رویداد۲۴ نام «تن تن» تا هفته پیش خاطره خوش سری کارتونهای قدیمی بود که آنقدر هوادار پیدا کرد که حتی زمانی مدل موی «تن تنی» هم مُد شد. پس از ماجرای وحشیانه در شوشتر احتمالا شنیدن این نام دیگر یادآور خاطرههای تلخی باشد که خبر آن هفته پیش از جنوب کشور منتشر شد؛ جایی که فردی به نام «احمد تن تن» به نوجوانان دوازده و سیزده ساله تجاوز میکرده و از صحنهی تجاوزها فیلم میگرفته است.
در نخستین واکنش سید قادر موسوی دادستان شهر شوشتر خبر داد که پس انتشار فیلم تجاوز به نوجوانان در فضای مجازی و اطلاع دادستانی از موضوع، قبل از شکایت شاکی خصوصی، دستگاه قضا به موضوع ورود کرده و احمد تن تن و دستگیر و روانه زندان شده است.
آنگونه که موسوی دادستان گفته است، به جز احمد تن تن، دو فرد دیگری نیز که از صحنههای تجاوز فیلم میگرفتهاند، بازداشت شدند.
آنگونه که برخی فعالان در فضای مجازی گفته بودند نیروی انتظامی به خانودهها گفته حق رسانهای کردن این مساله را ندارند و در غیر این صورت با آنها بر خورد قضایی خواهد شد. این در حالی است که این موضوع از سوی قوه قضائیه و نیروی انتظامی تایید نشده است؛ ضمن اینکه دادستان شوشتر درباره این پرونده صحبت کرده بود. فرماندار شوشتر نیز «تهدید خانوادهها» را تکذیب کرده و گفته است «برخی خانوادهها شکایت خود را تحویل دادهاند و برخی هم در حال تکمیل و تحویلاند»
حسین پنبهدانهپور فرماندار شوشتر خبر داده که عامل تجاوز به چند نوجوان در شوشتر «بیماری روانی دارد» برای همین با وجود حکم سنگین در پرونده قبلی، آزاد شده بود.
شاهین صمدی پور مستندساز اجتماعی که معمولا به سراغ سوژههای اینچنینی میرود، در صفحه اینستاگرام خود نوشته است: «این شرور سابقهدار در شوشتر به پسرهای نوجوان تجاوز می کرده و از آنها فیلم میگرفته و تهدید میکرده اگه به کسی خبر بدهند، فیلمها را پخش میکند»
راه مقابله اطلاعرسانی است
تجاوز به نوجوانان شوشتری نخستین خبر تلخی نیست به گوش میرسد؛ روزی که خبر تجاوز به دانش آموزان مدرسه معین منتشر شد، کسی گمان نمیکرد چند روز بعد ماجرای تجاوز به دختران در ایرانشهر هم پیش بیاید. هنوز افکار عمومی در شوک اخبار نگران کننده بود که خبر تجاوز مربی ورزشی به یک کودک شیرازی هم به گوش رسید. پیش از آن هم اخبار پرونده تجاوز سعید طوسی باعث ایجاد نگرانی در جامعه شده بود.
تجاوز جنسی در ایران البته ابعاد گستردهتری از این چند مثال دارد؛ چندی پیش رضا قدیمی مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران خبر داده بود که از ٤٠٠ کودک کاری که مددکاران بهزیستی با آنها صحبت کردهاند، به نزدیک به ٩٠ درصدشان تعرض شده است.
آنگونه که از شوشتر خبررسیده، مادر یکی از قربانیان پس از انتشار فیلم تجاوز به پسرش تا آستانه خودکشی پیش رفته است. بسیاری از مردم نیز پس از شنیدن این خبر، از قوه قضاییه درخواست کردند همانطور که سلطان سکه در کمترین زمان ممکن اعدام میشود، متجاوزان نیز به سرعت محاکمه و به سزای عمل خود برسد. کاربران فضای مجازی هشتگ تجاوز به کودکان شوشتر را ایجاد کردهاند و درخواست تسریع در محاکمه «احمد تن تن» را دارند. یک کاربر توئیت کرده که «پدیده تجاوز به کودکان شوشتر تکراری است و مسئله تازهای نیست، ولی چون متجاوز از قربانی فیلم میگیرد، اغلب با تهدید به پخش فیلم، فاجعه پنهان میماند و جامعه و خانواده با هیس گفتن تلاش به حفظ آبروی خود دارند! با اطلاعرسانی تن متجاوزان را بلرزانید، راه مقابله با این پدیده کثیف اطلاعرسانی است.»
