رویداد۲۴دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در حالی از مذاکره با ایران بدون هیچ پیش شرطی صحبت میکند که تا قبل از این تندترین و شدیدترین تهدیدها را روانه ایران کرده بود و وزیرخارجهشان هم مذاکرات با 12 پیش شرط را مطرح کرده بود. تا چند روز آینده دور اول تحریمهای آمریکا علیه کشورمان اعمال میشود و به گفته بسیاری از کارشناسان و سیاسیون، این تحریمها میتواند برای ایران به شدت مضر و اقتصاد ایران را به شدت از پا درخواهد آورد.
هرچند که برخی از نظامیان کشورمان صراحتا اعلام کردند که ایران "هرگز" مذاکرهای با آمریکا انجام نخواهد داد، اما از سوی دیگر اکثر سیاستمداران کشورمان بر این عقیده هستند که ایران میتواند از موضع قدرت و دست برتر، وارد این مذاکرات شود و اگر هم منافع مورد نظرش از سوی طرف مذاکره کننده تامین نشد، بازهم از موضع قدرت مذاکرات را ترک کند. درهمین رابطه اردشیر سنایی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگویی با
رویداد۲۴، به تحلیل این موضوع پرداخت.
نگاه ترامپ تغییر و توجه به درون آمریکا است
اردشیر سنایی کارشناس مسائل بینالملل، در گفتوگو با
رویداد۲۴، با اشاره به پیشنهاد دونالد ترامپ برای مذاکره بدون پیش شرط با ایران و احتمال انجام این مذاکره، گفت: پیشنهاد مذاکره بدون پیش شرط آقای ترامپ و پیشنهادهای بعدی او که به نظر میرسد ادامه پیدا کند، باید در همان چارچوب ذهنی ترامپ در دوران انتخابات ریاستجمهوری و بعد از آن ارزیابی شود. چارچوب ذهنی که ایشان دارد، مبتنی بر چند مولفه است که مهمترین آنها که خود او نیز بارها اعلام کرده بود، تغییر در آمریکا و توجه به درون آمریکا است. بعد از جنگ جهانی دوم به بعد، عمده توجه روسای جمهور آمریکا، توجه به بیرون بوده و همین موضوع باعث شده تا فرصتهای بسیاری را برای توسعه درونی از دست بدهند.
رفتارهای ترامپ عجیب و غریب است/ او توجهی به مشاورانش ندارد
سنایی، ادامه داد: نکته بعدی این است که ترامپ به لحاظ روحی و روانی، شخصیتی است که کارهای عجیب و غریب بسیاری را انجام میدهد و اصلا هم برایش اهمیتی ندارد که این کارها و رفتارها مورد تایید مشاوران، رسانهها و همحزبیهایش قرار میگیرد یا نه! بنابراین کاری که فکر میکند درست است را بدون ذرهای مشورت انجام میدهد. یکی دیگر از باورهای ذهنی رییسجمهور آمریکا این است که طرف مقابل خود را به شدت تحت فشار قرار دهد و بعد از مدتی که از این فشارها گذشت، به سمت مذاکره و تعامل روی میآورد؛ دقیقا همانند ارتباطی که با کره شمالی ایجاد کرد.
ترامپ میخواهد فرمول برخورد با کره شمالی را بر روی ایران پیاده کند
این استاد دانشگاه با بیان اینکه، فرمول برخورد با کره شمالی از سوی ترامپ بر روی ایران پیاده میشود، تصریح کرد: رییسجمهور آمریکا ابتدا از برجام خارج شد، تحریمهای جدید را علیه ایران اعمال کرد و اعلام کرد که متحدانمان را هم تحت فشار میگذاریم که ایران را تحریم کنند. بعد از مدتی فشار، تهدید و تحریم علیه کشورمان، آمریکا وارد فاز جدیدی شد و پیشنهاد مذاکره بدون پیش شرط را مطرح کرد. در این خصوص به نظر میرسد که ترامپ متوجه شده که جمهوری اسلامی ایران امکان مذاکره مستقیم و بدون پیش شرط را ندارد و نمیتوانند پاسخی به این پیشنهاد بدهند، به همین دلیل تعمدا این موضوع را عنوان میکنند تا علاوه بر اقناع افکار عمومی داخل و خارج از آمریکا، ایران را هم تحت فشار بگذارند. مطمئنا این موضوع را بازهم مطرح خواهند کرد تا بگویند که ما خواهان مذاکره و حل مسائل هستیم اما این طرف ایرانی است که حاضر به گفتوگو نمیشود.
ایران مذاکره را بپذیرد، ترامپ به اهدافش میرسد
سنایی ادامه داد: اما اگر ایران بپذیرد و وارد مذاکره شود، ترامپ نیز به هدف اصلی خود رسیده است، زیرا همان زمانی که از توافقنامه برجام خارج شد اعلام کرد که راه برای توافقهای جدید که منافع آمریکا را تامین کند، باز است. ترامپ پیشنهادی را مطرح کرده است که چه ایران آن را بپذیرد و چه نپذیرد، برد با ایالات متحده آمریکا خواهد بود.
