سرنخ جدید در پرونده گرانی‌های مواد لبنی و جلسه بی‌نتیجه وزارت جهاد با شرکت‌های لبنی

رویداد۲۴ المیرابابایی: ماجرای گرانی لبنیات از تابستان امسال آغاز شد؛ ماجرایی که به نظر می‌رسد پایانی ندارد. مسئولان این حوزه هر کدام مشکل را به سازمانی دیگر مرتبط می‌کنند. در این میان چیزی که اهمیت دارد این است که گرانی‌ها تا چه زمانی قرار است ادامه پیدا کند و مهم‌تر از آن چرا نهاد‌های ناظر تاکنون به جای رسیدگی به تخلف شرکت‌ها در مورد گرانی‌های اخیر سکوت کرده‌اند؟ و چرا سازمان تعزیرات تنها به تشکیل پرونده و قرار جریمه‌های ناچیز بسنده کرده است که آن هم برای یک شرکت بزرگ لبنی مبلغ بسیار ناچیزی است که از جیب خریداران به راحتی قابل تامین است.

 

پیگیری‌های خبرنگار رویداد۲۴ ماجرای گران فروشی شرکت‌های لبنی را وارد فاز جدیدی کرد که درادامه به آن اشاره می‌کنیم:

 

شیر ۲۰۰۰ تومانی قیمت شیر دو سال یا ۳ سال قبل نیست، تیرماه سال جاری قیمت شیر در خرده فروشی‌ها این مبلغ بود، اما رفته رفته قیمت این کالای ضروری مانند دلار روز به روز در مسیر گرانی قرار گرفت تا جایی که هر دو روز یکبار قیمت‌های جدیدی روی بسته بندی‌ها نقش می‌بست و این مسئله باعث شد تا این سهم ماده مغذی از سبد کالایی خانوار کاهش شود. جال آنکه وزارت بهداشت اخیرا نسبت به این مسئله اعتراض کرد و نسبت به گرانی‌های اخیر مواد لبنی و حذف شمار زیادی از مردم از سبد غذایی خانواده و به تبع آن فقر شدید کلسیم درخانواده‌های ایرانی هشدار داد.

چرخه تولید شیر از تولید (دامداران، کارخانه‌های لبنی) تا توزیع (شرکت‌های پخش) هرکدام دلایل خاصی برای گرانی می‌آورند. رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنی گرانی شیر را به مباحث ارزی ارتباط می‌دهد و معتقد است گرانفروشی دامداران و افزایش هزینه‌های بسته‌بندی و حمل ونقل عامل اصلی گرانی‌های اخیر بوده است.

ناصر مقدسی رئیس انجمن صنفی گاوداران افزایش قیمت لبنیات را تنها مربوط به شیر خام نمی‌داند چرا که معتقد است سایر هزینه‌های صنایع لبنی ۴ تا ۵ برابر رشد داشته است. کارخانجات اما از کاهش ورودی شیرخام گله‌مند هستند و می‌گویند که ورودی شیر خام آن‌ها به طور متوسط بین ۲۰ تا ۲۵ درصد کاهش یافته است.

وزارت جهاد، اما اظهار کارخانجات تولیدی را رد می‌کند و می‌گوید: تولید شیرخام نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش هم یافته است. محمدرضا سارولر مسئول ارتباط با رسانه‌های وزارت جهادکشاورزی به رویداد۲۴ گفته است: تولید شیر خام امسال نسبت به سال گذشته اتفاقا افزایش هم داشته است و بهانه کارخانه‌ها برای کاهش ورودی شیرخام این است که آن‌ها به دلیل توجیه اقتصادی که شیرخشک از لحاظ گرفتن ارز دولتی و صادرات آن با قیمتی بالاتر به کشور‌های دیگر دارد نیمی از تولید را صرف تهیه شیرخشک می‌کنند و به همین جهت است که میزان تولید شیرداخلی کاهش یافته است.

 

سارولر ادامه داد: شب گذشته آقای حجتی با مدیران بسیاری از کارخانجات لبنی نظیر کاله، پگاه، میهن، دامداران و ... جلسه داشتند که قرار بود دراین جلسه نسبت به پیدا کردن یک راهکار دراین اوضاع بپردازند و دراین جلسه شرکت‌های تولیدکننده شیر از گران شدن، کاهش ورودی شیرخام و افزایش قیمت بسته‌بندی گله کردند.

 

او گفته است وزیر جهاد نسبت به موضوع کاهش ورودی شیر خام موضع گیری کرد و این مسئله را نپذیرفت و اشکال را در شرکت‌هایی که میزان تولید شیر خشک را افزایش دادند عنوان کرد؛ به طوریکه این شرکت‌ها حاضرند شیرخام را حتی بسیار بالاتر از کارخانه‌های تولید شیر خریداری کنند و به سود زیادی برسند.

جواب تعزیرات به پرونده شرکت های لبنی

موضوع را با طالبیان رییس گشت تعزیرات تهران در میان می‌گذاریم و از او درمورد تخلف پرونده‌های شرکت‌های متخلف لبنی و اینکه مراحل رسیدگی به پرونده کجای کار است سوال می‌کنیم. او می‌گوید: هنوز رای صادرنشده است و البته طی گزارشی که آماده کرده‌ایم تخلف شرکت‌های لبنی احراز شده است که برای صدور رای نهایی به دادسرای تعزیرات استان تهران رفته است که در آنجا پس از طی مراحل قانونی و رای قاضی تعیین تکلیف خواهد شد و شرکت‌های متخلف به جریمه نقدی مجازات خواهند شد.

