رویداد۲۴ اصلاح نظام بانکداری مهمترین موضوعی است که این روزها تمامی اقتصاددانان بر آن تاکید دارند و از مهمترین درخواستهای رئیسجمهور و نمایندگان مردم از وزیر جدید اقتصاد نیز بوده است. فرهاد دژپسند - وزیر امور اقتصادی و دارایی، که به تازگی بر کرسی وزارت اقتصاد نشسته است، نیز در همان زمان انتقاداتی به سیستم بانکداری وارد کرده بود، اما این بار حسن روحانی به طور صریح، مشکلات نظام بانکداری را اعلام کرده و از بانک مرکزی خواسته که نسبت به اصلاح این موارد اقدام کند.
رئیسجمهور امروز در دیدار با معاونان و مدیران وزارت امور اقتصادی و دارایی، با اشاره به موضوع بانکها در نظام اقتصادی کشور، اصلی ترین وظیفه فعلی وزیر اقتصاد را اصلاح امور بانکها دانست و بقیه مسئولیتها را با همه اهمیتی که دارند، در درجه دوم قرار داده است.
بانکها گاهی بار بر دوش دولت میگذارند
روحانی این را هم گفته است که در شرایط کنونی، بانکها گاهی به دولت کمک میکنند و گاهی بار بر دوش دولت میگذارند.
به گفته روحانی، وقتی دولت اقدام به استقراض از بانک مرکزی نکرده و پایه پولی را بالا نبرده است، این حجم از نقدینگی که همه از آن شکایت دارند، مشخص نیست که برای چه آمده و به کجا رفته است؟ اگر هم این افزایش به پایه پولی مربوط میشود، دولت نیست که این پایه پولی را بالا میبرد، بلکه عمدتاً بانکها هستند. بانکها پایه پولی را بالا میبرند؛ یعنی از یک طرف با یک دست به مردم خدمت میکنند و با دست دیگر به جامعه فشار میآورند.
بانکها باید سالمسازی شوند
وی در این دیدار با تاکید بر اینکه بانکها باید سالمسازی شوند، گفت: متأسفانه یا خوشبختانه امروز اقتصاد به بانکها وصل است که به تدریج باید این وابستگی و تکیه اقتصاد به بانکها را به بازار سرمایه وصل کنیم. بانک مسئولیت بسیار سنگینی دارد. وقتی آمار اضافه برداشت را ماهانه یکبار نگاه میکنم، بعضی از آنها تکاندهنده است، چراکه وضعیت بانکهای خصوصی خیلی بد است؛ بعضی از بانکهای دولتی هم وضعشان خوب نیست و این وسط خصولتی هم که هستند.
بانکها تسهیلات را اول به بنگاههای خودشان میدهند
روحانی از وزیر اقتصاد خواسته است که به عنوان اولین اقدام، نظام بانکداری را اصلاح و کاری کند که در مرحله نخست، بانکها از بنگاهداری خارج شوند؛ چراکه در حال حاضر تسهیلاتی که بانکها میدهند، اول به بنگاههای خودشان میدهند، بنابراین بانک باید از بنگاهداری خارج شود تا بتواند عادلانه رفتار کند.
وی با اشاره به ساختمانها و شعبات بانکها در بهترین و حساسترین نقاط خیابانهای شهر تهران، از ایجاد یک رقابت ناسالم بین بانکها سخن گفت و تاکید کرد که نظارت بانک مرکزی باید به مراتب افزایش پیدا کند، چراکه الان نظارت بانک مرکزی بر بانکها ضعیف است و دیدیم یک مؤسسه غیرمجاز چه بلایی سر کشور آورد؛ چقدر به اعتماد عمومی مردم لطمه زد و چه هزینه سنگینی بر دوش کشور گذاشت.
نام ولیالله سیف در تاریخ ایران به نیکی یاد میشود
رئیس دولت در عین حال در سخنان خود از رئیسکل پیشین بانک مرکزی نیز یاد کرد و یکی از اقدامات خوب وی را بستن مؤسسات غیرمجاز اعلام و تصریح کرد که نام وی همیشه در تاریخ ایران به نیکی یاد خواهد شد، چراکه کار بسیار سنگینی بر عهده گرفت و با وجود تهدیدهای فراوان از آدمهای مختلف کار خود را به درستی انجام داد.
روحانی با اشاره به اختیارات بسیار زیاد و وسیعی که به بانک مرکزی داده شده، زمان کنونی را زمان مناسبی برای اصلاح نظام بانکی کشور خواند و گفت: در همین مصوبات چند هفته گذشته، کاملاً دست بانک مرکزی را باز گذاشتیم و همه اختیارات قانونی مورد درخواست را به آن دادهایم تا بتواند بانکها را اصلاح کند.
وی افزود: برخی از بانکها روزانه و نه ماهانه برای ما گرفتاری درست میکنند، هر روز و ساعتی برای ما مشکل درست میکنند.
همانطور که بانکهای سالم میتوانند کمک بسیار بزرگی باشند و تولید بدون بانک راه نمیافتد و نقش مهمی در روابط ما با دنیا دارند.
انتقاد صریح رئیسجمهور از نظام بانکی نشان از آن دارد که این عزم در دولت وجود دارد که نظام بانکی را اصلاح کند. مشکلی که یکی دو روز نیست که در اقتصاد ایران وجود دارد و به گفته بسیاری از اقتصاددانان اگر نظام بانکی کشور اصلاح شود، بسیاری از دیگر مشکلات نظام اقتصادی کشور نیز حل خواهد شد.
اختیاراتی که دولت طی هفتههای گذشته به بانک مرکزی داده است، نیز بر همین موضوع صحه میگذارد که با توجه به خروج آمریکا از برجام و مشکلات ارزی که ممکن است در پی تحریمهای ثانویه آمریکا برای ایران ایجاد شود، اصلاح نظام بانکی از مورد توجهترین اقداماتی است که باید در ساختار اقتصادی کشور انجام شود و دولت نیز به خوبی به آن واقف است.
با این حال، با وجود این همه مشکلاتی که در نظام بانکی کشور حتی از سوی خود رئیسجمهور اعلام شده و مشکلات دیگری که علاوه بر اینها وجود دارد، این کار اصلا آسان نیست و وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در اجرای این موضوع با مشکلات زیادی روبرو خواهند شد؛ مشکلاتی که ممکن است شامل همان تهدیدها از سوی برخی افراد که رئیس دولت به آنها اشاره کرده است نیز شود و قطعا کار سختی پیش روی آنهاست.