یکشنبه هفته گذشته افتتاحیه نهمین دوره مجلس دانش‌آموزی بود. مردم‌سالاری دینی جزء غیرقابل انکار نظام جمهوری اسلامی است. از این‌رو یکی از سیاست‌های وزارت آموزش و پرورش در سال‌های اخیر، سیاست دانش‌آموزمحوری بوده که تبلور آن در تشکیل مجلس و شوراهای دانش‌آموزی در سطوح مختلف است.
در واقع مجلس دانش‌آموزی، گام بلندی در جهت به رسمیت شناختن نظرات و مطالبات دانش‌آموزان است که زمینه مشارکت و تصمیم‌سازی نوجوانان را برای تعیین سرنوشت خود فراهم ساخته و امکان بررسی نقاط قوت و ضعف نظام تعلیم و تربیت را از دیدگاه این دانش‌آموزان میسر می‌سازد.
این دیدگاه‌ها در قالب طرح، لایحه، بیانیه و سند از سوی دبیرخانه مجلس دانش‌آموزی به نهادها، سازمان‌ها و مسئولان مربوطه ارسال می‌شود. تاریخچه و شروع فعالیت مجلس دانش‌آموزی که نهادی صنفی و مشورتی می‌باشد بر اساس آیین‌نامه تشکیل این مجلس، مصوب 672امین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش بوده و در سال 1380 آغاز بکار کرده است. دوره‌های این مجلس دو ساله و فعالیت در آن هم افتخاری و داوطلبانه است. این مجلس از 150 نماینده دانش‌آموزی که نصف آن پسر و نصف دیگر دختر هستند تشکیل شده است. این 150 نماینده از میان دانش‌آموزان دوره متوسطه سراسر کشور و در پی برگزاری انتخابات سراسری و سه مرحله‌ای به ترتیب: سطح مدارس، مناطق نواحی شهرستان و استان‌ها طبق شیوه‌نامه دستورالعمل ابلاغی از سوی وزیر آموزش و پرورش، تشکیل می‌شود و دانش‌آموزان منتخب در کرسی نمایندگی جای می‌گیرند.
این نمایندگان از تمام استان‌های کشور و بر اساس سهمیه تخصیصی و مطابق با جمعیت دانش‌آموزی هر استان به این مجلس راه پیدا می‌کنند. چهار نماینده دانش‌آموزان از اقلیت‌های دینی و دو نماینده که یکی از آن‌ها پسر و دیگری دختر است از بین دانش‌آموزان با نیازهای ویژه استثنایی هستند و دو نماینده که یکی پسر و یکی دختر است از مدارس ایرانی خارج از کشور در این مجلس حضور دارند.
این مجلس دارای اهداف خاصی است که اول از همه باید به ترویج فرهنگ مشارکت‌جویی، تعاون و همکاری آن اشاره کرد. دانش‌آموزان در این محیط‌ها یاد می‌گیرند که مسئولیت‌پذیر باشند. در این مجلس این افراد الگویی از گفت‌وگو و مشورت را به نمایش می‌گذارند که این موضوع بسیار حائز اهمیت است زیرا همفکری نیاز همیشگی کشور در همه سطوح بوده و هست. در این مجلس از نظرات دانش‌آموزان در اصلاح قوانین و مقررات و تدوین طرح و برنامه‌های مرتبط در روند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری بهره گرفته می‌شود.
یکی دیگر از اهداف این مجلس، آشنایی دانش‌آموزان با مقوله فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی داخل و خارج از کشور است. تقویت روحیه خودباوری و هویت اسلامی - ایرانی و ترویج اهداف انقلاب اسلامی از دستاوردهای این چنین مجلسی است. در هر دوره این مجلس حداقل دو نشست رسمی با حضور مقامات عالی‌رتبه کشور برگزار می‌شود. یکی از مهمترین عملکردهایی که مجلس دانش‌آموزی دارد، تدوین سند است. یعنی در هر دوره متنی به عنوان سند که هویت و معرف آن دو سال کار است در آخرین نشست مجلس دانش‌آموزی به تصویب نمایندگان آن می‌رسد که این سند حتی در تصمیم‌گیری‌های آتی مسئولان ارشد آموزش و پرورش هم مدنظر قرار می‌گیرد.
مجموع این فعالیت‌ها حکایت از این دارد که این مجلس باید ادامه داشته باشد و همه مسئولان باید به تقویت هرچه بیشتر آن کمک کنند. مجلس دانش‌آموزی نه تنها یک تمرین بزرگ در جهت یک فعالیت گسترده فرهنگی و اجتماعی است که حتی می‌تواند با تولید افکار حاصل از جلسات دانش‌آموزان، کمک و یاری باشد برای مسئولان آموزش و پرورش کشور.
*عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس دهم