به گفته طالبیان تعزیرات نمی‌تواند در مورد بازگشت قیمت‌ها به حالت قبل دخالت کند و این به عهده سازمان حمایت است که باید ضمن ایجاد کارگروهی درمورد وادارکردن شرکت‌های متخلف به اصلاح قیمت‌ها اقدام کند.

 

توضیحات رییس انجمن حمایت از حقوق تولیدکنندگان و مصرف کنندگان برگ تازه‌ای درماجرای گرانی تخلف شرکت‌های لبنی به گران فروشی باز می‌کند و پای وزارت جهاد را به این موضوع باز می‌کند.

حسین ابراهیمی رییس این انجمن حمایت در گفت‌وگو با رویداد۲۴ علت گرانی‌ها را توضیح می‌دهد و می‌گوید: متاسفانه سازمان‌های ناظر در این پرونده به جای پیگیری گرانی‌های مواد لبنی، موضع منفعلانه‌ای داشتند و ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت از حقوق تولیدکنندگان و مصرف کنندگان دست روی دست گذاشته واست.

 

او گفته است: از یک منبع آگاه که ارتباطی با کارخانجاتی در خراسان رضوی دارد شنیده‌ام که گویا قرار بر این شده است که تنظیم بازار و قیمت‌گذاری روی گوشت، مرغ و لبنیات به عهده وزارت جهاد کشاورزی باشد.

 

ابراهیمی می‌گوید: علاوه براین وزارت صنعت نیز درگیر تغییر ۷ نفر از معاونان خود از جمله آقای نوابی بود که این مسئله باعث شده است در این مدت در برخورد با گرانی‌ها و شرکت‌های متخلف لبنی به صورت ضعیف عمل کنند.

رییس این انجمن حمایت از مصرف کنندگان نسبت به شیوه برخورد تعزیرات با شرکت‌های متخلف لبنی انتقاد کرد و گفت: نحوه رسیدگی به تخلف این شرکت‌ها از سوی تعزیرات با دو اشکال عمده مواجه است از یک سو روند رسیدگی به مشکلات این شرکت‌ها آنقدر طولانی است که گاهی اهمیت موضوعیت مشکل در مرور زمان ازدست می‌رود و از سوی دیگر جریمه‌های نقدی بسیار ناچیزی که برای شرکت‌های لبنی مختلف در نظر گرفته می‌شود آنقدر کم است که نسبت به تخلف صورت گرفته قابل مقایسه نیست بنابراین به دلیل این دو مشکل اثربخشی نهاد‌های نظارتی مانند تعزیرات در برخورد با مشکلات پایین می‌آید.

 

به گفته او لازم است هرسه نهاد ناظر مانند ستاد تنظیم بازار، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت به میدان آمده و شرکت‌ها را وادار به عقب‌نشینی قیمت‌ها و اصلاح قیمتی از روی کالا‌ها کنند و گرنه صرف پرداخت خسارت‌های ناچیز مالی قادر نخواهد بود نظم را به بازار مواد لبنی برگرداند و متاسفانه با ادامه روند فعلی شاهد افزایش بیشتر قیمت‌ها بدون هیچ گونه دلیل منطقی خواهیم بود حتی دربرخی از موارد مسئولان احساس می‌کنند با گران کردن مواد لبنی به حمایت از تولید داخل کمک می‌کنند و به طور غیرمستقیم و پشت پرده حمایت می‌کنند.

 

علی رجبی یکی از فروشندگان محصولات لبنی کشور به رویداد۲۴ گفته است: تا زمانی که زنجیره تولید تا توزیع به همراه ارکان نظارتی دور یک میز ننشینند و تصمیم مشخصی با اتفاق آرای هم نگیرند، نمی‌توان به یک برنامه ریزی مشخص برای نرخ محصولات لبنی رسید و این امکان وجود دارد که هرزمان اتفاق خاصی در هر یک از حوزه‌ها از قبیل گرانی محصولات پتروشیمی، افزایش قیمت حامل‌های انرژی، گرانی خوراک دام، صعودی شدن قیمت شیر خام، بالابودن نرخ کرایه‌ها و هزار و یک دلیل دیگر سر برآورد و نتوان به یک تصمیم واحد حداقل برای زمان کوتاهی رسید.

به گفته رجبی ارسال پرونده‌های شرکت‌های متخلف به تعزیرات مشکلی را حل نخواهد کرد و دود گرانی‌ها تنها به چشم مصرف کنندگان خواهد رفت که اتفاقا دراین مورد وزارت بهداشت نیز نسبت به مصرف سرانه مواد لبنی و کمبود شدید کلسیم اعتراض کرد و عنوان کرده بود که قبل از گرانی‌ها هم مصرف مواد لبنی نسبت به دیگر کشور‌ها پایین بود حال با افزایش قیمت‌ها این میزان کمتر شده است و نباید اجازه دهیم که این میزان کمتر شود.