رویداد۲۴ دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا روز گذشته بیانیه رسمیای درباره قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد عربستانی منتشر کرد. نیویورک تایمز در یادداشتی، سیر جذابی را در ذهن ترامپ از طریق این بیانیه داشته است. این رسانه تاکید کرده ترامپ شخصیت پیچیدهای ندارد، اما گاه به طرز باورنکردنیای دلیل تصمیماتش شفاف میشود.
این رسانه آمریکایی خط به خط بیانیه ترامپ را خوانده و ریشههای عبارات را بررسی کرده است. بیانیه دونالد ترامپ در حمایت از عربستان سعودی و توضیحات نیویورک تایمز به شرح زیر است؛
«آمریکا مقدم است!
دنیا جای خطرناکی است!»
نیویورک تایمز درباره این بند از بیانیه نوشته است: بله همین طور است! اما نه چندان. شاید این فرد باید انتظار میداشت که زمانی که برای کاغذبازیهای ازدواجش به کنسولگری سر میزند، مورد سوءقصد قرار میگیرد.
در بند دوم بیانیه ترامپ آمده است: «کشوری مانند ایران، مسئول جنگ نیابتی خونین علیه عربستان سعودی در یمن است و سعی میکند دموکراسی شکننده عراق را بی ثبات کرده و از حزب الله لبنان و دیکتاتور سوریه، بشار اسد که میلیونها تن از شهروندانش را به قتل رسانه حمایت میکند.»
در تحلیل این بند آمده است: ترامپ در این جا سعی میکند به همه یادآوری کند که دشمن واقعی آمریکا کیست. دشمن واقعی عربستان سعودی نیست. حمایت قوی ریاض از تندروهای دولت ترامپ دلیل اصلی حفظ حمایت از محمد بن سلمان، پادشاه غیر رسمی عربستان سعودی است.
در بخش دیگر بیانیه آمده است: «ایران بسیاری از آمریکاییها را به قتل رساته و مردم بیگناه را در خاورمیانه قربانی میکند. ایران کشوری است که به طور آزادانه و با تمام قوا شعار مرگ بر اسرائیل و مرگ بر آمریکا سر میدهد. ایران بزرگترین حامی تروریستها در جهان است.»
نیویورک تایمز این عبارات ترامپ را اینگونه تحلیل کرده است: تهران به دنبال حفظ توافق هستهای با همکاری اروپایی هاست. شاید ایران فریاد مرگ بر اسرائیل و مرگ بر آمریکا سر بدهد، اما مقامهای ایرانی به دنبال حفظ توافقیاند که دولت آمریکا به طور یکجانبه از آن خارج شده است.
بیانیه ترامپ با این جملات ادامه پیدا میکند: «از سویی دیگر، عربستان سعودی با خوشحالی میخواهد که از یمن خارج شود اگر ایرانیها با خروج از این کشور موافقت کنند. آنها فورا کمکهای بشردوستانهشان را آماده کردهاند.»
جنگ عربستان سعودی در یمن یک فاجعه بشری است. با وجود درخواستهای جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا برای آتشبس در این کشور، عربستان سعودی عملیاتهای نظامیاش را متوقف نکرده است. فقدان دیسیپلین نظامی در عربستان سعودی منجر شده تعداد زیادی از شهروندان عادی یمن کشته شوند. کارشناسان منطقه معتقدند قطع سوخترسانی به هواپیماهای جنگی عربستان در کمپین یمن تاثیر زیادی بر توقف فجایع در این کشور داشته است.
ترامپ گفته است: «عربستان سعودی با صرف چندین میلیارد دلار در مبارزه علیه تروریسم اسلامگرایی افراطی موافق کرده است. بعد از مذاکرات سنگین من در سفر به عربستان در سال گذشته، پادشاه عربستان با سرمایهگذاری ۴۵۰ میلیارد دلار در آمریکا موافقت کرد. این میزان یک رکورد محسوب میشود. این سرمایه گذاری هزاران شغل در آمریکا ایجاد میکند و از این گذشته زمینهساز ثروت آمریکاست. از این ۴۵۰ میلیارد دلار، ۱۱۰ میلیارد دلار مربوط به خرید تجهیزات نظامی از بویینگ و لاکهید مارتین و ریتیئون و دیگر پیمانکاران نظامی آمریکاست!»
نیویورک تایمز نوشته است: این مثالی خوبی برای سیاست خارجی است که به طور بی رحمانهای دلالمآبانه است. او از عربستان سهودی به این دلیل حمایت میکند که پول آنها برای صنایع دفاعی آمریکا حیاتی است. عربستان سعودی مقادیر هنگفتی در صنایع نظامی آمریکا سرمایه گذاری کرده است و آمریکا از این مساله سود میبرد. با این حال رییس جمهور در عدد آن مبالغه کرده است. مشکلات اقتصادی در عربستان مانع از تحقق این وعدههای سنگین خواهد شد.
ترامپ گفته «اگر ما به طرز احمقانهای این قرادادها را ملغی کنیم، روسیه و چین منافع زیادی خواهند داشت. آنها از اینکه زمینه جدیدی برای تجارت پیدا کرده اند خوشحال خواهند شد. این هدیه فوق العادهای است که آمریکا به طور غیر مستقیم به آنها داده!»
