رویداد۲۴ بانک مرکزی جمهوری اسلامی با اشاره به زمان بندی پیادهسازی سامانه صدور
یکپارچه الکترونیک دسته چک صیاد اعلام کرده است: چکهای غیرصیادی و طرح
قدیم از تاریخ ۴ شهریور ۹۷ در شبکه بانکی در زیرساخت چکاوک امکان پذیرش
ندارند.
مشتریانی که دارای حساب جاری بوده و دسته
چک دریافت کرده اند باید تا قبل از ۴شهریور ماه جاری نسبت به استفاده یا
تعویض چکهای قدیمی اقدام کنند.
مشتریان بانک آینده در صورت هر گونه ابهام با مرکز ارتباط بانک به شماره ۲۷۶۶۳۲۰۰ تماس بگیرند.
** بانک آینده؛ پیشتاز در اتصال به سامانه صیاد
بانک آینده به عنوان بانک پیشتاز، خرداد
ماه سال ۹۶ به سامانه صیاد (صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک) بانک مرکزی
متصل شد و به عنوان نخستین بانک کشور امکان خدمات صدور دسته چک را از طریق
این سامانه برای مشتریان خود فراهم کرده است.
**ضرورت توجه شهروندان آینده به ویژگیهای امنیتی چکهای طرح صیاد
اکنون که چکهای طرح صیاد وارد چرخه بانکی
کشور می شوند، مقتضی است مسئولان و کاربران شعب واگذارنده چکهای صیاد نیز
برای تعیین اصالت این چکها به ویژگیهای امنیتی مندرج نهایت دقت را انجام
دهند چرا که مسئولیت خسارات مالی و اعتباری وارده به بانک ناشی از سهل
انگاری شعب در احراز اصالت به عهده آنها است.
**سامانه صیاد
«سامانه صیاد» (صدور یکپارچه الکترونیکی
چک)، با هدف متمرکزسازی درخواستهای دستهچک، امکان اعتبارسنجی صاحبان حساب
و امضا، جلوگیری از اختصاص دستهچک به افراد فاقد صلاحیت و بدسابقه و
همچنین اختصاص شناسه منحصر به فرد به هر برگ چک، توسط بانک مرکزی،
راهاندازی شده است.
این سامانه، امکان استعلام هر برگ چک با
توجه به شناسه استعلام تولیدی توسط بانک مرکزی، را برای پذیرنده چک فراهم
کرده که این مقوله امنیت بیشتری را در حوزه مبادلات چک ایجاد میکند.
با استقرار سامانه صیاد، اندازه و فرمت
برگ چک برای همه بانکها یکسان شده و ضمناً، اطلاعات هویتی صاحب چک
بههمراه شناسه استعلام در قالب یک بارکد دوبعدی روی چک درج شده که این
موضوع، امکان سوءاستفادههای احتمالی را کاهش میدهد.
عملکرد سامانه صیاد به این صورت است که
با مراجعه مشتری به شعبه، ثبت اولیه درخواست صدور دستهچک توسط کاربر شعبه
انجام شده و درصورت تأیید توسط رییس شعبه، درخواست مورد نظر به منظور
استعلام، به سامانه صیاد بانک مرکزی ارسال میشود. چنانچه، درخواستدهنده
از نظر بانک مرکزی، واجد شرایط دریافت دسته چک باشد، درخواست مورد اشاره از
سامانه صیاد به گروه صدور دسته چک بهمنظور شخصیسازی و چاپ چک ارسال
میشود.
** مشخصات امنیتی طرح چک صیاد
در متن و ظهر چک های صیاد ۷ پارامتر
امنیتی به کار رفته است که شامل: طراحی خطی، ریز نوشته ، واترماک ، الیاف
فلورسنتی، حساسیت کاغذ به مواد شیمیایی، چاپ نامرئی و شماره سریال بوده که
در تعیین اصالت چک موثر است.
**راهنمای نکات امنیتی چک صیاد:
- طراحی خطی: طراحی کلیه نقوش چک صیاد به
صورت خطی و با استفاده از نرم افزارهای امنیتی انجام گرفته است و هر خط
حامل اطلاعات، مربوط به رنگ خود میباشد، در صورتی که در نمونه های جعلی
خطوط از ترکیب نقاط رنگی تشکیل شده اند و به راحتی به وسیله ذره بین قابل
تشخیص هستند.
- ریز نوشته (میکرو پرینت): نوشتههای
بسیار ریزی که با ابزار بزرگ نمایی قابل مشاهده هستند و تنها به وسیله
دستگاه های چاپ امنیتی، چاپ می شوند؛ نوار ریز نوشته بر روی چک به رنگ سبز و
در پشت به رنگ قرمز میباشد.
- واتر مارک: تصویر سه بعدی نشان و عبارت
چاپخانه دولتی ایران در خمیر کاغذ قرار گرفته و در مقابل نور قابل رویت
است؛ چکهای صیاد با استفاده از کاغذ واترمارک مولتی تون ۹۰ گرمی با نشان
شرکت سهامی چاپخانه دولتی ایران به صورت سایه روشن که در مقابل نور آن را
می توان دید چاپ شده است.
- الیاف فلورسنتی: این الیاف که در سطح
کاغذ پراکنده شده است در زیر نور ماوراءبنفش در ۴ رنگ «سبز، زرد، قرمز،
آّبی» قابل مشاهده است.
- حساسیت کاغذ به مواد شیمیایی: اندازه چک
۸۵*۱۷۰ میلی متر است و اندازه چک با احتساب ته چک ۸۵*۲۲۰ میلی متر است؛ در
فرایند ساخت کاغذ این چک از موادی استفاده شده است که در صورت تماس با
مواد شیمیایی از خود واکنش نشان داده و تغییر رنگ میدهد.
- چاپ نامرئی: بخش هایی از تصویر با مرکب نامرئی چاپ شده است که زیر نور ماوراء بنفش با رنگ قرمز و سبز نمایان میشود.
- شماره سریال: چاپ شماره سریال ها با
استفاده از مرکب مشکی پشت قرمز فلورسنت بوده و تحت تابش نور ماوراء بنفش به
رنگ سبز تیره دیده میشود.
**خصوصیات امنیتی قابل مشاهده زیر نور ماوراء بنفش:
- کاغذ چک مشترک بانکها بازتاب نور
ماوراء بنفش را منعکس نمیکند و در سطح کاغذ از الیاف فلورسنتی نامرئی
استفاده شده که زیر نور ماوراء بنفش در ۴رنگ « سبز، زرد، قرمز و آبی» قابل
مشاهده است.
- درج کد اختصاصی در محل سریال چک به رنگ سبز نامرئی مخصوص هر بانک با کد ویژه که در زیر نور ماوراء بنفش نمایان میشود.
- چاپ ریز نوشته I.R.IRAN با تفکیک تغییر ضخامت حروف به صورت سینوسی در ۲ رنگ سبز و قرمز که در زیر نور ماوراء بنفش نمایان میشود.
- طرح ستاره در ۲ اندازه در وسط چک و ریز نوشته I.R.IRAN که در زیر نو ماوراء بنفش در دو رنگ قرمز و سبز نمایان می شود.
- کد اختصاصی سریال که در زیر نور ماوراء بنفش به رنگ سبز نمایان میشود.
- نشان چکاوک به صورت نامرئی که در زیر نور ماوراء بنفش به رنگ سبز و قرمز نمایان میشود.
- الیاف نامرئی فلورسنتی در گوشه سمت چپ پایین برگ چک قرار دارد.