ترامپ اهل معامله و امتیاز دادن است
این کارشناس روابط بینالملل با اشاره به اینکه ترامپ همواره نشان داده که اهل معامله است، خاطرنشان کرد: ترامپ اهل تعامل، معامله و مذاکره و حتی اهل امتیاز دادن است. اما مهم این است که ما ببینیم در چه شرایط زمانی میخواهیم وارد مذاکره شویم و اینکه آیا زمان مناسب برای مذاکره را از دست دادهایم یا خیر. شخصا معتقدم با ترامپ میتوانیم راحتتر از سایر روسای جمهور آمریکا وارد مذاکره شویم، هرچند تیمی که در کنار او هستند به هیچ چیزی جز تغییر رژیم در ایران رضایت نخواهند داد اما، یادمان باشد که ترامپ شخصیت عجیب و غریبی دارد و میتوان به راحتی با او وارد مذاکره شد. به نظرم حضور ترامپ میتواند برای ما یک فرصت باشد، اما اینکه ما چه زمانی وارد مذاکره شویم و ... موضوعاتی است که در نتیجه مذاکره تاثیر گذار است.
تضمینهای ایران برای عدم ساخت سلاح هستهای، ترامپ را راضی خواهد کرد
سنایی ادامه داد: اکنون چیزی که ترامپ را راضی خواهد کرد، تضمینهایی است که ایران به سمت ساخت سلاحهای هستهای نخواهد رفت، بحث دیگر، بحث فعالیتهای منطقهای ایران است که موجب نگرانی متحدین آمریکا مانند اسرائیل و عربستان خواهد شد. این نکته مهمی است که معتقدم ایران درمورد آن با ترامپ دچار مشکل خواهد شد.
ترامپ مسئله سوریه را با پوتین حل و فصل میکند
سنایی در رابطه با مهم بودن بحث سوریه برای ترامپ، گفت: درست است که سوریه در منطقه و نحوه ورود و خروج ایران به سوریه برای ترامپ دارای اهمیت است، اما فکر نمیکنم که بخواهد در این مورد مسئله ساز شود زیرا سعی میکند تا موضوع سوریه را از طریق روسیه و پوتین حل و فصل کند. فکر میکنم در دیداری که میان ترامپ و پوتین صورت گرفته، در این خصوص هم توافقاتی صورت گرفته و روسها قطعا به ایران فشار خواهند آورد و آنچیزی که مد نظر آمریکا است را به ایران تحمیل خواهند کرد.
ایران مذاکرات خود با آمریکا را از طریق عمان دنبال میکند
این کارشناس مسائل بینالمللی با اشاره به نقش عمان در طرح درخواست مذاکره از سوی آمریکا، گفت: به نظر میرسد که عمان به دلیل روابط حسنهای که با ایران و آمریکا دارد، همچون گذشته سعی دارد نقش میانجیگر را ایفا کند و تلاش میکند تا از تنشهایی که میان دو کشور وجود دارد، بکاهد. زمانی که تنشها کم شود عمان نیز میتواند منافع خود را از سوی هر دو طرف تامین کند. همچنین معتقدم که ایران نیز سعی دارد تا مذاکرات خود را از طریق عمان و به صورت محرمانه با ایالات متحده آمریکا ادامه دهد.
مذاکره میان دو کشور رخ نخواهد داد/ ایران موضع قدرت را در اختیار ندارد
سنایی با بیان اینکه من پیشبینی میکنم این مذاکره میان دو کشور رخ نخواهد داد، خاطرنشان کرد: من فکر نمیکنم کنون ایران در مقامی باشد که بتواند وارد مذاکره مستقیم با آمریکا شود و این موضوع را بعید میدانم زیرا اگر این اتفاق رخ دهد باعث از بین رفتن همه هویت و شاکلههایی که در طول 40 سال گذشته مبتنی بر مبارزه با آمریکا و استکبار بنا شده بود، خواهد شد. ایران نمیتواند از موضع قدرت وارد این مذاکره شود زیرا متاسفانه در شرایط قدرتمندی قرار ندارد و کشوری که وضعیت اقتصادی آن پیش از شروع تحریمهای اولیه به این وضع درآمده است، طبیعتا دست برتر را ندارد. مطمئن باشید طرف مقابل نیز این شرایط را درک کرده و ما در شرایطی نیستیم که بخواهیم وارد مذاکره شویم. البته از سوی دیگر باید بگویم که راهی هم برای ایران باقی نمانده است و شخصا معتقدم که ما در شرایط بسیار دشواری قرار گرفتهایم که درواقع نه میتوانیم جواب مثبت بدهیم و نه جواب منفی! و هر دو جواب هزینههای را برایمان در پی خواهد داشت. اما در هر صورت سیاستمداران با توجه به شرایط موجود، باید راهی را انتخاب کنند که کشور از این شرایط خارج شود.