تحریم بشردوستانه دارو!/ ادعای معافیت دارویی از تحریم‌های آمریکا چقدر واقعی است؟

رویداد۲۴ هرچند مقام‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند دارو و غذا هیچگاه در ایران تحریم نشده است، اما واقعیت نشان می‌دهد اقلام دارویی در ایران هم گران و هم کمیاب شده است زیرا تحریم‌های جدید آمریکا علیه شرکت‌های مالی از جمله بانک‌ها، بیشتر پرداخت‌های مربوط به واردات اقلام بشردوستانه را مختل کرده است.

 

تجارت اقلام دارویی بر اساس دستورالعمل وزارت خزانه‌داری آمریکا تحت تحریم‌های ایران آزاد است و ایران اجازه دارد بدون وجود هیچگونه اقدام تنبیهی، اقلام ضروری از جمله دارو و غذا را وارد کند. اما در عمل تحریم‌هایی که از دو هفته پیش علیه شرکت‌های مالی ایرانی اعمال شده، فرآیند رسیدن اقلام بشردوستانه به ایران را به خطر انداخته است.

استریتز تایمز در گزارشی اذعان کرده چند بانک اروپایی از انجام عملیات پرداخت حتی از سوی شرکت‌های ایرانی که از تحریم معاف شده‌اند اجتناب کرده است. این بانک‌ها از تحریم‌های ثانویه آمریکا می‌ترسند.

تعداد این بانک‌های اروپایی و ایرانی که چنین تراکنش‌هایی را انجام می‌دادند رفته رفته کم شده است. اجتناب از انجام فرآیند پرداخت، به ایرانی‌ها به صورت هشدار اعلام شده است. برخی وارد کنندگان ایرانی می‌گویند می‌ترسند تراکنش با بانک‌های خارجی منجر به توقف همه تراکنش‌ها و کسری اقلام ضروری از جمله دارو شود.

آلن انسلن حقوقدان در شرکت بیکر دونلسون در واشنگتن درباره خطر این مبادلات بانکی گفته است شما نمی‌دانید طرف مقابل قرار است چه زمانی مشمول تحریم‌ها شده یا مورد هدف قرار بگیرد. آنچه دیروز اتفاق افتاده الزاما امروز عصر هم صادق نخواهد بود.

 

دولت ترامپ همه تحریم‌هایی را که در برجام لغو شده بود تحت عنوان کمپین حداکثر فشار علیه ایران، بار دیگر اعمال کرده است. دفتر دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا تعداد زیادی از بانک‌های ایرانی را در لیست سیاه خود قرار داده است.

 

دولت آمریکا ماه گذشته بانک پارسیان را که یکی از مهمترین و معتبرترین بانک‌های خصوصی ایران است تحریم کرد و مدعی شد این بانک از یک کمپانی سرمایه‌گذاری که گفته می‌شود با بسیج در ارتباط است حمایت مالی می‌کرده است. اوفک اعلام کرد این کمپانی سرمایه‌گذاری مرتبط با بسیج از سهامی که خریده بود سود می‌کرد.

 

 

تحلیلگران و متخصصان معتقدند بانک پارسیان بیشترین میزان تراکنش‌های مالی مرتبط با تجارت اقلام بشردوستانه را در ایران داشته و مورد اعتماد شرکت‌های تجاری اروپایی بوده است.

 

اسفندیار باتمان قلیچ در این‌باره به استریت تایمز گفته است پارسیان یکی از بانک‌های ایرانی بوده که قواعد ضد پولشویی در آن با استاندار‌های بین‌المللی همخوانی داشته است. این بانک به اندازه سیتی بانک آمریکا اهمیت داشته است.

 

او گفته است نحوه تحریم بانک پارسیان نشان می‌دهد سایر بانک‌ها نیز ممکن است به ناگاه تحت تحریم قرار بگیرند. کمپانی‌ها این را می‌دانند و به همین دلیل ادامه تجارت با ایران برای آن‌ها با چالش‌هایی روبروست. آن‌ها می‌دانند هر کانالی که ایجاد کنند، ممکن است به ناگاه بسته شود.

 

این در حالی است که دولت ترامپ مدعی است که هیچ یک از اقلام ضروری و بشردوستانه تحت تحریم قرار نگرفته‌ و اقدامات آمریکا فقط متوجه تغییر رفتار نظام ایران است و با هدف کشاندن ایران پای میز مذاکره انجام می‌شود.

 

بریان هوک رییس گروه موسوم به گروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا درباره راه‌های واردات اقلام بشردوستانه با توجه به وجود این چالش‌ها به خبرنگاران گفته بود که وظیفه پیدا کردن یک کانال برای تجارت اقلام بشردوستانه بر عهده ایالات متحده آمریکا نیست. این وظیفه ایران است که از یک سیستم درست با استاندارد‌های بین المللی برای تسهیل خرید و فروش اقلام بشردوستانه پیروی کند.

 

او همچنین مدعی شده بود: ایران از مسئله معافیت اقلام بشردوستانه سوءاستفاده می‌کند تا حواس دیگران را از سوءمدیریت خودش پرت کند. رژیم ایران به اندازه کافی پول برای سرمایه‌گذاری دارد.

 

هفته گذشته محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در توییتر خود نامه‌ای را منتشر کرد که در آن نشان می‌داد چهار شرکت دارویی اروپایی اعلام کرده اند فعالیت‌شان را با ایران قطع می‌کنند. ایران صنایع دارویی بزرگی در اختیار دارد، اما برخی مواد اولیه مورد نیاز برای داروهایش را وارد می‌کند.

 

کارکنان صنایع دارویی ایران در مصاحبه با استریت تایمز گفته‌اند که کمپانی‌های آن‌ها هم اکنون مجبور شدند بانک‌هایشان را برای پرداخت هزینه واردات دارو عوض کنند و برخی از آن‌ها قادر به پرداخت حقوق کارکنان‌شان نیستند.

 

یکی از کارکنان یک شرکت دارویی مرتبط با شرکت دارویی آلمانی بایر در ایران به استریت تایمز گفته بسیاری از کمپانی‌ها فعالیت‌ها و تعداد کارکنان‌شان را تعدیل کرده‌اند چرا که به سختی قادر به پرداخت هزینه واردات دارو هستند.

 

او با اشاره به اینکه شرکت بایر ایران قصد دارد کار‌های مالی اش را با بانک حکمت ایرانیان که یک بانک کوچک‌تر است ادامه دهد، گفت: ما با بانک پارسیان کار می‎کردیم، اما از تاریخ ۴ نوامبر هیچ پرداختی‌ای نداشتیم. مشکل اینجاست که بانک‌های خارجی ریسک کار کردن با یک شرکت ناشناخته مالی در ایران در قبول نمی‌کنند.

 

بر اساس گفته‌های انسلن حقوقدان آمریکایی، مجوز‌های مربوط به دارو وغذا هنوز در دوران تحریم‌ها نیز پابرجاست و مجوز بانک‌هایی که به این تراکنش‌ها کمک می‌کنند نیز همین طور.