رویداد۲۴ نماینده و سفیر ایالات متحده آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل متحد از سمت خود کناره گیری کرد. این موضوع، بار دیگر نام
نیکی هیلی را بر سر زبانها انداخته است!
بسیاری از منتقدان سیاست خارجی دولت ترامپ معتقدند که حضور نیکی هیلی در کنار افرادی مانند جان بولتون و مایک پمپئو، منجر به شکل گیری مثلثی مخرب در حوزه سیاست خارجی ایالات متحده شده و هزینههای شکست واشنگتن در نظام بین الملل را به صورت تصاعدی افزایش داده بود.
هم اکنون هیلی از سمت خود کناره گیری کرده است، شاید برای همیشه با دولت ترامپ وداع کرده خود را برای حضور در عنوان و سمت دیگری در این دولت آماده کند! با این حال کارنام نیکی هیلی در شورای امنیت سازمان ملل متحد بر هیچ کس پوشیده نیست.
نکته مهمی که باید در این خصوص مورد توجه قرار گیرد، چرایی و پشت پرده استعفای نیکی هیلی از سمت خود است. در این میان برخی رسانههای غربی گمانه زنیهای مختلفی را مطرح کرده اند. یکی از این موارد، توسط یورو نیوز مطرح شده است. این رسانه در خصوص کناره گیری نیکی هیلی از قدرت مینویسد: برکناری تیلرسون، انتصاب مایک پمپئو و جان بولتون به عنوان وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی کاخ سفید، نئوکانها را به دیپلماسی آمریکا باز گرداند.
نیکی هیلی در میان چهرههای جدی عملا درخشش آرمانگرایانهاش را از دست داد و به دیپلماتی معتدل و میانهرو بدل شد. اختلاف میان خانم هیلی و کاخ سفید بر کسی پوشیده نیست. هنگامی که وی در آوریل ۲۰۱۷ از اعمال تحریمهای جدید علیه روسیه صحبت کرد، لری کادلو مشاور اقتصادی دونالد ترامپ گفت که نماینده ایالات متحده در زمان گفتن این حرف «گیج شده است.» نیکی هیلی هم در پاسخ گفت که «هیچوقت گیج نمیشود.»
بدون شک این پیش فرض نمیتواند با توجه به روحیات تند و خشونت آمیز نیکی هیلی و تعهد خاطر خاص وی به رژیم صهیونیستی فرضیهای صحیح باشد. نباید فراموش کرد که کناره گیری مک مستر و تیلرسون از سمت خود (به دلیل مخالفت با خروج ترامپ از برجام) تحت تاثیر اندیشهها و افکار نیکی هیلی صورت گرفت. در هر حال کسی در دوران حضور نیکی هیلی در شورای امنیت سازمان ملل متحد، از وی به عنوان سیاستمداری معتدل نام نبرده و حتی برخی جمهوریخواهان سنتی نیز انتقاداتی را نسبت به وی و عملکردش در این مجموعه داشته اند.
اصلیترین دغدغه ترامپ طی ماههای ابتدایی حضور خود در قدرت، گنجاندن موضوع توان موشکی ایران در برجام. خروجی این دغدغه، شوی تبلیغاتی نیکی هیلی نماینده سابق آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص توان موشکی ایران بود. با این حال برخی همراهان ترامپ مانند رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه سابق آمریکا، معتقد بودند که با توجه به قطعی بودن سند برجام، عملا امکان گنجاندن موضوعی مانند توان موشکی ایران در آن وجود ندارد و لازم است در قالب توافقی ثانویه این اقدام را صورت داد.
سه کشور اروپایی یعنی فرانسه، انگلیس و آلمان نیز در این خصوص به واشنگتن چراغ سبز نشان دادند، اما در نهایت ایالات متحده از توافق هستهای با ایران خارج شد. در هر حال، گره زدن برجام به توان موشکی ایران، دغدغهای بود که رئیس جمهور آمریکا و نیکی هیلی به دنبال تحقق آن بودند، اما همان گونه که رهبر ایران گفته است، توان موشکی و دفاعی ایران غیر قابل مذاکره است.
در همان زمان، نشریه پالیتیکو در گزارش خود اعلام کرد که «نیکی هیلی» سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد بود که در مقابل احتیاط سایر اعضای کابینه ترامپ، راه را برای عدم تأیید برجام هموار کرد. در اوایل ماه ژوئیه سال گذشته میلادی، ترامپ با اکراه و بی میلی پایبندی تهران به توافق هستهای ایران را اعلام کرد. اعلام این پایبندی از سوی دولت آمریکا به تشویق «رکس تیلرسون» و «جیمز متیس» وزرای خارجه سابق و دفاع این کشور صورت گرفت.
تیلرسون و جیمز متیس که به مراتب تجربه بیشتری نسبت به نیکی هیلی در امور نظامی و سیاسی داشتند، نسبت به آثار و تبعات عدم همراهی دیگر بازیگران بین المللی با واشنگتن در تقابل با برجام آگاه بودند. همین مسئله سبب شد تیلرسون با وجود نگاه سلبی و بازدارندهای که نسبت به توافق هستهای داشت، به ترامپ در خصوص خروج از این توافق هشدار دهد.
در مقابل، نیکی هیلی در نشستی که اواخر ماه ژوئیه در کاخ سفید و با حضور «هربرت مک مستر» مشاور سابق عالی امنیت ملی ترامپ و «مایک پنس» معاون رئیس جمهور برگزار شد، از رئیس جمهور آمریکا خواست که به وی فرصتی دهد تا ادله لازم برای این عدم تأیید را فراهم نماید. سفر نیکی هیلی به وین و دیدار وی با یوکیو آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژِی اتمی در همین راستا صورت گرفت.
نیکی هیلی در این دیدار سعی کرد همراهی مطلق آژانس را در تقابل با برجام به دست آورد، اما در این خصوص ناموفق ماند...
در هر حال، نیکی هیلی در حالی صندلی خود در شورای امنیت سازمان ملل متحد را ترک کرده است که نمیتوان از وی به عنوان سیاستمداری موفق در عرصه سیاست خارجی واشنگتن نام برد.
نباید فراموش کرد که نماینده سابق ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل متحد، با کارنامه دفاع از شهرکسازیهای رژیم اشغالگر قدس و دفاع از کشتار ملت یمن توسط آل سعود و دفاع از کشتار مردم سوریه توسط ائتلاف آمریکایی، سمت خود را ترک کرده است. بدون شک نیکی هیلی باید در قبال تک تک این موارد به افکار عمومی دنیا و جامعه جهانی پاسخگو باشد.