رویداد۲۴ نوسان قیمت ارز که از سال گذشته شدت بیشتری گرفت، طی این مدت روز به روز بر دامنه تاثیرگذاری‌اش بر هزینه‌ها و قیمت انواع کالا‌های و خدمات بیشتر شده و کمتر بازاری است که از این تلاطم در امان مانده باشد.
در این میان صنعت کارتن‌سازی نیز از این ماجرا مستثنی نبوده و افزایش قیمت دلار باعث متلاطم شدن این بازار شد به حدی که به گفته برخی‌ها «کارتن، تبدیل به طلای نایاب بازار شد» و به دنبال آن قیمت بسیاری از کالا‌ها از جمله تخم مرغ به دلیل افزایش قیمت کارتن و شانه تخم مرغ، روند صعودی یافت.
اما این همه ماجرا نیست؛ گشتی در بازار کارتن فروش‌های مولوی و نشستن پای درد دل تولیدکنندگان و فروشندگان کارتن، نشان می‌دهد دامنه این ماجرا فراتر از این حرف‌ها است؛ دردل‌هایی که در میان آن‌ها شنیده‌هایی عجیب از فعالیت یک شرکت برای جمع کردن ضایعات کارتن از بازار و صادر کردن آن به کشور چین به گوش می‌رسد؛ آن هم در شرایطی که به گفته امیرحسین اسماعیل‌پور مدیرعامل شرکت کارتن ایران، صنایع کارتن‌سازی داخلی ظرفیت جذب ۲ میلیون تن آخال (ضایعات کاغذ) را دارا هستند و کل ضایعات جمع‌آوری‌شده در داخل کشور تنها یک‌میلیون تن است.
قیمت ضایعات کارتن ۵ برابر شد/ برخی مرغ‌داری‌ها از شانه‌های استفاده شده مجدداً استفاده کنند
یکی از تولیدکنندگان کارتن که به تازگی مجبور به تعطیلی کارگاه ۱۷ نفره‌اش شده می‌گوید: بعد از افزایش قیمت دلار، وارداتی که از کشور‌های روسیه، برزیل، اکراین، اندونزی و ... انجام می‌شود متوقف شد و همین موضوع باعث شد تا مواداولیه بسیار کم شود؛ این تغییر هم به گران شدن کارتن در بازار و کم شدن تعداد قابل توجهی از مشتریان انجامید. این دو عامل دست به دست هم داد تا ما و برخی دیگر از کارگاه‌های تولید کارتن، دیگر قادر به تامین هزینه‌های خود نباشیم و مجبور به تعطیل کردن کارگاه‌های خود شدیم.
او با اشاره به افزایش سرسام آور قیمت ضایعات کارتن که خوراک کارخانجات کارتن‌سازی است گفت: بعد از کمیاب شدن مواد اولیه و کارتن، ضایعات کارتن هم کمیاب و گران شد؛ به طوریکه قیمت ضایعات کارتن از کیلویی ۷۰۰ تومان به ۳۵۰۰ تومان هم رسید.
وی می‌گوید: در این مدت وضعیت بازار کارتن به قدری وخیم شده که قیمت شانه تخم مرغ که تا همین چند ماه پیش، حدود ۵۰ تومان بود به بالاتر از ۳۰۰ تومان رسیده و این بسیاری از مشتریان ما را با مشکل مواجه کرد؛ به طوریکه برخی مرغ‌داری‌ها علی‌رغم ممنوعیت بهداشت، دوباره از شانه‌های تخم مرغ استفاده شده برای عرضه تخم مرغ‌ها به بازار استفاده می‌کنند.
تغییر قیمت کارتن در بازار روز به روز است
یکی دیگر از تولیدکنندگان کارتن می‌گوید: بخشی از مواد اولیه مورد نیاز ساخت کارتن مثل رویه کرافت یا حتی چسب، از خارج از کشور تامین می‌شود و بالا رفتن قیمت دلار باعث شد تا واردات این مواد به کشور به شدت کاهش یابد و همین کاهش واردات باعث افزایش قیمت کارتن در بازار شد. این نوسان قیمتی به اندازه‌ای است که ما مجبوریم برای صدور پیش فاکتور و اعلام قیمت به مشتری، به صورت روزانه قیمت را از کارخانه استعلام کنیم.
