باشد و سه فیلم بلند درجه یک(ارامش در حضور دیگران، نفرین و صادق کرده)، حاصل هفت هشت سال اول فعالیت حرفه ای ناصر تقوایی در سینما و تلویزیون است.

دوران کم کاری و به عبارتی گزیده کاری تقوایی بعد از انقلاب هم، پرحاصل است؛ "ناخدا خورشید” که از برترین‌های سینمای ایران و بی‌شک بهترین اقتباس سینمایی تاریخ سینمای ماست و بعدتر "ای ایران” و "کاغذ بی‌خط” که هر دو فیلم‌های مهمی در سینمای ایران هستند به همراه یک مستند ماندگار(تعزیه) و یک اپیزود از یک فیلم بلند(کشتی یونانی)این کارنامه وزین را تشکیل می‌دهند.

نکته غم انگیز اما وجود دو فیلم ناتمام "چای تلخ” و "زنگی و رومی” در کارنامه تقوایی است که به سرانجام نرسیدند و همین، او را از ادامه کار در سینما دلسرد کرد.

تقوایی در دوره ما یک استثناست. او اندیشمندی است با انبوهی از آثار مکتوب و فیلم‌های برجسته و حکیمی فرزانه‌ است که با تاثیرش بر فضای روشنفکری آن روزگار، یکی از بزرگان ادبیات و سینمای ایران به حساب می‌آید. او از پیشگامان موج نوی سینمای ایران و از بهترین فیلمنامه نویسان تاریخ سینمای ماست که نشستن سر کلاس‌هایی که او تدریس می‌کند، آرزوی هر سینمادوستی است.

اما نکته غم‌انگیز آنکه از زمان ساخت آخرین فیلم بلند داستانی تقوایی ۱۷ سال می‌گذرد و از آخرین باری که تقوایی پشت دوربین ایستاد ۱۴ سال گذشته است. این برای سینمای ایران خسران بزرگی به حساب می‌آید. تقوایی از معدود سینماگرانی است که حتی اثر متوسط هم در کارنامه‌اش دیده نمی‌شود. او حالا آرزو دارد "انسان کامل” را بسازد؛ کار نسبتا پرهزینه‌ای که بی‌شک نیاز به کمک دولت دارد. شاید یکی از وظایف مهم بخش دولتی سینما، حمایت از مفاخر فرهنگ و سینماست برای خلق آثار ماندگار فرهنگی. هزینه "انسان کامل” درمقابل هزینه‌هایی که برای برخی آثار پرخرج و کم مایه سینمایی می‌شود بسیار ناچیز است.

در صورت حمایت دولت، بی‌تردید دوستداران تقوایی و فیلمسازان علاقمند به او همگی به میدان خواهند آمد تا به دستیاری استاد بشتابند و انسان کامل ساخته شود. اگر متولیان سینما بخواهند، شاید بهترین هدیه تولد استاد ناصر تقوایی همین باشد.