رویداد۲۴ شامگاه چهارشنبه چهارم مهر، آیین بزرگداشت چهلمین روز درگذشت مرحوم عزتالله انتظامی در تماشاخانه سنگلج و در حالی که صحنه این تالار با تصویری از این بازیگر و جملهای از او که میگفت، «من عزتم، بچه سنگلج» برگزار شد.
در ابتدای این برنامه که با حضور جمعی از هنرمندان و مدیران هنری، فرهنگی و شهری و با اجرای پرویز پرستویی همراه بود، کلیپی به یاد کارگردان تازه درگذشته سینما و تلویزیون مرحوم "یدالله صمدی" پخش شد.
پرویز پرستویی با اشاره به درگذشت مرحوم یدالله صمدی و به گفته او شرف، صداقت و راستی و شهادت جمعی از هموطنان در حمله تروریستی در اهواز، گفت: خدا قوت دهد به شانههای مردم این سرزمین که هنوز میتواند غمهای عظیم را تاب بیاورد.
او سپس از علی نصیریان دعوت کرد تا روی سن بیاید و سخنانی را مطرح کند که این بازیگر پس از حضور روی صحنه، مقابل تصویر همکار دیرین خود تعظیم کرد و بدون رفتن پشت میکروفن گفت: آقای انتظامی عزیز سلام. من باورم نیست که تو خاموش شدهای. این دیوارها با انتظامی عجین است. وقتی به یاد میآورم تکتک کارهایی را که روی همین صحنه اتفاق افتاد، حیرتزده میشوم که چه کردیم.
نصیریان خطاب به پرستویی با بیان اینکه "انشاءالله شماها زنده باشید"، ادامه داد: من نمیدانم از انتظامی چه بگویم. به من میگویند پنج یا ده دقیقه از تجربیات خود با او را بگو، ولی مگر میشود؟ من از دهه ۳۰ با او کار کردم. زمانی که پنج گروه بودیم و هفتهای یک نمایش به هر کدام از ماها در یک ماه نوبت میرسید. این یک مرحله از تجربیات من بود و بعد مرحله دوم فیلمهای قبل از انقلاب بود و مرحله سوم بیشاز ۱۰ سال در همین جا (سنگلج) ادامه داشت.
او گفت: آقای انتظامی وقتی اینجا آمد، گروه مرا انتخاب کرد و ما با هم دوست شدیم و نتایج این اتفاق یعنی وجود همکاری و شناخت خوب از هم، آن هم در عین متفاوت بودن را بعدها در فیلمها دیدیم. او آدمی پرشور و شوخ بود و من آدمی تودار و آرام؛ ولی هنگام کار برخلاف برخی هنرپیشههای امروز، بسیار جدی بود.
نصیریان با اشاره به نمایشهای مختلفی که هر کدام از آنها در تماشاخانه سنگلج اجراء کرده بودند، بیان کرد: من خیلی متاسفم که این دوست، این یار و همکار دیگر نیست. البته ما از یک دورهای که همسایگی ما جدا شد از هم دور شدیم و اگرچه در فیلم چند همکاری مشترک پیش آمد، اما در تئاتر دیگر این اتفاق نیفتاد.
این بازیگر قدیمی تئاتر و سینما گفت: هیچ وقت امکان ندارد بتوانم انتظامی را فراموش کنم. چون با او بیشتر از خانوادهام بودم و این خاصیت هنر خیلی عجیب است.
در ادامه پرویز پرستویی با اشاره به اینکه قرار بود مسعود کیمیایی در مراسم حاضر باشد و صحبت کند که به دلیل مشکل جسمی نتوانسته حاضر شود، ضمن آرزوی سلامتی برای این کارگردان سینما، خاطرهای از همکاریاش با نصیریان و انتظامی در فیلم "دیوانهای از قفس پرید" را، تعریف کرد که انتظامی چطور در صحنهای که بازی نداشت، آمده بود تا بازی نصیریان را برای آماده شدن در سکانس مشترکشان تماشا کند.
سپس امین تارخ با حضور روی سن، نوشتاری را قرائت کرد که در بخشی از آن نوشته بود: در باب آقای بازیگرمان باید بدانیم که زندگی هنرمندانه خود را چطور آغاز کرد و چطور ادامه داد و آموزههایی از خود به جا گذاشت.
او ادامه داد: عزتالله انتظامی هرگز به هیچ قیمتی حاضر به پذیرش کمدیهای دمدستی و درامهای نخنما نشد و ارزش او به کارهای نکردهاش نیز هست. پس به احترام آن بزرگوار یک دقیقه بایستیم و برای او طلب آمرزش کنیم.
در بخشی دیگر، پرویز یشایایی در سخنانی بیان کرد: در اهمیت شخصیت استاد انتظامی چیزی بیش از آنچه گفته شد نمیتوانم بگویم جز چند خاطره.
