رویداد۲۴ سه شنبه دهم مهر منزل علی اصغر غروی فرزند علامه غروی و متصدی اداره پژوهشها و آثار علامه، در ساعاتی که دانشجویان ایشان و مهمانان در ساختمان مسکونی حضور داشتند، مورد تفتیش و تخلیه تمام کتابها و سی دیها و اسناد قرار گرفت. طی رفتاری که تاکنون بیسابقه بوده میهمانان و اعضای خانواده دکتر غروی نیز بازداشت شدند. پژوهشهایی به قدمت ۴۰ سال که در شرف استتنتاج و اتمام بودند توسط ضابطین جمعآوری شد.
درباره این تفتیش خشونتبار با تعدادی از فعالین سیاسی و پژوهشگران دینی گفتگو کردیم تا ببینیم اولا چه ارزیابی از این حرکت تند دارند؟ و ثانیا سکوت دولت در این واقعه را نشانه همراهی دولت میدانند یا هنوز خبری چنین بهتآور را به دولتیان ندادهاند؟
عباس نصر- پژوهشگر
این سنت غلطی است که سالها پیش آغاز شد. حتی امام فرمان هشت مادهای را برای جلوگیری از آن صادر کرد. چنین وقایعی نیز اتفاق جدیدی نیست. تاکنون برای برخورد جدی با این قبیل رفتارها، واکنش و سندی محکمتر از فرمان هشت مادهای امام صادر نشده است. این سنت که بعضا با قدرت، پیوند خورده، نوعی سوءاستفاده از آن محسوب میشود.
دولت فقط میتواند اخطاری مستند به قانون اساسی به قوه قضاییه دهد و کاری دیگری از قوه مجریه ساخته نیست. طبیعی است که این گروهها از کجا حکم و دستور میگیرند، سوال اینجا است چرا قوه قضاییه وارد عمل نمیشود؟ آنها حکم قضایی نداشتند و این صریحا تخلف قانونی است.
مصطفی ایزدی- پژوهشگر
من نمیدانم در این شرایط کشور، این چه حرکاتی است و چه کسانی از آن نفع میبرد. بالاخره دکتر علی اصغر غروی آیتالله زادهای است که در بین تمام مردم اصفهان چهره سرشناسی است. کسانی که این کارها را میکنند کسانی هستند که به بیگانگان پیام میدهند که در کنار شرایط وخیم اقتصادی، دچار هرج و مرج داخلی هم هستیم. اینها به منزل دکتر غروی در شرایطی که وی مهمان داشته است تفتیش میکنند، درگیری ایجاد میکنند و اسناد و مدارک وی را میربایند. یک استاد دانشگاه اسناد و مدارک محرمانهای ندارد، هر چه هست مربوط به تحقیق علمی و تدریس به دانشجویان است. این مطالب چه مشکلی دارد؟ این کارها قطعا و یقینا به ضرر اسلام و نظام است و مزدور افرادی هستند که درد و مشکلات مردم را نمیدانند و به دنبال ناآرامی هستند.
اینکه دولت کاری کرده است، من گمان نمیکنم. قطعا در دولت فقط وزارت اطلاعات وظیفه ایجاد امنیت را دارد و وظیفه جلوگیری از این کارهای خلاف نظام و خلاف اسلام و خلاف انسانیت. ارگانهای دیگر هم بعید میدانم کاری کرده باشند. وظیفه سایر دستگاهها است که از این هرج و مرج جلوگیری کند.
احمد منتظری- مدرس حوزه
این واقعه، یک برخورد ضدفرهنگی بود. مرحوم آیتالله غروی، پدر آقای دکتر غروی یک فقیه نواندیش بود. در آن سالهایی که کمتر از اصلاح حوزه و اصلاح کتب درسی طلاب و اصلاح کتب منسوب به شیعه، کمتر صحبت میشد ایشان نواندیش بودند. مرحوم آیتالله غروی میگفتند آثار شیعه باید بازخوانی شود و براساس استدلال و عقل سنجیده شود و زواید آن دور ریخته شود. آنهایی که جنبه خرافاتی دارد و زائد هست. الان هم سالگرد آیتالله غروی بود. اینها مسلم قرار بود مطرح بشود. محتمل است برخی از مذهبیون افراطی که هیچ اصلاحی را بر نمیتابند، به دستگاههای دولتی فشار آوردند و این فاجعه شکل گرفته است. چون ایشان بیشتر یک شخصیت فرهنگی بودند تا یک شخصیت سیاسی. به هر حال حمله به خانه اشخاص محترم محکوم است، اینکه آثار را ببرند و باعث بیآبرویی در سطح منطقه شوند. در حالی که غالب کشورها ادعای آزادی و دموکراسی دارند، آن وقت ما سالگرد یک روحانی بزرگ شیعه را با حمله جلوگیری میکنیم و این باعث تاسف است.
