باتوجه به روند فزاینده نقدینگی و سرگردانی آن در بازارهای غیرمولد که التهاب در بازار ایجاد کرده است، عضو اتاق بازرگانی ایران تاکید دارد این شرایط به دلیل کاهش سود سپردههای بانکی ایجاد شده که تهدید جدی برای بازار طلا و ارز است، چراکه حتی اگر ۱۰ درصد از این سپردهها به سکه و دلار تبدیل شود، چالش جدی برای اقتصاد کشور به بار میآورد.
رویداد۲۴ طبق آخرین آمارها حجم نقدینگی در پایان سال گذشته به ۱۵۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده که افزایش بیش از ۲۸۰ هزار میلیارد تومانی را نسبت به ابتدای همان سال نشان میدهد و امسال این روند افزایشی بوده تا جایی که رییس اتاق بازرگانی تهران اعلام کرده که روزانه هزار میلیارد تومان به حجم نقدینگی کشور اضافه میشود.
روند رو به رشد نقدینگی طی سالهای گذشته و البته سرگردانی آن در برخی مواقع موجب سرازیر شدن آن به بازارهایی از جمله مسکن، ارز و طلا میشود؛ اتفاقی که اخیرا بازار ارز و طلا را تکان داد و افزایش کاذب قیمتها را ایجاد کرد.
در راستای چگونگی مدیریت نقدینگی ایجاد راهکاریی برای جذب آن در بخشهای مولد، کارشناسان اقتصادی و دستاندرکاران بازار نظرات متفاوتی دارند؛ به گونهای که برخی تاکید دارند باید تسهیلات و اعتبارات دولتی به واحدهای تولیدی کوچک اختصاص یابد و از صنایع بزرگ که همچنان با مشکل مواجه هستند، فاصله گرفت تا جذابیت برای مردم در سرمایهگذاری ایجاد شود.
در این باره احمد کیمیایی اسدی - نایب رئیس کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی تهران - اظهار کرد: سودهای بانکی ۲۰ درصدی خارج از استاندارد و معمول منطقه و کشور است که باعث افزایش نقدینگی شده است.
وی افزود: به دلیل بی ثباتی این روزهای بازار، مردم سرمایههای خود را از بانک بیرون آورده و در بازار سکه، خودرو، مسکن و غیره سرمایهگذاری میکنند که آثار آن التهاب در این بخشها شده است.
کیمیایی اسدی اظهار کرد: تلاش دولت طی چند سال اخیر این بوده که افزایش نقدینگی ها را به نوعی مدیریت و سرمایهها را به صورت سپرده در بانکها نگهداری کند. اما پس از رشد بازار در اواخر سال گذشته ترجیح برخی مردم این بود که سپرده ها را از بانکها خارج کنند و به بازار سکه، ارز و غیره ببرند.
به اعتقاد وی، مدیریت این نقدینگی ها باید به گونهای باشد که اگر قرار است سرمایهها از بانکها خارج شود به سمت فعالیت های مولد برود. لازمه این جهت گیری به سمت تولید و اشتغال این است که ساختارها مهیا باشد. مشکلاتی از قبیل ثبت شرکت، دارایی، تامین اجتماعی و از این دست گریبانگیر تولید شده لذا باید با حل این مشکلات سرمایه داران را به سوی کسب و کارهای نوین ترغیب کرد.
این عضو اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: اگر سپردهها در بانکها بماند شرایط بهتر خواهد بود، چراکه حتی اگر ۱۰ درصد از این سپردهها خارج و در بازارهای سکه، طلا، ارز و ... سرمایهگذاری شود، چالش جدی به وجود میآورد.
کیمیای اسدی با اشاره به اینکه برای حفظ نقدینگیها، تصمیم گیری اصلی برای سود سپرده ها و تسهیلات، شورای پول و اعتبار است که شامل اعضای حقیقی و حقوقی میشود، گفت: چرخه اقتصادی یک زنجیره است؛ بدین معنا که نمیتوان سود سپرده های بانکی را کم کرد و انتظار داشت در جامعه تورم ایجاد نشود. اگر دولت بخواهد سود سپرده را پایین بیاورد، نقدینگی وارد بازار میشود و تورم بسیار بالایی را به اقتصاد کشور تحمیل میکند.
عضو اتاق بازرگانی ایران معتقد است اگر سرمایه های خارج شده از بانکها به سمت بازار غیرمولد برود و در تولید و اشتغال استفاده نشود، دیگر نیازی به تحریم های خارجی نداریم و نقدینگی ها ۱۰۰ برابر تحریمهای خارجی برای ما مشکل آفرین خواهد شد.
وی درباره اینکه این التهابات را چه کسی به وجود آورده است؟ گفت: نمیشود به صراحت گفت مردم باعث التهابات بازار شده اند ولی حداقل در کوتاه مدت به آینده اقتصاد کشور خوشبین نیستند، چرا که میخواهند بر ارزش پول و دارایی های خود بیفزایند. بعد از برجام خوشبینی مردم به اقتصاد فراهم شد و تورم تا حد تک رقمی پیش رفت و تغییر محسوسی نداشت. اما اینک با توجه به شرایط حاکمیت باید کاری کند که سرمایه داران و مردم به آینده اقتصاد امیدوار باشند.
در راستای جذب نقدینگی، بانک مرکزی چندی پیش دو سیاست را در دستور کار قرار داد؛ از سویی پیش فروش سکه را در بهمنماه شروع کرد تا با ایجاد شرایط جذاب و خرید از سوی مردم بخشی از نقدینگی را به سمت بانک مرکزی بکشاند و از سوی دیگر اقدامی کرد که چندان قابل پیش بینی نبود و طی آن پیش فروش اوراق گواهی سپرده را با سود ۲۰ درصد در بانکها عملیاتی کرد که نرخ سود آن پنج درصد بالاتر از نرخ معمول ۱۵ درصد شبکه بانکی برای پرداخت به سپردهها بود؛ اما با این وجود هنوز سرمایههای سرگردان و نقدینگی از بازار جمع نشده و راه مناسبی برای جذب آن فراهم نشده است.