این تهیهکننده سینما تعریف کرد: در سریال "هزاردستان" یک روز کار طولانی شد و آقای انتظامی ۱۲ ساعت زیر گریم بود و آخر که عصبانی شد فریاد زد، اگر بلد نیستید کار نکنید. این جمله را علی حاتمی شنید و ناراحت شد و قهر کرد و کار تعطیل شد. وقتی آقای انتظامی متوجه شد، رفت سراغ آقای حاتمی و با همان لحن خودش گفت٬ علیجون تو مثل بچه من هستی. یعنی من حق ندارم سر بچهام داد بزنم و همین جمله باعث شد حاتمی بلند شود و همدیگر را در آغوش گرفتند و کار از سر گرفته شد.
او با اشاره به یهودی بودنش گفت: کمتر دوستان منزل ما رفت و آمد داشتند ولی آقای انتظامی با ما دوست بود و بدانیم اگر این دوستان، عزتمند و ماندگار هستند فقط بهخاطر آثار هنریشان نبوده بلکه بهخاطر شخصیت خودشان نیز بوده است.
در ادامه این مراسم سالار عقیلی با پیانونوازی همسرش حریر شریعتزاده، قطعهای را اجراء کرد.
عقیلی سپس در سخنانی با اشاره به سپری شدن ۴۰ روز از درگذشت عزتالله انتظامی، تسلیت ویژهای به مجید انتظامی گفت و اثری از سریال "کلاه پهلوی" ضیاءالدین دری را با همراهی گروه ارکستر «راز و نیاز» اجراء کرد.
او با تسلیت برای درگذشت یدالله صمدی افزود: این قطعه از کارهای استاد مجید انتظامی است و مورد علاقه مرحوم عزتالله انتظامی بود.
در ادامه، ایرج راد با حضور روی صحنه بیان کرد: او با تمام وجودش به هنر تئاتر عشق میورزید و وقتی در این سالن اجراء داشتیم هیچ وقت دیرتر از زمان مقرر حاضر نمیشد. من امشب بوی انتظامی را اینجا استشمام میکنم و او به این سالن که از مهمترین سالنهای تئاتری کشور است، ارزش و اعتبار داد.
گلاب آدینه دیگر بازیگری بود که روی صحنه آمد و با تسلیت برای تمام درگذشتگان اخیر، گفت: آقای انتظامی میگفتند دنیا محل عبرت است و ایکاش بتوانیم از خوبیها و بدیهایی که از پیش چشم ما میگذرد، درس بگیریم.
او سپس با تقلید صدای انتظامی خاطرهای از او را تعریف کرد که به آدینه توصیه کرده بود هر نقشی را بازی نکند.
در ادامه، فرشته طائرپور در سخنانی گفت: ما کسانی را از خانواده سینما در این سالها بدرقه کردهایم که نمیروند و این جای شکر دارد.
او افزود: چه کسی میتواند در مراسم عزای خود مردم را بخنداند جز انتظامی؟ این معجزه سینما و هنر است. این رفتنهایی که مسافر از یاد نمیرود بزرگترین محمل برای عبرت است . ما یاران عزیزی را بدرقه میکنیم و ایکاش وقتی ما هم میرویم مثل آنها عزیز باشیم.
او خطاب به مجید انتظامی گفت: خدا کند قدر این داشتهها را بدانیم و شاگرد خوبی باشیم تا حکمتهای چنین بزرگانی را اجراء کنیم.
شکرخدا گودرزی مدیر خانه موزه انتظامی هم متنی را قرائت کرد و سپس توسط مجید انتظامی و توضیح پرستویی، عصای زندهیاد عزتالله انتظامی به خانه موزه انتظامی اهداء شد.
مجید انتظامی با تشکر از اینکه در این مدت تنها گذاشته نشده بود، خاطرهای از پدرش تعریف کرد که از او خواسته شده بود در کلاسی بازیگری تدریس کند ولی انتظامی معتقد بود بازیگری قابل تدریس نیست و باید استعداد لازم وجود داشته باشد.
پرستویی در پایان با اشاره به جملهای که گفته بود در عالم هنر پنج تن را میشناسد، گفت: روح آقایان رشیدی و انتظامی شاد باد. دعا کنیم این سه تن یعنی آقایان نصیریان، کشاورزی و مشایخی میان ما باقی بمانند.
در این مراسم که به همت خانه تئاتر، خانه سینما، خانه موسیقی و خانه موزه انتظامی برگزار شد، علی نصیریان، داریوش اسدزاده، ایرج راد، مجید انتظامی، منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما، اصغر همت، غلامرضا موسوی، بیتا فرهی، علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی، فرشته طائرپور، مرتضی رزاق کریمی، مهدی میامی، حبیب اسماعیلی، شکرخدا گودرزی مدیر خانه موزه انتظامی، پریسا مقتدی مدیر تماشاخانه سنگلج، مجید رجبیمعمار مدیرعامل خانه هنرمندان ایران، شهرام گیلآبادی مدیرعامل خانه تئاتر، داریوش مودبیان، مریم معترف، هوشنگ گلمکانی و عزتالله رمضانیفر از جمله حاضران بودند.