رویداد۲۴ امیرعلی ابوالفتح، با اشاره به هیاهوهای سیاسی نسبت به دیدارهای صورت گرفته جان کری با محمدجواد ظریف پس از اتمام دوره وزارت امور خارجه گفت: جان کری اخیرا کتاب خاطراتش را با نام «هر روز موهبتی است»، منتشر کرده است. اصولا در امریکا قراردادی میان نویسندگان و ناشران کتابها وجود دارد که نویسندگان کتابها باید در برنامههای رادیویی و تلویزیونی برای نقد و بررسی شرکت کنند تا از این طریق به فروش بیشتر کتابها کمک شود.
ماجرای جنجال دیدار کری و ظریف در امریکا چگونه ایجاد شد؟
وی با اشاره به سوابق جان کری اظهار داشت: جان کری در جنگ ویتنام شرکت داشته و پس از آن به عنوان یکی از فعالان ضدجنگ فعالیت میکرده است. از طرفی او سالها سناتور بوده و ریاست کمیته روابط خارجی مجلس سنا را برعهده داشته است. او یکبار در سال ۲۰۰۴ نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری بود که از بوش شکست خورد و از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ در دولت دوم اوباما، عهدهدار مسئولیت وزارت امور خارجه بود. طبیعی است کتاب و صحبتهای چنین فردی با آن سوابق مورد توجه قرار بگیرد.
این کارشناس ارشد مسائل امریکا ادامه داد: در یکی از مصاحبههای پس از انتشار کتاب کری، مجری به بخشی از خاطرات کتاب وزیر اسبق امور خارجه درباره ایران اشاره میکند و کری در آنجا میگوید که پس از اتمام مسئولیتش در وزارت امور خارجه با ظریف در چندین نوبت دیدار داشته که این مسئله مورد توجه جمهوریخواهان قرار گرفت. ترامپ به شدت از این مسئله انتقاد کرد و پمپئو نیز به حمایت از رئیسجمهور امریکا پرداخت در حالی که کری میگوید وزیر کنونی امور خارجه امریکا در جریان این دیدارها بوده و او تلاش کرده از نظرات ایران درخصوص بحرانهای خاورمیانه آگاه شود.
ترامپ آلرژی شدیدی نسبت به برجام دارد
ابوالفتح با بیان اینکه در یک مقطع دیدار کری و ظریف در طول یک سال گذشته رسانهای شد، تصریح کرد: نکته جدیدی که کری مطرح کرده است این است که دیدارهای کری و ظریف یک بار نبوده و در چندین نوبت دیدارها انجام شده است. قابل انتظار بود که این خبر با واکنش شدید ترامپ روبهرو شود. این دیدارها در حالی است که روابط ایران و امریکا در اوج تنش قرار دارد و از طرفی، موضوع دیدارها توافق هستهای است و ترامپ نیز آلرژی شدیدی نسبت به برجام دارد و هر آنچه که مربوط به آن باشد مورد واکنش شدید رئیسجمهور امریکا قرار میگیرد.
دموکراتها از هر ظرفیتی برای پیروزی در انتخابات میاندورهای استفاده میکنند
وی در پاسخ به این سوال تا چه اندازه نزدیک شدن به انتخابات میاندورهای کنگره باعث فعالان شدن باراک اوباما و جان کری شده است؟ خاطرنشان کرد: طبیعی است که دموکراتها از هر ظرفیتی استفاده کنند تا در انتخابات میاندورهای کنگره در ماه نوامبر پیروز شوند تا از سایه شکست سنگین و غیرقابل انتظار انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ خارج شوند و بتوانند اکثریت کرسیهای کنگره یا یکی از مجالس قانونگذاری را در اختیار بگیرند و این مسئله مقدمهای برای پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ و حتی استیضاح ترامپ باشد.
اوباما برخلاف سنت روسای جمهوری قبلی وارد صحنه سیاست شده است
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه تا یک ماه و نیم دیگر انتخابات میاندورهای امریکا برگزار میشود و همه چهرههای دموکرات وارد صحنه شدهاند، به نقشآفرینی باراک اوباما اشاره کرد و ابراز داشت: سنتی است که روسای جمهور پس از کنارهگیری از قدرت در مسائل روزمره به نقد رئیسجمهور مستقر نمیپردازند و تنها درخصوص مسائل کلان بدون اشاره به دولت مستقر اظهارنظر میکنند. همانطور که ترامپ در صحنه سیاست داخلی امریکا استثنا است، طبیعی است که فضای سیاست در ایالات متحده نیز از این پس براساس سنتها حرکت نکند و به همین خاطر، باراک اوباما وارد صحنه سیاست شده است.
