رویداد۲۴سوال مهمی که در هفتههای اخیر ایجاد شده این است که با نرخ دلار آزاد و در بخش خدمات، وضعیت چگونه است؟
با نرخ دلار آزاد، مسافرت به خارج از کشور در حد ۳۰ درصد سال ۹۶ است.
با نرخ دلار آزاد، مهاجرت به خارج به قصد اقامت و همراه با فروش دارایی در ایران، کمتر از ۱۰ درصد سال ٩۶ است.
با نرخ دلار آزاد، خرید ویلا در آنتالیا، کمتر از ۵ درصد سال ۹۶ است.
با نرخ دلار آزاد، رفتن ایرانی به خارج به قصد تحصیل که هزینه از داخل تامین شود کمتر از ٢ درصد سال ٩۶ است، اما تامین ارز دانشجویان سابق تا ۷۰ درصد انجام میشود که فشار بی سابقهای را به بعضی خانوادهها وارد میکند.
هشت میلیون ایرانی در خارج زندگی میکنند که تعداد زیادی از آنها در بانکهای داخل سپرده گذاری کرده بودند و اکنون با افزایش نرخ ارز، به حسب مورد تا ۷۰ درصد دارایی خود را از دست دادهاند، اینها در گام یکم بزرگترین بازنده شرایط جدیدند و در گام دوم شمار زیادی از اینها با دریافت وام از خارج در بانکهای ایرانی سپرده گذاری کرده اند که وضعیت وخیمی دارند، شماری از اینها عصبی، در حال خروج سرمایه از ایرانند و اینها بزرگترین متقاضی خرید ارز در بازارند، ارزی که طی ۱۰ سال وارد کشور شده حالا در فاصله چند ماه دارد از کشور خارج میشود، مهمترین عامل افزایش نرخ ارز در وضعیت کنونی این دسته اند، تقاضا برای خرید ارز در این دسته نجومی است.
خروج ارز بوسیله خارجیانی که در ایران زندگی میکنند شتاب سنگینی یافته خروج ارز بوسیله ٣ میلیون از افاغنه از کشور و یا تبدیل سریع دستمزد و پس انداز در ایران به ارز، اولا نجومی است و در گام دوم عامل مهم، در افزایش تقاضا برای ارز است.
خرید ارز در بخش خدمات وارداتی مثل پرداخت هزینه واردات بوسیله کشتی، پرداخت حق بیمه کالاهای وارداتی، ارز مورد نیاز شرکتهای هواپیمایی، پرداخت حق عضویت ایران در نهادهای بین المللی، تسویه حساب پست و مخابرات ایران با طرفهای خارجی و دهها ها مورد شبیه این، به هر جهت در حد نیاز ادامه دارد که ارقام کوچکی نیست.
درست است که خروج ارز به قصد مسافرت، مهاجرت، خرید ویلا در خارج و ... به شدت کاهش یافته، اما خروج ارز ایرانیانی که در بانکهای داخل سپرده گذاری کرده اند و خروج ارز افاغنه از ایران بسیار بالاست در مجموع همه موارد فوق، برآیند تقاضا برای ارز در این بخش چندین برابر سال ٩۶ است.
* محمد حسین ادیب