روز شنبه، دلار در مقطعی به انتهای کانال ۱۲ هزار تومانی سرک کشید و سکه تمام بهار آزادی از مرز ۴ میلیونی پایین‌تر رفت. در اولین روز هفته، سکه تمام بهار آزادی ۱۰۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسید. این افت قیمت در حالی رقم خورد که این فلز گران بها در هفته گذشته نیز بیش از ۲۲ درصد از ارزش خود را از دست داده بود. به گفته فعالان، در ساعاتی از روز شنبه حتی قیمت سکه تمام بهار آزادی به کانال ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان نیز رفت.
به گفته برخی فعالان، روند نزولی قیمت سکه موجب شده است که برخی از مردم سکه‌های پیش فروش تحویل گرفته شده را برای فروش روانه بازار کنند و همین موضوع موجب شده است که سمت عرضه در بازار سکه تقویت بیشتری شود.
با این حال، معامله‌گران بازار سکه و طلا باور دارند، عامل اصلی افت قیمت سکه، نزول بهای دلار در بازار داخلی بوده است. از نظر آنها، ریزش دلار در هفته گذشته و ادامه آن در ابتدای هفته جاری موجب شده است که سکه بازان در موقعیت فروش بگیرند. دلار هفته گذشته بیش از ۲۱ درصد افت قیمت را تجربه کرد و در ادامه روند نزولی، روز شنبه قیمت این ارز در اواسط روز وارد کانال ۱۲ هزار تومانی شد، ولی حدود ساعت ۴ بعدازظهر با قیمت ۱۳ هزار تومان به کار خود پایان داد.
این قیمت ۷۰۰ تومان پایین‌تر از روز پنج‌شنبه بود. دلار در انتهای هفته گذشته نیز ۸۰۰ تومان از ارزش خود را از دست داده بود. با افت دلار در روز‌های اخیر فاصله قیمت با سقف تجربه شده آن در سال ۹۷ به حدود ۳۲ درصد رسید.
دو عامل ادامه روند کاهشی
به گفته فعالان، دو عامل مهم در افزایش تعداد فروشندگان ارزی اثر داشته است. اولین عامل، نزدیک شدن به مشخص شدن تکلیف لوایح مربوط به FATF در مجلس بود و دومی، فشار فروش معامله‌گران فنی؛ برخی معامله‌گران باور داشتند؛ در‌صورتی‌که لوایح مربوط به FATF تصویب شوند، قیمت با موج جدیدی از فروش‌های ارزی مواجه خواهد شد و هیجان فروش می‌تواند نزولی مانند هفته گذشته را در بازار رقم بزند.
در کنار این، برخی بازیگران بازار باور داشتند، پس از شکست مرز ۱۴ هزار تومانی، معامله‌گران فنی بیشتر فروشنده شده‌اند، هر چند که سعی می‌کنند در نقاط حساس کمی خرید‌های خود را بالا ببرند تا از ریزش شدید بازار جلوگیری کنند. در این میان، دلایل دیگری نیز برای افت قیمت دلار عنوان شده است. برخی اعتقاد داشتند، ریزش قیمت دلار در روز‌های اخیر موجب شده است که جسارت خرید در میان معامله‌گران پایین بیاید.
از سوی دیگر به باور آنها، افت شدید قیمت موجب شده است که برخی از متضرران هفته گذشته عطای بازار دلار را به لقایش ببخشند. از نظر آنها، میزان این ضرر به حدی بوده است که بخشی از مردم از ورود دوباره به بازار ارز برحذر دارد. البته دیدگاهی در برابر این نگاه نیز وجود دارد. در واقع گروه دیگری باور دارند؛ در‌صورتی‌که روند قیمت تغییر کند، متضرران بار دیگر وارد بازار خواهند شد.
در این میان، برخی نیز باور دارند، معامله‌گران بزرگ به‌طور موقت از بازار کنار کشیده‌اند. از نظر آنها، تا زمانی که جو کاهشی در بازار وجود دارد، بهتر است که منتظر خرید در قیمت‌های پایین‌تر باشند. از سوی دیگر عده‌ای باور دارند، در شرایط فعلی تمام اخبار منفی در بازار پیش‌خور شده است و اثرات اجرایی شدن تحریم‌ها در ۱۳ آبان نیز در قیمت‌های بازار انعکاس پیدا کرده است.
از نظر این عده، از این به بعد بازار بیشتر با اخبار‌های مثبت مواجه خواهد بود و هر کدام از این خبر‌ها می‌توانند قیمت‌ها را به سطوح پایین‌تری نیز ببرند. در مقابل این گروه، عده‌ای از افزایشی‌های بازار حضور دارند که معتقدند دلیل بنیادی خاصی برای کاهش بیشتر قیمت وجود ندارد. از نظر آنها، پس از اینکه دلار با ۳۰ درصد کاهش مواجه شده است، طبیعی است که منتظر مقداری اصلاح قیمت باشیم. با وجود این دیدگاه‌ها، روند کاهشی قیمت نشان می‌دهد که افزایشی‌های بازار حداقل در شرایط فعلی با احتیاط رفتار می‌کنند.