نیویورک تایمز نوشته است: مزخرف است! سعودیها نمیتوانند بمبهای چینی و روسی را در اف-۱۵های آمریکایی سوار کنند. این بمبها برای جنگندههای آمریکایی مناسب نیستند و کار نمیکنند. سعودیها روی سلاحهای ساخت آمریکا با استاندارد ناتو سرمایهگذاری کردهاند. به جز آمریکا آنها قطعات لازم برای هواپیماها و هلی کوپترهایشان را از جایی نمیتوانند تهیه کنند.
دونالد ترامپ درباره خاشقجی گفته است: «جرمی که علیه جمال خاشقجی صورت گرفت بسیار وحشتناک بود و چیزی بود که کشور ما نمیتواند تحمل کند. در واقع ما اقدام قویای علیه کسانی که در قتل او مشارکت داشتند اعمال کردیم. بعد از تحقیقات مستقل فراوان، ما به جزییات وحشتناکی از این جرم دست پیدا کردیم. ما ۱۷ تبعه سعودی را که در قتل جمال خاشقجی مشارکت داشتند، تحریم کردیم.»
نیویورک تایمز نوشته است: دولت ترامپ بیشتر کسانی که در تیم قتل خاشقچی مشارکت داشتند و برای قتل او به طرز جالبی به ترکیه سفر کرده بودند را تحریم کرده است. این لیست شامل سعود القحطانی مشاور ارشد محمد بن سلمان است اما احمد العسیری معاون سابق سرویسهای اطلاعاتی عربستان را که گفته میشود مغز متفکر قتل خاشقجی بوده است را شامل نمیشود!
در بیانیه ترامپ آمده است: «نمایندگان عربستان سعودی گفتهاند که جمال خاشقجی دشمن کشور بوده و یکی از اعضای گروه اخوان المسلمین بوده است، اما تصمیم من بر این مبنا نبوده است و این یک جرم وحشتناک و غیر قابل قبول است.»
ترامپ برخی عباراتی را که دولتمردان عربستان سعودی برای بی اعتبار کردن خاشقجی به کار بردهاند را تکرار کرده است. رییس جمهور این ادعاها را رد نمیکند و تنها میگوید تصمیمش بر این مبنا گرفته نشده است.
در بیانیه ترامپ آمده است: «ملک سلمان و محمد بن سلمان هر گونه اطلاع از برنامهریزی و قتل جمال خاشقجی را انکار کردهاند. سازمانهای اطلاعاتی ما به ارزیابی همه اطلاعات موجود ادامه میدهند، ولی بسیار محتمل است که ولیعهد بنسلمان از این واقعه تأثربرانگیر، اطلاع داشته است. شاید اطلاع داشته و شاید هم اطلاع نداشته است!»
رسانه آمریکایی در تحلیل این بند آورده است: چه کسی میداند؟ آیا ما واقعا میفهمیم که چه اتفاقی پشت درهای بسته رخ داده است؟ ترامپ به وضوح منتظر اسنادی است که در تلویزیون نمایش داده شود؛ یک رکورد از محمد بن سلمان که نشان دهد او دستور قتل را به تیم قاتل داده است! اما افسران سابق اطلاعاتی میگویند که این کارها با این روش انجام نمیشود. بخشهایی از پازل ماجرا هرگز فاش نمیشود. اسناد قابل قبولی همین الان وجود دارد که نشان میدهد محمد بن سلمان دستور قتل را داده است.
ترامپ ادامه داده است: «همان طور که گفته شد ما هرگز همه جزییات و واقعیات درباره قتل جمال خاشقجی را نخواهیم فهمید. به هر صورت، رابطه ما با پادشاهی عربستان سعودی برقرار است. آنها در مبارزه بسیار مهم ما با ایران، متحدی بزرگ برای ایالت متحده به شمار میآیند. آمریکا میخواهد یک شریک پایدار برای عربستان با هدف حفظ منافع کشور، اسرائیل و دیگر شرکای ما در منطقه باقی بماند. این هدف نهایی و ثابت ماست که هر گونه تهدید تروریسم علیه جهان را خنثی کند!»
به خاطر داشته باشید که چه کسی آدم بده است! اشاره دیگری از جانب ترامپ شده که بگوید آدم بد داستان محمد بن سلمان نیست!
«من متوجهم که تعدادی از اعضای کنگره، به دلایل سیاسی، میخواهند که مسیر دیگری انتخاب شود و آنها مختارند که چنین نظری داشته باشند. من همه ایدهها را مد نظر قرار میدهم، اما تنها گزینههایی را اجرا میکنم که به نفع امنیت مطلق آمریکا باشد. بعد از آمریکا، عربستان سعودی بزرگترین تولید کننده نفت در جهان است. آنها با ما ارتباط نزدیکی دارند و به درخواست من برای کاهش قیمت نفت جواب مثبت دادهاند. این برای جهان بسیار مهم است!»
دیگر روسای جمهور آمریکا اغلب از بازگویی دروغهایی که در قلب ائتلاف استراتژیک با عربستان وجود دارد خجالت میکشیدند. تولید نفت و قیمت پایین گاز! اما ترامپ این گونه نیست.
«من به عنوان رییس جمهور آمریکا میخواهم که در جهان بسیار خطرناک، آمریکا به منافع ملیاش دست پیدا کند. به زبان ساده، آمریکا باید در اولویت باشد!»
در سال ۱۹۷۹، «ویلیام سفیر» ستون نویس نیویورک تایمز و نویسنده سخنرانیهای روسای جمهور سابق آمریکا به خوانندگان و نویسندگان این روزنامه یک پیشنهاد حکیمانه داد: از علامت تعجب زیاد از حد استفاده نکنید!