بحران اقتصادی ایران مقصد و طیف مهاجران را تغییر داد/ ایرانیان به کدام کشورها مهاجرت می‌کنند؟

رویداد۲۴ در کنار جستجوی عباراتی همچون «قیمت ارز و دلار»، «جزییات تحریم ایران» و «قیمت مسکن» و ...، مدتی است ایرانیان عبارت «مهاجرت به خارج از کشور» را بیش از همه در موتور جستجوی گوگل تایپ کرده‌اند. گویا پس از بحران‌های سیاسی و اقتصادی اخیر ایرانیان بیش از گذشته به این نکته اندیشیده‌اند که بهتر است ادامه زندگی را در کشوری دیگر تجربه کنند! کم نیستند شمار کسانی که به ویژه در یک سال گذشته اقدام به مهاجرت کرده‌اند به امید یافتن زندگی بهتر و به دور از تنش‌های اقتصادی به امید یافتن زندگی بهتر کاشانه خود را ترک کرده‌اند. این روزها شاید هدف‌های مهاجرت متفاوت باشد اما انگیزه مهاجرت یک دغدغه عمومی شده است!

محمد بهزادی‌راد وکیل امور مهاجرت به رویداد۲۴ می‌گوید: تا قبل از گران شدن دلار بیشترین تقاضا برای مهاجرت به دانشجویان تعلق داشت و بسیاری از دانشجویان برای ادامه تحصیلات درمقاطع بالاتر کشورهای اروپایی نظیر سوئد، آلمان و کانادا را انتخاب می‌کردند اما از چند ماه گذشته تغییر محسوسی در طیف مهاجران و حتی کشورهای مقصد رخ داد و به یکباره قشر تحصیلکرده‌ای که تا قبل از تغییر وضعیت ارز خانواده‌هایشان هزینه‌های تحصیلی‌شان را تامین می‌کردند به صفر رسید.

این وکیل امور مهاجرت ادامه داد: با نوسان نرخ ارز و سخت شدن زندگی برای اقشار مختلف مراجعات بسیاری برای پناهندگی و خروج غیرقانونی از کشور و ارائه راه‌های مشاوره در این خصوص زیاد شده و شمار کسانی که حاضرند‌ به هر قیمتی کشور را ترک کنند هر روز در حال ازدیاد است. این افراد اکثرا بین 20 تا 40 سال سن دارند و عمدتا از دانشجو گرفته تا کسانی که قبلا کار داشته‌اند و بنا به دلایلی اکنون بیکار شده‌اند، از این قشر هستند. 

بهزادی راد از ظهور طبقه جدیدی به نام تاجران خبر داد و گفت: تا سال‌های قبل کمتر کسی به قصد تجارت و راه انداختن کسب و کار اقدام به مهاجرت می‌کرد، درحالیکه از یک سال پیش تاکنون تاسیس شرکت‌های سرمایه گذاری در کشورهای مختلف ازسوی ایرانیان رونق زیادی پیداکرده است.

سهراب سلیم‌زاده دیگر وکیل مهاجرت درباره ظهور طبقه مهاجران تاجران به رویداد۲۴ می‌گوید: تا چندسال گذشته نخبگان در صدر متقاضیان مهاجرت بودند اما به دنبال اتفاقات اخیر اقتصادی و ناپایداری وضع اقتصادی کشور طبقه جدیدی خواهان مهاجرت شدند که تا قبل از آن کمتر اقدام به مهاجرت دست می‌زدند؛ این طبقه همان طبقه مرفه‌ و بالای متوسط است که به دلیل داشتن املاک و بنگاه‌های اقتصادی و داشتن درآمد خوب نگران از دست دادن دارایی‌های خود در نتیجه کاهش ارزش پول ملی هستند و دغدغه این را دارند که املاک خود را به جای ریال در خارج از مرزهای ایران به دلار تبدیل کنند.

به گفته او سه قشر فارغ التحصیلان، کارمندان بخش خصوصی که به تازگی بیکار شده‌اند و تاجران بیشترین طیف تقاضای مهاجرت را تشکیل می‌دهند همچنین بیشترین جاذبه از آن کشورهایی چون آلمان و انگلیس است. همچنین کسانی که وضعیت مالی خیلی خوبی ندارند و نمی‌توانند هزینه‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری برای اقامت پرداخت کنند، متقاضی مهاجرت به کشورهای اروپای شرقی نظیر صربستان، رومانی و بلغارستان هستند.

سهراب سلیم زاده افزود: سال‌های گذشته تعداد دانشجویانی که با مخارج خانواده‌های خود از ایران تامین می‌شدند اقدام به تحصیل در کشورهای دیگر می‌کردند اما با تغییر نرخ ارز تعداد این افراد به طور محسوسی کاهش پیدا کرد و نزدیک به صفر شده است.

او بیان کرد: خارج از طیف بورسیه تحصیلی، دو گروه دیگر مانند سرمایه‌گذاران و پناهندگان بیشترین تقاضای مهاجرت به کشورهای دیگر را دارند که گروه اول نیاز به داشتن سرمایه مالی کافی و گروه دوم از راه‌های غیرقانونی و بدون پشتوانه مالی اقدام به مهاجرت می‌کنند. 

سلیم زاده شرایط دوره ترامپ آمریکا برای مهاجران را با سختگیری‌‌های جدید توصیف کرد و گفت: بعد از اعمال قوانین سختگیرانه ترامپ برای مهاجران تمایل به مهاجرت به آمریکا کمتر شده است. این وضعیت تا چند سال گذشته برای کانادا نیز مشابه بود اما موضوع استرداد مجرمان ایران و کانادا رابطه دو کشور را دستخوش تغییر کرد و در مهاجرت ایرانیان به کانادا تاثیر زیادی داشت اما بعد از برقراری روابط بهتر در سال‌های اخیر باز هم کانادا در صدر کشورهای مهاجرپذیر قرارگرفت.

این کارشناس حقوقی مسائل بین الملل، چین، آلمان و ایتالیا را به عنوان بهترین مقاصد تحصیلی در یک سال اخیر دانست و ترکیه را نیز به دلیل معافیت از گرفتن ویزا و امکان رفت و آمد جزء مقصدهای سهل‌الوصول برای ایرانیان خواند. همچنین آلمان برای کسانی که دارای تحصیل در مدارک فنی و مهندسی نظیر الکترونیک و ماشین آلات هستند مناسب می‌باشد.