رویداد۲۴ دریاچههای مصنوعی مانند دریاچه چیتگر با اهدافی چون قابلیتهای تفریحی و گردشگری، جذب گردشگر، تغذیهی سفرههای آب زیرزمینی و تلطیف هوای منطقه احداث میشوند، اما متاسفانه بعد از مدتی این دریاچهها مشکلات زیستمحیطی فراوانی را به دلیل راکد بودن آب برای منطقه ایجاد میکنند به تازگی نیز مسئولان محلی در استان آذربایجان شرقی قصد احداث دریاچه مصنوعی در شهر تبریز را داشتند که با مخالفت شدید مسئولان سازمان محیطزیست مواجه شد و این دریاچه درحالی که آبگیری هم شده بود، تخلیه شد.
مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست درباره مشکلات زیستمحیطی دریاچههای مصنوعی و تاثیر این دریاچهها بر بحران کم آبی در کشور گفت: معتقدم بحران کمآبی برای برخی مسئولان متفاوت است به طور مثال نگرانی وزیر کشور نسبت به بحران آب بسیار بیشتر از نگرانی وزیر جهاد نسبت به بحران آب است.
وی ادامه داد: وزیر کشور از این منظر نگران کمآبی است که در صورت نبود آب روستاها تخلیه شده و جمعیت روستایی به شهر آمده و هزینه شهر بیشتر میشود، از سوی دیگر تخلیه روستاهای مرزی امنیت را از بین میبرد و باید هزینه بیشتری برای امنیت کشور شود. همچنین بزهکاری و مشکلات اجتماعی در حاشیه شهرها به دلیل حضور این افراد بیشتر خواهد شد، بنابراین نگرانی وزیر کشور نسبت به بحران آب زیاد است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به احداث دریاچه مصنوعی در شهر تبریز خاطرنشان کرد: وقتی در رابطه با احیای دریاچه ارومیه صحبت میکنیم، باید این موضوع را بدانیم که اگر دریاچه ارومیه خشک شود، دیگر شهری به عنوان تبریز نخواهیم داشت، این موضوع برای این نیست که مردم را بترسانیم بلکه یک واقعیت است.
وی با اشاره به گزارش وزیر کشور در روزهای پایانی سال گذشته خاطرنشان کرد: در روزهای پایانی سال گذشته طوفانی در غرب حوضه آبریز دریاچه ارومیه اتفاق افتاد که باعث شد تا دو هفته این منطقه با مشکل گرد و غبار مواجه شود به طوری که چشم چشم را نمیدید. بنابراین کارگروه استانی باید این موضوع را مدنظر داشته باشد؛ در صورتی که دریاچه ارومیه احیا نشود با مشکلات عدیدهای روبرو خواهند شد.
تجریشی با بیان اینکه برخی مدیران هنوز موضوع بحران آب را جدی نگرفتهاند، خاطرنشان کرد: ما هنوز به اهمیت این موضوع پی نبردهایم که اگر دریاچه خشک شود، تبریز هم باید جابجا شود. در خصوص دریاچه مصنوعی در تبریز هم به محض اینکه از ماجرا مطلع شدیم، جلوی آبگیری آن گرفته شد، اما احداث چنین دریاچههایی نشان دهنده این است که ما هنوز موضوع بحران آب را جدی نگرفتهایم.
وی تاکید کرد: اگر بتوانیم از منابع آبمان به خوبی استفاده کنیم و دریاچه اورمیه را به حالت تعادلی برگردانیم، آن قدر آب هست که با آن دریاچه مصنوعی احداث کنیم، اما در حال حاضر باید آبهای زیرزمینی را تغذیه کنیم و بعد به دنبال راحتی و آسایش برویم نه اینکه فقط به آسایشمان توجه کنیم، چراکه راحتی و آسایش امروز ما باعث میشود که نسل بعدی برای خود به فکر چاره باشد.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست درباره مشکلات دریاچه چیتگر نیز تصریح کرد: در اطراف دریاچه چیتگر مکانهایی وجود دارد که قرار بود تغذیه آب زیرزمینی از آنها صورت بگیرد، ایده اولیه دریاچه چیتگر هم این بود که وزارت نیرو بجای اینکه در پایین دست دریاچه سفرههای آب زیرزمینی را تغذیه کند، این دریاچه را ایجاد کند تا هم محل تفرجی برای مردم باشد و هم تغذیه آبهای زیرزمینی از طریق آن انجام شود و در واقع قرار بود این دریاچه با دو منظور ساخته شود.
تجریشی با تاکید براینکه آبهای زیرزمینی این منطقه کاملا از بین رفته است، گفت: متاسفانه انتهای دریاچه غیرقابل نفوذ شده و نمیتوانند عمق آن را بیشتر کنند و کارکرد اصلی این دریاچه یعنی تغذیه آبهای زیرزمینی به طور کامل از بین رفته است. متاسفانه اگر همینطور بیمهابا پیش برویم و امروز برای ما از فردا و نسلهای بعد مهمتر باشد، قطعا در برخی از قسمتها از جمله آبهای زیرزمینی شرایط را کاملا غیرقابل برگشت میکنیم.