تلاش اوباما برای انسجامبخشی به دموکراتها و شکاف در میان جمهوریخواهان
ابوالفتح افزود: اوباما وارد صحنه شده است تا هم هیجان و انسجام را در میان دموکراتها ایجاد کند که به نظر میرسد در این کار موفق شده و از طرفی، با نقد ترامپ به انتقاد از حزب جمهوریخواه به خاطر حمایت از رئیسجمهور امریکا بپردازد از این جهت که بسیاری از برنامهها و اقدامات ترامپ مانند رویکردهای تبعیضآمیز و نژادپرستانه وی با سنتهای حزب جمهوریخواه در تضاد است. او در این کار نیز موفق بوده و موجب ایجاد شکاف در میان جمهوریخواهان نیز شده است به گونهای که ست کلارمن، حامی مالی جمهوریخواهان گفته دیگر از این حزب حمایت نمیکند و به دموکراتها رای میدهد.
بعید است جان کری نامزد انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ شود
وی در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه احتمال کاندیداتوری جان کری در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ وجود دارد؟ بیان کرد: جان کری تاکنون نگفته است که در این انتخابات شرکت میکند یا خیر ولی او در سال ۲۰۰۴ نامزد حزب دموکرات بود و در آن انتخابات از جرج بوش شکست خورد. در صورتی که یک فرد در مقطعی کاندیدا بوده و شکست خورده باشد، هم فرد مذکور و هم بزرگان پرهیزهایی برای شرکت در انتخابات دارند و بعد از شکست نیکسون در انتخابات ۱۹۶۰ و شرکت مجدد وی در انتخابات ۱۹۶۸ (که البته نیکسون در آن انتخابات پیروز شد)، دیگر فردی نبوده است که نامزد انتخابات شده باشد و بعد از شکست مجددا خود را کاندیدا کند.
این کارشناس ارشد مسائل امریکا اضافه کرد: به نظر من بعید است که کری شانس خود را برای بار دوم امتحان کند ولی احتمالا تلاش خواهد شد تا فردی نزدیک به کری نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود.
صرف دیدار کری با ظریف، غیرقانونی نیست
ابوالفتح در پاسخ به این سوال که هیاهوهای دیدار کری و ظریف چه تاثیری در انتخابات میاندورهای کنگره خواهد داشت؟ یادآور شد: فعلا این مسئله تاثیری نداشته و هماکنون به یک جدال میان نخبگان سیاسی تبدیل شده است. جمهوریخواهان مدعی هستند شایسته نبوده کری با کشوری که به ادعای آنها متهم به حمایت از تروریسم و ضدیت با اسرائیل است، رابطه برقرار کند. جمهوریخواهان این موضوع را اکنون برجسته کردهاند و میخواهند مسئله را به یک موضوع اخلاقی تبدیل کنند.
وی با بیان اینکه براساس قوانین، لابی با یک کشور ثالث تخلف محسوب نمیشود، عنوان کرد: رایزنی با مقامات کشورهای دیگر در امریکا مرسوم است و حتی مسئولان سابق امریکا به مسئولان کشورهای دیگر مشاوره هم دادهاند. نمونه بارز آن هنری کسینجر بوده و حتی روسای جمهور پیشین مانند بیل کیلینتون نیز این کار را کردهاند. بنابراین صرف دیدار کری با ظریف، غیرقانونی نیست اما جمهوریخواهان میخواهند این اقدام را کمکرسانی به دشمن امریکا و سنگاندازی علیه دولت مستقر قلمداد کنند.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی ادامه داد: جمهوریخواهان خود قبلا این کار را کردهاند. در ایام مذاکرات هستهای، تام کاتن جمهوریخواه به همراه ۴۶ سناتور دیگر همحزبیاش، به رهبر ایران نامه نوشتند و گفتند توافق هستهای تنها تا زمان دولت اوباما اعتبار خواهد داشت. با این وجود، جمهوریخواهان امیدوار هستند با بیاعتبار کردن جان کری، امید بازگشت به برجام را غیرممکن کنند.