رویداد۲۴ ما با شرایط خاص و ویژه ای روبرو هستیم. برخی میگویند بانک مرکزی در بازار ارز دخالت کرد، اما سئوال مهم من این است که دقیقا تعریف شما از بازار ارز چیست؟
وی گفت: ما در شرایط کنونی بازار ارز مشخصی نداریم چرا که عرضه ارز به مشتریان قانونی نیز در کانالی تعریف شده قرار ندارد.
امروز صرافان به قیمتهایی در حدود ۱۲ تا ۱۳ هزار تومان و بانکها در قیمتهایی کمتر از ۱۰ هزار تومان دلار میخرند، اما سئوال اینجاست که قیمت فروش ارز چقدر است؟
به گفته وی وقتی دلار در بازار ایران قیمت ندارد، چطور میشود از دخالت بانک مرکزی در بازار سخن گفت، این اقدام به معنای مدیریت بازار ارز است که اقدامی تایید شده تلقی میشود.
وی با بیان اینکه ما نه با دو نرخ که با چندین نرخ ارز روبرو هستیم، اضافه کرد: در این شرایط باید دقیق ببینیم بانک مرکزی در کدام بازار و با چه هدفی دخالت کرده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه جزییات اختیارات بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز روشن نیست، گفت: البته این رویه برای عدم اعلام جزییات در شرایط فعلی اقدام قابل تاییدی است چرا که ممکن است دلالان و سوء استفادهگران با ورود به ماجرا مانع از دستیابی به هدف شوند.
پاشنه آشیل اقتصاد
وی گفت: همین که بانک مرکزی اعلام میکند اختیارات لازم را برای مدیریت بازار ارز در اختیار دارد بدان معناست که تا کنون از استقلال لازم برخوردار نبوده و اتفاقا پاشنه آشیل سیاستگذاری ارزی در کشور نیز همین جاست.
بغزیان ادامه داد: در ادبیات اقتصادی دولتها با هدف ایجاد رشد اقتصادی، حراست از اشتغال و ایجاد اشتغال جدید و پیشگیری از رانت در بازار ارز دخالت میکنند و بدیهی است که پیش فرض ما در این مورد نیز همین نکات است.
او اضافه کرد:، اما همه این توفیقهای یک هفتهای نمیتواند مانع توجه به مشکلات شود. وقتی صرافها در این دوره و دورههای پیشین بسته شد، صرافان با تلفنهایشان به خانه رفتند و از آنجا کارشان را انجام دادند در این بین به دلیل نبود موقعیت عادی، سرایداری ساختمانها و سوپرمارکتها و ... تبدیل به محل خرید و فروش ارز شد که تبعات این وضعیت را در اقتصاد دیدیم.
دلالها هم فروشنده شدند
وی با تاکید بر تحولات رخ داده از منظر تصویب لوایح جدید و اعطای اختیارات تازه برای فروش ارز مسافری به صورت یورو به صرافیها گفت: همه این موارد بار روانی حاکم بر بازار ارز را تخلیه میکند و تاثیر مثبتی بر روند کاهش قیمت باقی خواهد گذاشت، اما نکته مهم برای اثربخشی دوره اجرای این سیاست هاست چرا که ممکن است بار دیگر در اثر نبود بازار موازی و یا احساس نگرانی هجوم به بازارها رقم زده شود. وی فروشنده شدن دلالها در شرایط کنونی را اتفاق خوبی ارزیابی کرد.
بانکها دلار ۹هزار تومانی را چه میکنند؟
او گفت: نکته مهم برای من به عنوان یک معلم اقتصاد این است که بدانم مشتری این ارزی که بانکها ۱۰ هزار تومان از مردم میخرند کیست؟ چرا که این نگرانی وجود دارد که سوء استفادهای مانند آنچه در ارز ۴۲۰۰ تومانی رخ داد در این بخش هم رخ دهد.
وی گفت: بانکها بهتر است اعلام کنند چه میازن ارز به قیمت کمتر از ۱۰ هزار تومان هر روز میخرند و مجاری مصرف این ارز نیز کجاست تا در این شرایط امکان شکل گیری سوء استفاده تازهای فراهم نشود.
او گفت: بالاخره در شرایط تحریمی وضعیت بازار عادی نیست، اما تعدد نرخها و تعدد بازارها، نظارت را مشکل میکند و امیدوارم در برنامه بانک مرکزی که جزییاتش بر ما آشکار نیست، کاهش تعداد بازارها و تعداد نرخها پیش بینی شود.
او در پاسخ به این سئوال که قیمت ارز به نظر شما در چه کانالی ثبات مییابد، گفت: بهتر است اشارهای به قیمت نکنیم، این مهم بستگی به میزان دخالت، حجم دخالت بانک مرکزی و دوره آن دارد.