رویداد۲۴ محمد فاضلی – عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی: رسوایی بابلگیت صرفنظر از ظاهر آن، چند سؤال مهم را پیش میکشد که به نوعی، بهبود نظام حکمرانی در این کشور با پاسخ این سؤالات پیوند خورده است.
برخی از این سؤالات عبارتند از:
چه منافع بزرگی در عضویت در شورای شهر، و انتخاب هیئت رئیسه آن نهفته است که برخی اعضای شورای شهر بابل در رقابت برای این منافع، به چنین نقشه مافیاییگونه و غیراخلاقیای متوسل شدهاند؟
سازوکارهای تصمیمگیری در شوراهای شهر و روستا تا چه اندازه غیرشفاف و بسته به سلیقه و جایگاه افراد است که دست یافتن به منافع بزرگ حاصل از قرار گرفتن در کرسی شورا، دست یافتن به آن منافع را ممکن میکند؟
هر فساد بزرگی سابقه و تاریخی دارد. این گونه نظام توزیع فاسد منافع، در کوتاهمدت پدید نمیآید. سابقه درماننشده این بیماری چیست؟ قریب به بیست سال از شکلگیری شوراهای اسلامی شهر و روستا میگذرد و سؤال مهم این است که چه اقداماتی برای درمان بیماری گسترشیافته فساد در شوراها انجام شده است؟
همه منتخبین شوراها از سازوکارهای نظارتی و تأیید صلاحیت عبور کردهاند، و برخی رد صلاحیت شده و به شوراها راه نیافتهاند.
کارکرد این سازوکارهای نظارت و تأیید صلاحیت چیست؟ آیا آنها که رد صلاحیت شدهاند از این گروه دستگیرشده بدتر بودهاند؟ آیا نظام تأیید صلاحیت، افراد سالم را حذف کرده و خطاکاران را به شورا راهنمایی کرده است؟ آیا این گروه خطاکار نیز سالم بودهاند و به دلیلی ضعفهای سیستمی و ساختاری، فقدان شفافیت و نقصان در طراحی سازوکارها و قوانین شوراها به خطا کشیده شدهاند؟ کارکرد نظارت و تأیید صلاحیت بالاخره چیست؟
ظرفیت فساد و دنبال کردن منافع شخصی در شوراهای اسلامی شهر و روستا چقدر است؟ این منافع فاسد از چه سازوکارهایی ناشی میشوند؟
اهمیت این سؤالات و مسائل مرتبط با آنها به حدی است که باید «رسوایی بابلگیت» را فراتر از مسألهای محلی، ناشی از خطای چند عضو شورای شهر بابل، و شیطنت و هوسبازی چند مرد و یک زن لحاظ کرد. ممکن است حواشی جنسی این پدیده، اصل و ماهیت ساختاری این قضیه را تحتالشعاع قرار دهد. مسأله بسیار فراتر از خطا و وسوسه شدن چند نفر است.
من قبلاً نوشتهام که «دیزی درباز گربه را بیحیا میکند.» منافعی (دیزی دربازی) بیحساب و کتاب، قابل سوءاستفاده و فسادانگیز در رویه و سازوکار شوراها وجود دارد که آدمیان را وامیدارد این گونه بیحیایی کنند؛ و حتماً نقصانی جدی در رویههای تأیید یا رد
صلاحیت نامزدهای انتخابات شوراها وجود دارد که به تأیید آدمیانی میانجامد که این گونه برای کسب منافع، دست به بیحیایی میزنند.
«رسوایی بابلگیت» یک نشانه است، چیزی فراتر از هوسبازی جنسی و نفعطلبی مالی، نشانگر چیزهایی در تاریخ یک نهاد و سازوکارهای مرتبط با آن است.