رویداد۲۴ به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس بالاترین دادگاه سازمان ملل روز چهارشنبه (امروز) حکم داد که آمریکا باید تحریمها علیه ایران را که بر واردات کالاها و محصولات بشردوستانه و خدمات و قطعات مرتبط با حمل و نقل هوایی تاثیر میگذارد، لغو کند.
حکم دیوان بینالمللی دادگستری (لاهه) از نظر قانونی الزامآور است، اما باید دید آیا دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از این حکم پیروی خواهد کرد.
دونالد ترامپ در ماه مه با اعلام خروج از توافق هستهای با ایران گفت که تحریمها علیه این کشور را باز میگرداند. ایران در ماه ژوئیه در اعتراض به بازگشت این تحریمها در دیوان دادگستری بینالمللی علیه آمریکا شکایت کرد.
دادگاه لاهه در حکم اولیه خود تاکید کرد که واشنگتن باید هر مانعی را که به دلیل وضع مجدد تحریمها - بر سر راه صادرات و واردات خدمات دارویی و پزشکی، تجهیزات کشاورزی و غذا و خدمات و قطعاتی که برای تامین ایمنی حمل و نقل هوایی لازم است -قرار دارد را رفع کند.
احمد یوسف رئیس این دادگاه ضمن قرائت قرار موقت برای آمریکا تاکید کرد که حکم نهایی این پرونده را مشخص نمیکند و لزوما صلاحیت دادگاه برای رسیدگی به این پرونده را محرز نمیکند.
آسوشیتدپرس در ادامه گزارش خود به انتشار این خبر در تلویزیون دولتی ایران اشاره کرد که حکم دادگاه لاهه را یک پیروزی برای تهران در برابر واشنگتن توصیف کرده است.
بنابر این گزارش انتظار میرود که آمریکا در جلسه استماع بعدی حکم امروز دیوان بینالمللی دادگستری را به چالش بکشد.
تهران در جلسات استماع در ماه اوت خواهان تعلیق تحریمهای آمریکا در مدت زمانی شده بود که استدلالهای قانونی طرفین قرار است در دادگاه بررسی شود، روندی که ممکن است سالها زمان ببرد. وکلای آمریکایی پاسخ دادند که این تحریمها یک اقدام قانونی و مشروع بر مبنای امنیت ملی است که نمیتواند از سوی ایران در این دادگاه به چالش کشیده شود.
دادگاه لاهه همچنین در حکم امروز خود اعلام کرد که تحریمهای آمریکا ایمنی حمل و نقل هوایی غیر نظامی در ایران را به خطر انداخته و تحریمهایی که فروش کالاهای مربوط به نیازهای بشر دوستانه همچون غذا، دارو و خدمات پزشکی را هدف قرار میدهد، تاثیر جدی و غیر قابل جبران برای سلامت و جان افراد در خاک ایران در پی دارد.
این دادگاه تاکید کرد که دولت ترامپ باید تضمین کند که مجوز و اختیارات لازم در این زمینهها ارائه خواهد شد و کانالهای پرداخت (پول) در زمینههای مربوط به نیازهای بشردوستانه و حمل و نقل هوایی نباید محدود شود.
دیوان بینالمللی دادگستری علاوه بر این از ایران و آمریکا خواست تا از هر اقدامی که منجر به تشدید اختلاف و سختتر شدن رسیدگی به این پرونده شود، پرهیز کنند.
به گزارش آسوشیتدپرس، ایران تاکید دارد که تحریمهای آمریکا نقض پیمان مودت ۱۹۵۵ میان دو کشور است که روابط کنسولی و اقتصادی میان تهران و واشنگتن را مشخص میکند.
این پیمان زمانی امضا شد که ایران و آمریکا هنوز پس از کودتای ۱۹۵۳ هم پیمان محسوب میشدند، اما با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ انقلابی که منجر به سرنگونی رضا پهلوی پادشاه وقت ایران شد، روابط دیپلماتیک میان دو کشور به طور کامل قطع شد. با این حال این پیمان کماکان میان تهران و واشنگتن برقرار است.
حکم روز چهارشنبه دادگاه لاهه میتواند به بروز یک مناقشه دیگر میان دولت ترامپ و بالاترین دادگاه سازمان ملل منجر شود. جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا ماه گذشته دیوان کیفری بینالمللی را هدف انتقاد قرار داد که در یک پرونده درباره احتمال وقوع جنایات جنگی در افغانستان توسط آمریکا تحقیق میکند.