رویداد۲۴ نائب رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران با اعلام این مطلب افزود: بخشنامههای متعددی ناظر بر سیاستهای ارز، صادرات غیر نفتی، پیمانسپاری و ... از اواخر فروردین صادر شده است که فکر میکنم از این تعداد بین هفت تا هشت بخشنامه تنها به موضوع پیمان سپاری صادرات غیر نفتی دلالت دارد و سایر موارد، ممنوعیت صادرات، واردات، ثبت سفارشها و ... را در بر میگیرد.
وی با تاکید بر اینکه در دوره پیشین تشدید تحریمها در سال ۱۳۹۱ نیز چنین اتفاقی رخ داده بود، در پاسخ به این سئوال که چرا صادرکنندگان در برابر عرضه ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما مقاومت میکنند، گفت:صادرکنندگان با اصل موضوع یعنی عرضه ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در سامانه نیما مشکلی ندارند، بحث اصلی در این میان قیمت است.
این طرح پیشنهاد ما بود او در توضیح این مطلب افزود: موضوع راه اندازی بازار ثانویه ارز پیشنهاد اتاق بازرگانی بود، به عبارت دیگر وقتی دولت قیمت ارز را ۴۲۰۰ تومان اعلام و تثبیت کرد، ما هشدار دادیم این روند قابل تداوم نیست و تعیین قیمت به این شیوه باعث تاراج منابع ارزی کشور میشود.
سلطانی اضافه کرد: در هر صورت بانک مرکزی سه ماه در این حوزه سر سختی نشان داد تا اینکه بالاخره به راه اندازی سامانه نیما تن داد و این کار، اقدامی بسیار مثبت بود.
او گفت: در آغاز راهاندازی این سامانه برای مدت کوتاهی فعالیتهایی نیز در این قالب صورت گرفت، اما اختلال از آنجا شروع شد که "دولت و بانک مرکزی" مبادرت به نرخگذاری و سرکوب نرخ ارز در سامانه نیما کردند و نتیجه این سیاست ایجاد شکاف بین نرخ سامانه نیما و بازار آزاد ارز بود.
نائب رییس اتاق ایران گفت: حالا در سوی دیگر ماجرا صادرکنندگانی بودند که قیمت نهادهای اقلام صادراتی شان افزایش یافته بود و شرایط به گونهای بود که دیگر عرضه ارز با قیمتهای دستوری در سامانه مذکور برایشان منطق اقتصادی نداشت.
وی گفت: در این شرایط چه اتفاقی افتاده است صادرکنندگان ارز خود را در سامانه نیما عرضه میکنند، اما خریداری وجود ندارد چرا که ارز پتروشیمیها به قیمت تثبیتی هشت هزار تومان فروخته میشود.
سلطانی در توضیح این مطلب ادامه داد: پتروشیمیها با توجه به خوراک یارانهای که دریافت میکنند، موظف هستند ارز خودر ا. به قیمت تثبیتی هشت هزار تومان بفروشند، اما صادرکنندگانی که یارانه نمیگیرند، طبیعی است که ارز خود را به نرخ ارز "سنا" میفروشند. در چنین شرایطی وقتی ارز ارزانتر در سامانه هست، واردکننده تمایلی به خرید ارز گرانتر از صادرکننده غیر نفتی نشان نمیدهد و ترجیح میدهد برای دورهای در صف بماند تا ارز هشت هزار تومانی بگیرند.
ارز صادرات غیر نفتی مشتری ندارد وی در پاسخ به یان سئوال که آیا شخصا ارز حاصل از فعالیت تجاری تان در حوزه صادرات غیر نفتی را در سامانه نیما عرضه کرده اید؟ پاسخ مثبت داد و گفت: من این اقدام را کرده ام، اما همان طور که گفتم این ارز هنوز مشتری پیدا نکرده و بسیاری از صادرکنندگان وضعیتی مشابه من را دارند.
او گفت: در جلسات بسیاری دیگر از صادرکنندگان نیز با مشکل ما مواجه هستند و مشتری برای ارزشان، به دلیل گرانتر بودند وجود ندارد.
سلطانی افزود: بانک مرکزی آمار دقیقی در خصوص میزان ارز عرضه شده در سامانه از سوی صادرکنندگان غیرنفتی ارائه نکرده است. او گفت: بانک مرکزی برای اختلال پیش آمده باید تدبیری بیانیشد، وقتی ارز ارزانتر وجود دارد، متقاضیان حتی چند ماه معطل میمانند تا ارز ترجیحی را بگیرند.
سلطانی افزود: در نتیجه این وضعیت میبینیم ۱۲ میلیارد دلار تقاضای ارز در سامانه نیما ورود پیدا کرده است، اما تخصیص ارز در حدود ماهانه دو میلیارد دلار است، در چنین شرایطی روند واردات و فرآیند تجارت و تولید در کشور با کندی روبرو میشود چرا که بخش مهمی از واردات به مواد اولیه مورد نیاز تولید اختصاص دارد.
او گفت: در این قالب به دلیل سرکوب نرخ ارز، ۱۲ میلیارد دلار تقاضا برای ارز پست سامانه نیماست و از سوی دیگر ارز صادرات غیر نفتی نیز تبدیل به ریال نمیشود تا وارد چرخه تجاری شود.
او گفت: ما بارها درباره مخاطرات پیش رو هشدار دادیم و شاید لازم باشد در قالب نامهای مکتوب در خصوص خطرات این سیستم مواردی را گوشزد نماییم، بی تردید این کندی میتواند زمینه را برای کمبود مواد اولیه تولید در کشور ایجاد کند و باید چارهای در این خصوص اندیشید.