دولت وظیفه توضیح و بررسی دارد. اگر وزارت اطلاعات وارد شود و تحقیق کند، چه بسا عناصر مشکوکی در پس این کار بودند. اگر وزارت اطلاعات پیگیری موضوع کند، چه بسا خواهد دریافت که کسانی برای عناصر بیگانه کار میکنند. وظیفه دولت است که مسئله را ریشهیابی کند و برای مردم روشن کند.
صادق زیباکلام- استاد دانشگاه
در تعدادی شهرستانها، گروههای فشاری وجود دارد، در تهران گروه شناخته شدهای فعالیت میکند. در اصفهان نیز گروه سرشناسی وجود دارد. در مشهد نیز هستند. قطعا کار این گروهها است. امیدوارم تشکیلات امنیتی و انتظامی، این مسئله را پیگیری کنند. در قرن حاضر چنین وقایعی شرمآور شمرده میشود. نباید با دکتر غروی فردی ملی، مصدقی و مذهبی اینگونه برخورد میشد. کارهای تحقیقاتی که سالها جناب دکتر غروی زحمت کشیدند و کار کردند باید نزد ایشان برگردد. اگر این کار برای یک روحانی منتقد در بحرین اتفاق میافتاد، صدا و سیما ایران، چه برخوردی میکرد؟
محمد حسین آقاسی- وکیل دادگستری
۱. از نوع برخورد و رفتار در اجرای دستور بازپرس پرونده صورت گرفته، به نظر میرسد این اتفاق نامتعارف باشد. اگر کسی در مظان ارتکاب جرمی باشد به عنوان متهم، بازپرس پرونده دستور میدهد مثلا محل اختفا یا سکونت یا محل کار فلان شخص مورد بازرسی قرار گیرد و صرفا مطالب و اشیایی که در ارتباط مستقیم با اتهام نامبرده هست جمعآوری و از محل خارج شود. به نظر میرسد که قاضی چنین ریسکی نمیکند که بگوید بروید و همه اشیا را بیاورید. در قانون آیین دادرسی کیفری به بازپرس بیش از این اجازه داده نشده است. در مرحله اول ما باید این تدبیر را بیندیشیم که ضابطین اجرا کننده دستور بازپرس ناکارآمد و ناآشنا به مواد قانونی بودند یا تصور میکردند که این چنین باید با دکتر غروی برخورد کنند.
غیر از آقای رییس جمهور که به عنوان پاسدار قانون اساسی مجاز است به همه کسانی که در رابطه با اجرای قوانین فعالیت دارند، تذکراتی دهد، سایر اعضای هیئت دولت اختیاری ندارند. دولت جز این هیچ گونه قدرتی برای اعمال نظارت بر تخلفات دستگاه قضایی ندارد و اگر هم اعمال کند گوش شنوایی برای این تذکرات یا گلایهها در دستگاه قضایی و ضابطین نمیتوانیم مشاهده کنیم.
زهرا ربانی املشی- پژوهشگر دینی
اینگونه اعمال از طرف هر فرد و گروهی که باشد نشانه تنگ نظری و کجفکری است و از استبداد عاملان آن حکایت دارد. در عجبم از حاکمانی که علاوه بر اینکه زندگان را به دو قسمت خودی و غیر خودی تقسیم میکنند برای رفتگان هم این تقسیم بندی راقائلند.
