رویداد۲۴ محمد آیتی: سال‌هاست که بسیاری از صاحب‌نظران بر سر افزایش مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با یکدیگر اختلاف نظر دارند. عده‌ای معتقدند که مناطق تجاری کارایی لازم را نداشته و برخی دیگر معتقدند وجود و افزایش این مناطق مخصوصاً برای ساکنانی که در آن مناطق جغرافیایی زندگی می‌کنند لازم و ضروری است.
از این‌رو روز چهارشنبه و پس مدت‌ها بررسی، نمایندگان مجلس با کلیات تاسیس هشت منطقه آزاد تجاری و نزدیک به هشتاد منطقه ویژه اقتصادی موافقت کردند.
ایجاد مناطق آزاد، قابلیت جدیدی را در سرمایه‌گذاری فراهم می‌کند
محمد فیضی، نماینده اردبیل در گفتوگو با رویداد۲۴ پیرامون تصویب لایحه تاسیس مناطق آزاد تجاری، گفت: روز چهارشنبه در مجلس، لایحه مناطق آزاد تجاری و مناطق ویژه اقتصادی و نیز گزارش کمیسیون اقتصادی با شصت و چهار درصد آرا تصویب شد و فرصتی برای توسعه مناطق دورافتاده و مرزی کشور پدید آمد که ان‌شاا... بتوانند از قابلیت‌های مناطق آزاد تجاری استفاده کنند.
بنده در این رابطه در مجلس به عنوان موافق صحبت کردم و گفتم که ایران با داشتن 15 کشور همسایه و نیز سبک زندگی و الگوی مصرف و آداب و رسوم مشابه با آن‌ها، موقعیت منحصربفردی دارد و این ضرورت در اسناد بالادستی نظیر ماده 23 برنامه ششم توسعه و نیز بند 10 و 11 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به منظور هم‌پیوندی با کشورهای همسایه مورد تاکید قرار گرفته است. با ایجاد این مناطق می‌توان گفت که ما در سرمایه‌گذاری قابلیت جدیدی بدست می‌آوریم.
او افزود: در حال حاضر در مناطق آزاد موجود در کشور 23 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری غیردولتی در 5 سال گذشته صورت پذیرفته است و برای 53 هزار میلیارد تومان دیگر نیز مجوز صادر شده است که در حال عملیاتی شدن است. در مورد سرمایه‌گذاری خارجی هم 1.2 میلیارد دلار از سال 92 تا سال 96 سرمایه‌گذاری انجام شده است و 7.6 میلیارد دلار هم مجوز صادر شده است. در کنار آن، مجتمع بزرگ فرآوردههای پتروشیمی و در چابهار مجتمع بزرگ گلخانه‌ای با سرمایه‌گذاری 570 میلیون یورو انجام شده است. اینها نشان‌دهنده این است که در مقایسه با اقتصاد ملی، مناطق آزاد تجاری توانسته‌اند در بحث سرمایه‌گذاری موفق‌تر عمل کنند. حال این موقعیت نیز فراهم شد که در مناطق دورافتاده و مرزی کشور هم که مناطق آزاد تجاری موجود هستند، بتوان از این امتیازات استفاده کرد.
مناطق آزاد، سالانه 20 هزار شغل ایجاد می‌کند
فیضی تصریح کرد: در مناطق آزاد موجود، مجموعاً یک میلیون نفر زندگی می‌کنند و سالانه بطور متوسط 20 هزار شغل در این مناطق ایجاد شده است که اگر این را در مقیاس جمعیت 80 میلیون نفری فرض کنیم، باید سالانه یک میلیون و ششصد هزار نفر در کشور شغل ایجاد نمود در حالیکه در بعضی سال‌ها حتی 200 هزار شغل هم ایجاد نشده است. این امر نشان‌دهنده آن است که مناطق آزاد تجاری در ایجاد اشتغال پایدار در مقایسه با اقتصاد ملی موفق‌تر عمل کرده است. بسیاری از دوستان در این مورد، بحث واردات و صادرات را مدنظر قرار می‌دهند. میزان واردات مناطق آزاد تجاری در سال 96، یک میلیارد و پنجاه میلیون دلار بوده است و سیصد و پنجاه میلیون دلار تولیدات از این مناطق به سرزمین اصلی وارد شده است که اگر این مناطق نبودند باید از کشورهای دیگر واردات انجام می‌شد.
نماینده اردبیل ادامه داد: از حدود 2 میلیارد دلار واردات، یک سوم آن مواد اولیه و ماشین آلات برای سرمایه‌گذاری و صادرات مجدد بوده است که این موضوع در محاسبات باید مدنظر قرار گیرد. بنده موافق اینکه واردات در مناطق آزاد تجاری بیشتر از واردات بوده است نیستم. علاوه بر این در مناطق آزاد برای پاسداری از مرزهای کشور و مردم این مناطق، باید فعالیت‌های عمرانی مناسبی شکل بگیرد. نزدیک به چهار هزار و دویست میلیارد دلار در 5 سال گذشته در این مناطق یک میلیون نفری، فعالیت‌های عمرانی صورت گرفته است که حدوداً سالانه هزار میلیارد تومان در نظر گرفته می‌شود. پرسش اینجاست که کدام استان یک میلیون نفری، در سال هزار میلیارد تومان اعتبارات عمرانی دارد؟ در مورد مساله قاچاق هم مرجع اعلام نظر رسمی، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز است که در هیچ‌یک از گزارش‌های رسمی به قاچاق از مناطق آزاد تجاری اشاره نکرده است. از 8600 کیلومتر مرز در کشور، فقط 300 کیلومتر به مناطق آزاد تجاری اختصاص یافته است و گمرک و نیروی انتظامی باید نسبت به قاچاق صورت گرفته از سایر مناطق تامل کنند چون مرجع اعلام نظر درباره این مساله آن‌ها هستند.
فیضی افزود: در مجلس تصویب شد تا در هشت استان کشور مناطق آزاد تجاری جدید عملیاتی شود. در لایحه دولت هشت منطقه آزاد و دوازده منطقه ویژه اقتصادی آمده است اما در مجلس کلیات تاسیس هشت منطقه آزاد تجاری و نزدیک به هشتاد منطقه ویژه اقتصادی تصویب شد. کمیسیون مربوطه با شرط ورود بخش خصوصی مناطق ویژه اقتصادی را به هشتاد مورد افزایش داد. مناطق مهم آزاد تجاری عبارتند از مریوان و بانه، مهران در استان ایلام، قصر شیرین در کرمانشاه، اینچه برون در استان گلستان، سیستان، بوشهر، جاسک و اردبیل.
وی درخاتمه گفت: در شرایطی که بدخواهان نظام از طریق ابزار تحریم به دنبال منزوی کردن ایران در جهان هستند، گسترش مناطق آزاد تجاری می تواند گام مهمی در ارتباط اقتصاد کشورمان با اقتصاد 15 کشور همسایه باشد.