کورسوی امید برای ورود سرمایه‌ها به مسکن

شاخص کل قیمت تولیدکننده نهاده‌های ساختمانی مسکونی شهر تهران نشان می‌دهد در سال 1394 تولید مسکن 1.8 درصد نسبت به سال 1393 ارزان‌تر شده است. بدین ترتیب اگر اقدامات موازی برای رونق مسکن موثر واقع شود شاید بتوان در شش ماهه دوم سال جاری شاهد ورود سرمایه‌ها به بازار مسکن بود.

البته سازندگان برای نیامدن به بازار مسکن دلایل منطقی دارند. هم‌اکنون 1.7 میلیون مسکن خالی در کشور وجود دارد که ساخت و ساز جدید را غیراقتصادی کرده است. با این حال تعداد ازدواج‌ها در کشور سالیانه بین 700 هزار تا یک میلیون و تولید مسکن در سال‌های اخیر به دلیل کاهش تقاضا سالیانه حدود 300 تا 400 هزار واحد است. این یعنی می‌توان به مرور نسبت به پر شدن خانه‌های خالی امیدوار بود اما به نظر نمی‌رسد فاز خروج از رکود قبل از شش ماهه اول سال رقم بخورد. این مساله را بسیاری از کارشناسان تایید می‌کنند.

با این حال وزیر راه و شهرسازی معتقد است امسال شاهد خروج غیرتورمی مسکن از رکود خواهیم بود. عباس آخوندی با بیان اینکه بدون شک مسکن موتور محرکه اقتصاد ملی است، گفت: در حوزه مسکن بحث ما خروج این بخش از رکود بصورت غیرتورمی است تا بتوانیم با اتکا به رژیم پس انداز و پرداخت تسهیلات به متقاضیان بخش مسکن را رونق بخشیم.

او افزود: مقایسه 15 روز فروردین ماه 1395 نسبت به مدت مشابه سال 1394 نشان می دهد پرداخت تسهیلات بانک مسکن برای خرید صددر صد افزایش یافته است.

با این‌که آخوندی نسبت به آینده بازار مسکن امیدوار است، مشکلاتی در طرف تقاضا وجود دارد که دست و پای عرضه مسکن را بسته است. وجود 3.6 میلیون عرضه مازاد مسکن در کشور، وجود 1.7 میلیون خانه خالی در کشور، وجود 250 هزار واحد خالی در استان تهران، وجود 118 هزار مسکن مهر بدون متقاضی در کشور، کاهش 80 درصدی صدور پروانه‌های ساختمانی تهران از سال 92 تا کنون و رسیدن حجم معاملات کشور به یک دهم دوران رونق مسکن از جمله این تنگناهاست.

بسیاری از سازندگان مسکن طی سه دهه گذشته سود خوبی از ارزش افزوده بخش ساختمان به جیب زدند اما رکود بخش ساختمان که از سال 91 آغاز شد تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در شهر تهران را 80 درصد نسبت به سال 92 کاهش داده است.

به یاد داریم سال گذشته نیز برخی مسوولان بشارت می‌دادند که مسکن در سال 1394 از رکود خارج می‌شود اما نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه حجم معاملات نسبت به سال‌های 93 و 92 کمتر شد.

اما آن‌چه که سازندگان بخش مسکن را تا حدودی نسبت به رونق آن امیدوار می‌کند، تبدیل به احسن املاک مسکونی است که در شرایط فعلی اقتصاد خانوارها نمی‌توان چندان به آن دلخوش بود و باید تا اجرایی شدن واقعی برجام، تثبیت اقتصاد کلان، کنترل نرخ تورم، پرداخت وام‌های با ارقام بالا، ارزان قیمت و طولانی مدت به بخش مسکن و نهایتا تحریک طرف تقاضا صبر کرد که به نظر نمی‌رسد حداقل تا یک سال آینده بتوان انتظار چنین وضعیتی را داشت.