یاد بگیریم قربانی مقصر نیست
کاربر دیگری نوشته است که «یاد بگیریم قربانی مقصر نیست. یاد بگیریم با قربانی با نگاههای عجیب و کلمات آزاردهنده صحبت نکنیم! یاد بگیریم درباره تعرض و تجاوز اطلاعرسانی کنیم تا از گسترش فاجعه جلوگیری کنیم.»
کاربر دیگری اینگونه توئیت کرده که «شرم بر آنان که اصرار دارند باید تجاوز را پنهان کرد! آنها که آبروی متجاوز برایشان مهم است با پنهان کردن تجاوز، متجاوزان جوری وقیح شدهاند که بیترس ازعواقب از قربانیان عکس و فیلم میگیرند و درشبکههای اجتماعی منتشر میکنند.»
آیا اخبار تجاوز به کودکان باید منتشر شود؟
«مخفی کردن» یا «رسانهای کردن» تجاوز هنوز موافقان و مخالفان بسیاری دارد؛ برخی گفتهاند به بهانه برخورد با متجاوزان نمیتوان با آبروی افراد بازی کرد و آینده یک فرد را نابود کرد و او را در معرض نگاهها قرار داد؛ مخصوصا آنکه این فرد کودک یا نوجوان باشد.
برخی دیگر اما معتقدند ابتدا مردم باید یاد بگیرند که متجاوز مقصر نیست و با این دید به ماجرا نگریسته شود. ضمن آنکه پنهانکاری در ماجرا به رشد این پدیده زشت میانجامد لذا برای برخورد با آن لازم است ابتدا فرهنگسازی شود و خانوادهها نگرانی از انتشار موضوع نداشته باشند. با اینهمه همه کاربران معتقدند درست است که انتشار خبر به برخورد جدیتر با مسئله میانجامد، اما انتشار فیلم نوجوان به صورت عمومی کاری ناپسند بوده است. این فیلم نخستین بار توسط مسیح علینژاد روزنامهنگاران خارجنشین منتشر شد و موجی از انتقادها را برانگیخت. اینستاگرام در واکنش به انتشار این فیم، تنها اقدام به حذف فیلم کرد.
در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر، عموما خبر تجازو خصوصا به کودکان، انتشار عمومی پیدا نمیکند زیرا بسیاری از افراد علاوه بر ترس، معتقدند که آبروی آنها با مشخص شدن این موضوع به خطر میافتد. جالب آنکه حاکمیت نیز در مسائل مختلف به بهانه مصلحت بسیاری از آمارهای رسمی را منتشر نمیکند؛ از این جهت فرهنگسازی این مسئله در کشورمان مسیر طولانی و سختی را در پیش دارد. آموزش مسائل جنسی و نوع مواجه با آن برای کودکان در خانوادهها و مدارس مهمترین مسئله ای است که باید به آن پرداخته شود تا در آینده شاهد موضوعاتی از این دست نباشیم.
خانودهها در مواجهه با تعرض جنسی به فرزندشان چه بکنند؟
بهشید ارفع نیا وکیل دادگستری گفته است: معمولا باید شکایت کیفری در دادسرای وقوع جرم طرح شود، البته اگر کسی هم اطلاع ندارد میتواند از کلانتری محل سکونت بپرسد و بعد اقدام کند. در هر صورت برای ادامه پیگیریهای لازم دادسرا میفرستد به کلانتری، شکوایه روی برگه A4 ساده هم میتواند باشد، یعنی فرم خاصی هم ندارد.
او گفته است: عنوان روی شکوایه به نوع تجاوز بستگی دارد، مثلا تجاوز به عنف یعنی رابطه جنسی به زور، که در ادامه این شکایت شاکی با نامه قضایی به کلانتری مراجعه میکند تا با یک مامور به درب منزل متشاکیعنه برود و به او ابلاغ کند تا در همان لحظه با مامور بیاید به کلانتری برای تکمیل روند پرونده و کلانتری آنان را ارجاع میدهد به دادسرا.
ارفع نیا درباره تفاوت بررسی حقوقی تجاوز زنان با کودکان میگوید: کودک اصلاارادهای از خودش ندارد و در اصل نمیداند چه اتفاقی در حال رخ دادن است ولی وقتی که احساس درد یا خونریزی میکند تازه متوجه میشود چه اتفاقی افتاده بنابراین درباره کودک قربانی فرقی نمیکند پسر یا دختر باشد در هر صورت عنوان تجاوز حتما به آن تعلق میگیرد.