المیرا بابایی: تحریمهای نفتی ایران مدتی است که آغاز شده است، درست یک روز مانده به ضربالاجل آمریکا به ۸ کشور که از خریداران عمده نفت ایران در این سالها بودند معافیت اعطا شد البته عدهای معتقدند که این معافیتها موقتی است و طی بازه زمانی ۶ ماهه خریداران مهلت دارند جایگزین دیگری برای نفت ایران پیدا کنند گذشته از آن بحث دیگری که مطرح است این است که در این مدت مشتریان نفتی قرار است چگونه پول نفت را به ایران برسانند در حالیکه دسترسی بسیاری از بانکهای کشور به سوئیفت قطع شده است و عملا ایران را برای دستیابی به پول نفت با مشکل مواجه میکند.
گمانهزنیها بر این است در شرایط فعلی دو راه برای ورود پول نفت به کشور بیشتر وجود ندارد؛ اول آنکه از طریق پول محلی انتقال یابد و گزینه دوم هم نفت در برابر کالاست.
این درحالی است که این اتفاق تنها در حوزه نفت نیفتاده است و در دیگر حوزههای انرژی از قبیل گاز نیز رخداد مشابهی درجریان است به طوریکه چندی پیش رویترز به نقل از منابع آگاه مدعی
توافق ایران و عراق برای مبادله گاز ایران در برابر واردات مواد غذایی شد و خبر از توافق مقامهای دولتی عراق و ایران درمورد مبادله محصولات غذایی عراق با گاز و انرژی ایران داد.
کارشناسان دراین باره اظهارنظرهای متفاوتی دارند برخیها نگاه خوشبینانهای به این مسئله دارند و معتقدند دولت فکری به حال آن خواهد کرد برخیهای دیگر نیز با دیدگاه انتقادی نسبت به عملکرد دولت موضع گیری میکنند که درادامه به آن اشاره میکنیم.
احمد صفری عضو کمسیون انرژی مجلس به رویداد۲۴ گفته است: نفت در برابر غذا شایعهای بیش نیست و مانند قبل به صادرات نفت ادامه خواهیم داد. او درباره اینکه چگونه با قطع ارتباط با بانکهای جهانی درآمدهای ناشی از فروش نفت را به کشور برسانیم هم به این کفته بسنده کرده که «بالاخره دولت برای این امر یک فکری خواهد کرد!»
اعطای معافیت آمریکا به مشتریان نفتی ایران موقتی استهذلیت الله عضو کمسیون انرژی مجلس درباره موقتی بودن معافیت مشتریان نفتی ایران به رویداد۲۴ گفته یکسری از خریداران سنتی نفت ایران مانند چین، هند و کره جنوبی تلاش دارند تا از ایران نفت بخرند چراکه پالایشگاههای آنان براساس کیفیت نفت ایران تنظیم شده است و با مذاکرات مختلف توانستند از آمریکا معافیت بگیرند، اما این معافیت دائمی نیست و آنطور که آمریکا از آنها خواست است تنها ۶ ماه مجاز به خرید از ایران هستند و بعد از اتمام این دوره باید یا خرید خود را به صفر رسانده یا به طور چشمگیری میزان ارتباط را کاهش دهند بنابراین دراین مدت طلایی باید فرصتها را غنیمت شمرد و اقتصاد کشور را تقویت کرد.
هند و چین خواستار نفت در برابر کالا هستنداو درمورد چگونگی پرداخت پول نفت به ایران افزود: برخی از مقامهای هندی چندی پیش گفتهاند که پول خرید نفت ایران را به صورت نیمی از ارز محلی کشور خود به ایران ارسال میکنند و مابقی را به صورت ارسال کالا معامله خواهند کرد البته شنیده شده که چین دیگر مشتری نفتی ایران نیز قرار است با همین شیوه با ایران داد و ستد داشته باشد که همان مدل نفت دربرابر کالاست بنابراین واضح است که براساس این مدل درآمد نفتی ایران به شدت کاهش مییابد و ازآنجایی که اقتصاد ایران تک محصولی است و وابستگی شدیدی به نفت دارد میتواند منجر به کسری بودجه دولت شود.
نقش قطر و عربستان در وضعیت فروش نفت ایراناو تصریح کرد: جدا از مسائل مطرح شده برخی از کشورهای منطقه مانند قطر و عربستان نیز نقش تعیین کنندهای در وضعیت ایران دارند به طوریکه اگر قطر و عربستان میزان تولید نفت خام خود را در ماههای پیش رو افزایش دهند، دست آمریکا برای جایگزین کردن ایران بازتر میشود، اما اگر ایران تذاکراتی به این دو کشور دهد که اگر قدم در افزایش تولید بگذارند این به معنای دشمنی با ایران خواهد بود در این صورت دنیا نیاز به نفت ایران خواهد داشت و تحریمها اثرگذار نخواهد بود.
عضو کمسیون انرژی به مشکلات دیگری اشاره کرد و گفت: تحریمهای فعلی مسئله بیمه نفت، سوئیفت معاملات بانکی، انتقال ارز را با مشکل مواجه میکند و همه این موارد کافی است تا اقتصاد یک کشور را ویران کند.
پاشنه آشیل ایران در مقابل تهدیدهای آمریکاعضو خانه ملت معتقد است خودمان برای خودمان ایجاد مشکل کردیم چراکه با داشتن ذخایر زیادی از نفت و گاز جهانی ۴۰ سال است که به خامفروشی نفت ادامه دادهایم و هرگز تلاشی برای تبدیل نفت خام به دیگر فرآوردههای نفتی نکردهایم و نتیجه این شده است که هم نفت خام را به قیمت بسیار ارزان فروختهایم و هم این مسئله تبدیل به پاشنه آشیل ایران درمقابل تهدیدهای آمریکا شده است که هرزمان که دلشان خواست ایران را تهدید به نخریدن نفت از ایران میکنند و درست از همین ناحیه کشور را دچار آسیب میکنند بنابراین اگر به جای خام فروشی نفت، آن را به دیگر فرآوردهها نظیر بنزین یا گاز تبدیل میکردیم قابل تحریم نبود مانند قرارداد گاز با عراق، ترکیه یا روسیه که درچنین شرایطی تحریم نشد.
افرادی که به دورزدن تحریمها کمک کردند خانه نشین شدندعضو خانه ملت بیان کرد: در زمان تحریمهای قبلی افرادی دلسوز از بدنه وزارت نفت برای اینکه کشور دچار مشکلات فراوان نشود با واردات برخی از اجناس مانند کالا، ارز یا قطعات هواپیما سعی در دورزدن تحریمها داشتند، اما به جای تقدیر از آنان کم کم این افراد هم از سوی دولت به حاشیه کشیده شدند و هم ازطرف آمریکا نیز تحریمهایی خاص برای این افراد درنظرگرفته شد برای مثال برخی از این افراد که از بدنه وزارت نفت آمده بودند یا حکم بازنشستگی زودتر از موعد گرفتند و آنهایی که جوانتر بودند و امکان بازنشستگی برای آنها وجود نداشت در قالب مامور به دیگر ارگانها هدایت شدند یا بسیاری از آنان اجبارا خانهنشین شدند که بعید است دردولت فعلی افرادی پیدا شوند که به خاطر منافع کشور حاضر باشند خود را به آب و آتش بزنند تا اثر تحریمها را بر کشور کم کنند.