برای خودیها مجالس پرهزینه و حتی از بیتالمال گرفته، و از مراسم مختصر عالمی که فقط منتقدانه با آنها برخورد میکند، جلوگیری میکنند آنهم نه به صورت تذکر و پیغام بلکه به صورت دستگیری و ضبط اموال و….
بزرگداشت فردی، چون مرحوم آیتالله غروی که عمری را در راه یادگیری و اشاعه اسلام گذرانده باید مورد استقبال حاکمان باشد، نه برخوردی این چنین.
از طرف دیگر اینگونه تشنج آفرینی در شرایط تاریخی امروز کشور میتواند نشانهای از شیطنت و خرابکاری باشد از طرف آنهایی که آرامش را به صلاح نمیدانند و به اصطلاح آب را گل آلود میخواهند تا از آن ماهی بگیرند.
فضلالله صلواتی- استاد دانشگاه
به نظر من این کارهاست که امنیت جامعه را از بین میبرد با اینکه مشخص نیست چه نهادی این کارها را میکند. دکتر غروی یک فرد قرآنشناس و پژوهشگر قرآنی هست و در مسائل سیاسی دخالت چندانی ندارد. مشخص نیست چه نهادی این کارها را میکند که میخواهد امنیت جامعه را به هم بزند. برنامههایی را که در جهت رفاه مردم هست تباه کند. از یک طرف، دراویش را تحریک میکنند، در صورتی که آنها اصولا کار سیاسی نمیکنند. ضد کسی نیستند. در اصفهان هم، این اقدام انجام شده است.
آنها از طرف هیچ کس حکمی نداشتهاند. گروههای خودسر بودند. دست نوشتهها و لوحهای فشرده مرحوم آیتالله غروی را بردند. البته پدر ایشان نیز فردی سیاسی شناخته نمیشد، تمام مسائل وی علمی قرآنی در رابطه با احادیث و مطالب قرآنی بود. این حرکت یک خیانت علمی بود. همه آقای دکتر غروی را میشناسند و میدانند تمرکز ایشان بر روی قرآن است. این کار ضد دولت، ضد حکومت، ضد مردم، ضد اسلامیت و ضد انسانیت است. من به عنوان یک شهروند این کار را محکوم میکنم و از طرف هر نهادی بوده این کار غلطی بوده است. اینها میخواهند جو اجتماع را به هم بریزند، دولت هم کاری از دستش ساخته نیست، چون این چهرهها عموما شناخته شده نیستند.
محمود دردکشان- پژوهشگر دینی
به عنوان مقدمه نفس این کارها که نیروهای حاکمیتی به منزل یکی از شهروندان، بروند و حالا هر شخص و با هر سطح دانش و بینشی که باشد، آثار علمی و مکتوب ایشان را با خودش ببرد، فاقد هر گونه وجاهت و رعایت انصاف و جوانمردی است.
عاملین این کار، نه تنها خدمتی به نظام نکردند بلکه بدترین ضربه را به نظام زدند. در شرایطی که بحرانهای زیادی در نظام هست، آنها هم بحرانزایی کردند. این کار به نظرم در جهت تضعیف و تخریب و به بازی گرفتن اقتدار نظام بود.
کسانی که این کارها را کردند یا با آقای غروی مشکل اندیشهای دارند که اگر چنین باشد، راه مواجهه با آن چنین برخوردهایی نیست. اگر مخالف عقیده وی هستند با چنین کارهایی عقیده وی تثبیت میشود. آنها توفیقی پیدا نکردند. یا با آقای غروی مشکل امنیتی دارند. در این صورت نیز، با انجام این کار شخص محق جلوه داده میشود؛ بنابراین ارزیابی من یک ارزیابی بسیار منفی است و آن را به ضرر نظام میدانم. عاملین آن قبل از خدمتگذار و سرباز گمنام بودن، خیانتی کردند که در تاریخ ثبت میشود.
ما موظف هستیم که ذهنیت مسئولین را مستند و مستدل را روشن کنیم و سپس منتظر اقدامات ایشان باشیم. آنها که احساس مسئولیت میکنند نسبت به نظام، باید درصدد ترمیم آسیبهای رسیده در این ماجرا باشند. این کار در تضاد با جمهوریت و اسلامیت است.
منبع: روزنامه مستقل