به گفته برخی فعالان، روز شنبه بازار ارز خلوت‌تر از روز‌های سه‌شنبه و چهارشنبه هفته پیش بود، ولی همچنان ورود افراد عادی به بازار برای خرید یا فروش به چشم می‌آمد. از سوی دیگر نوسانات شدید قیمت موجب شده است که صرافی‌ها با احتیاط بیشتری خرید و فروش کنند. معامله‌گرانی که با قیمت‌های بالا اقدام به خرید دلار کرده‌اند، چندان تمایلی به فروش ندارند؛ حال آنکه دسته دیگری در روز‌های اخیر فروشنده بوده‌اند و به‌دنبال خرید در قیمت‌های پایین‌تر هستند.
برخی صرافی‌ها در روز شنبه در ابتدا قیمت ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان را بر تابلوی خود ثبت کردند، ولی در اواسط روز بر تابلوی برخی از آنها عدد ۱۲ هزار و ۹۰۰ تومان به عنوان نرخ فروش دلار درج شد. روز گذشته همچنین عنوان شد که مسافران می‌توانند از برخی بانک‌ها یورو را با قیمت ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان تهیه کنند.
معادل دلاری این بهای یورو در کانال ۱۰ هزار قرار می‌گرفت. به گزارش خبرگزاری «ایبِنا» مسافران خارج از کشوری که اسناد و مدارک خواسته شده را به شعب بانک‌های عامل ارائه کنند، می‌توانند برای کشور‌های همسایه و مشترک‌المنافع حداکثر ۵۰۰ یورو و برای سایر کشور‌ها تا ۱۰۰۰ یورو با نرخ حدود ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان خریداری کنند.
براساس سیاست جدید بانک مرکزی که از روز ۱۸ شهریورماه آغاز شده، ارز پرداختی به مسافران یورو است و دلار به متقاضیان پرداخت نمی‌شود. طبق بخشنامه بانک مرکزی تامین و پرداخت ارز مسافرتی (به‌صورت اسکناس) از طریق بانک‌های ملی ایران، ملت، سامان، تجارت و پارسیان به نرخ بازار بلامانع است.
بر این اساس بانک‌ها مجازند از محل ارز‌های خریداری شده و با تامین اسکناس از محل منابع خود، نسبت به فروش و پرداخت ارز مسافرتی به نرخ بازار در سطح شعب داخل شهر با اخذ مدارک مثبته از قبیل: گذرنامه معتبر، بلیت مسافرت هوایی و ویزای کشور مقصد - در مورد کشور‌هایی که نیاز به ویزا دارند - اقدام کنند. همچنین لازم است مدارک مزبور به منظور نظارت بازرسان بانک در سوابق نگهداری شود و اخذ تعهد کتبی از متقاضی مبنی‌بر خرید ارز صرفا از یک منبع اعم از بانک یا صرافی مجاز معتبر الزامی است.
برخورد با صرافی‌ها و کانال‌های قیمت‌زنی متخلف
دادستان تهران عنوان کرد که بانک مرکزی به این نهاد پیشنهاد داده است که مجوز صرافی‌ها متخلف را باطل کنند. جعفری دولت‌آبادی، در مورد پیشنهاد ارائه شده از سوی بانک مرکزی مبنی‌بر ابطال مجوز صرافی‌هایی که تخلف می‌کنند، گفت: نماینده بانک مرکزی پیشنهاد داد می‌توانیم مجوز صرافی‌هایی که تخلف می‌کنند را در آینده باطل کنیم که ما نیز از این پیشنهاد استقبال کردیم؛ چراکه معتقدیم همه راه‌ها از مسیر قضایی نمی‌گذرد که امیدواریم در چارچوب وظایف نظارتی بانک مرکزی این کار عملی شود تا در مورد تعداد معدودی صرافی که تخلف می‌کنند پاکسازی خوبی صورت خواهد گرفت و صرافی‌ها می‌توانند با قاطعیت به کار خودشان ادامه دهند.
جعفری دولت‌آبادی با اشاره به مسدودسازی سایت‌ها و کانال‌هایی که در رابطه با قیمت ارز التهاب ایجاد می‌کنند، در پاسخ به پرسشی مبنی‌بر اینکه آیا می‌توانند قیمت تثبیت‌شده ارز را اعلام کنند، گفت: معتقدیم قیمتی که بانک مرکزی برای ارز تعیین می‌کند، قیمت تثبیت‌شده است، بنابراین سایت‌های خبری و کانال‌های اطلاع‌رسانی می‌توانند قیمت‌های حداقلی و تثبیت شده منتهی به بانک مرکزی را اعلام کرده، ولی حق ندارند با اعلام قیمت‌هایی که وجود خارجی ندارد یا موجب سردرگمی مردم می‌شود، در جامعه التهاب ایجاد کنند.
دادستان تهران در رابطه با آخرین وضعیت رسیدگی پرونده‌های شعب ویژه نیز گفت: علاوه‌بر صدور چهار کیفرخواست در مورد پرونده‌های تلفن‌همراه و ۹ کیفرخواست در مورد پرونده‌های ارز، شش فقره کیفرخواست نیز در حوزه تلفن‌های همراه و ارز در شعب ویژه در روز شنبه صادر شده که بر این اساس مجموع کیفرخواست‌های صادره در هفته گذشته و طی روز شنبه به ۱۹ فقره رسیده است و امیدواریم به‌زودی به دادگاه‌ها ارجاع شود.