او با بیان اینکه این افزایش قیمت، بخش زیادی از مشتریانش را کم کرده گفت: میزان فروش ما طی این مدت به کمتر از نصف رسیده؛ مثلا یکی از مشتریان ما که ماهی ۱۰۰ هزار کارتن خرید می‌کرد، در ۴ ماه اخیر فقط ۳۰ هزار کارتن خریده.
کم شدن واردات لوازم خانگی کره‌ای، بازار ضایعات را به هم ریخت/ فروش محصول به شرط بازگرداندن کارتن.
اما این همه ماجرا نیست؛ یکی از قدیمی‌های این بازار که بیش از ۳۰ سال است در این شغل فعالیت دارد، علاوه بر همه این موارد، می‌گوید: بخش بزرگی از بازار کارتن در ایران، در گرو ضایعات کارتن است؛ یعنی کارتن‌های ضایعاتی مجددا به کارخانه‌های تولیدی می‌روند و مجدداً تبدیل به کارتن‌های جدید می‌شوند؛ در این مدت که قیمت ارز بالا رفت، حجم واردات انواع کالا‌ها به کشور کم شد و این کاهش ورود کالا به کشور باعث کاهش ضایعات کارتن در کشور شد.
او می‌گوید: شما نگاه کنید تا پیش از این اتفاقات، یکی دو کارخانه لوازم خانگی کره‌ای، به اندازه‌ای ضایعات کارتن داشتند که بخش اعظم این بازار را در اختیار گرفته بودند؛ ضایعات کارتن این ۲ شرکت به اندازه‌ای بود که نیاز روزانه ضایعات کارتن بازار را تامین می‌کرد، ولی حالا این وضعیت عوض شده و با کاهش واردات این ۲ شرکت لوازم خانگی، بازار ضایعات کارتن هم دچار مشکل شده است.
به گفته او، البته افزایش صادرات انواع کالا هم باعث شده تا ضایعات کارتن در بازار کم شود.
یکی از مشتریان این بازار هم با اشاره به اخذ تعهد از مشتریان یک شرکت کره‌ای برای بازگرداندن کارتن محصولات می‌گوید: این روز‌ها آنقدر بازار کارتن وخیم شده که حتی یکی از این شرکت‌های لوازم خانگی خارجی، فروش محصولاتش به مشتریان را منوط به بازگرداندن کارتن محصول خریداری شده کرده است.
زمزمه صادرات ضایعات کارتن به چین توسط یک شرکت خاص/ احتمال واردات کارتن‌های ضایعاتی به ایران
این در حالی است که برخی از این بازاریان از شنیدن زمزمه‌هایی از فعالیت یک شرکت در چند ماه گذشته خبر می‌دهند که با جمع کردن ضایعات کارتن اخال از بازار ایران، آن را به کشور چین صادر کرده است؛ البته برخی از بازاریان معتقدند در روز‌های اخیر و با اوجگیری کمبود‌ها در بازار کارتن، در مقابل زمزمه‌هایی از واردات ضایعات از کشور‌های عراق، ارمنستان و آذربایجان به گوش می‌رسد.
به گزارش تسنیم، پیش از این و اواخر مهر ماه امسال امیرحسین اسماعیل‌پور مدیرعامل شرکت کارتن ایران در نشست خبری با اصحاب رسانه گفته بود: درخواست ما از دولت این بوده است که اگر صادرات آزاد می‌شود باید ممنوعیت واردات آخال (ضایعات کارتن) نیز برداشته شود. این مهم تا یک ماه پیش رخ نداد، اما حالا واردات ضایعات آزاد، اما سخت بوده، زیرا ازنظر بهداشتی و محیط زیستی باید مجوز‌های لازم اخذ شود که این مهم ۳ ماه کار را عقب می‌اندازد.