رویداد۲۴ رئیسجمهور دیروز در حالی که روند قانونی پیوستن یا نپیوستن به FATF در کشور جاری است، در رویکردی پوپولیستی وعده داد اگر به FATF بپیوندیم، ۲۰ درصد ارزانی میشود! روحانی سه سال پیش نیز همین مقدار (۲۰ درصد) وعده داده بود که اگر برجام را بپذیریم، ارزانی خواهد شد! با این حال تکرار وعده ۲۰ درصدی در شرایطی که ارزانی ۲۰ درصدی پسابرجام به گرانی حداقل ۲۰۰ درصدی منجر شده، خیلی عوامفریبانه است.
آیا رئیسجمهور میخواهد گرانیهای احتمالی آینده را به فرض نپیوستن به FATF به نفع خود مدیریت کند یا میخواهد با این وعده اهرم فشار فراقانونی برای پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی ایجاد کند؟!
روحانی دیروز همچنین گفت که در دولت گذشته ۴۵ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی به مسکن مهر داده شد که ۴۵ درصد تورم ایجاد کرد. این ادعا در حالی است که تورم ۴۰ تا ۴۵ درصدی حداقل تورم فعلی کشور است و دولت دوازدهم با ارتقای نقدینگی از ۴۷۰ هزار میلیارد به ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان، حتی یک واحد از مسکن اجتماعی را که وعده داده بود، نساخت.
روحانی البته منازعهای را هم با برخی مراجع تقلید راه انداخت که پیوستن به FATF را خلاف مصلحت اسلامی کشور اعلام کرده بودند و خطاب به آنان گفت: «شما از اسلام چه میدانید؟!» به نظر میرسد اداره کشور در شرایط حاضر به رویکردی عقلانیتر احتیاج دارد تا رویکری عوامانه و حمله به چپ و راست.
حسن روحانی را باید با وعدههایش معرفی کرد، رئیسجمهوری که در روزهای انتخاباتی سالهای ۹۲ و ۹۶ و سخنرانیهای پس از آن وعدههایی را به مردم میداد که پذیرش آن کمی مشکل بود،، اما به واسطه همین وعدهها، توانست آرای مردم را از آن خود کند و رئیسجمهور ایران شود. او در جدیدترین سخنرانی خود در میان مدیران وزارت راه و شهرسازی سخنان جالبی را رسانهای کردهاست. روحانی گفته است با پذیرش FATF اتفاق مهمی در کشور رخ خواهد داد و اینبار هم با وعده ارزانی، خواستار همراهی مردم برای پذیرش FATF شد. رقم ۲۰درصدی که روحانی اعلام کرده، در مهر ۹۴ هم گفته شد، جایی که رئیسجمهور وعده داد با پذیرش برجام کشور ارزانتر اداره خواهد شد و قیمت کالاها ۲۰ درصد کاهش خواهد یافت، اما نه تنها خبری از این کاهش نشد، بلکه بیشتر کالاهای مصرفی نیز به نسبت روزهای غیربرجامی، افزایش یافت! عجیب است که رئیسجمهور با این حجم از وعدههای اجرا نشده چگونه وعده تکراری داده و حتی به خود زحمت نمیدهد درصدهای اعلامی را کمی تغییر دهد.
البته روحانی طعنهای نیز به برخی مراجع تقلید زد که حضور ایران در این کنوانسیون را با انتقادهایی مواجه کردند: «مگر میشود امروز با بانکهای دنیا کار نکنیم؟! در این شرایط کسی میآید و مردم را تحریک میکند که اگر این کنوانسیون امضا شود و اگر با گروه اقدام مالی کار کنیم، اسلام از دست میرود، سؤال بنده این است که کدام اسلام از دست میرود؟ای کاش شما اسلام را میفهمیدید و بعد میگفتید که اسلام از دست میرود.»
گرچه این اظهارات روحانی به هیچ عنوان با نظرات کارشناسی همخوانی ندارد، اما این گفته، اظهارات وزیر نفت را در مراسم امضای قرارداد فاز ۱۱ با شرکت توتال زنده نگه میدارد که زنگنه گفت: «با توتال، اسلام نجات پیدا میکند.» نه با آمدن توتال اسلام نجات پیدا کرد و نه با رفتن این شرکت فرانسوی از ایران، اسلام به خطر افتاد تا ثابت شود برای به کرسی نشاندن نظرات خود، از ابزار اسلام بهره برده میشود و این روند همچنان ادامه دارد. از نظر دولت و اعضای آن، تنها خوانش درست و صحیح از اسلام، برداشت آنهاست و همه کسانی که درباره اسلام اظهارنظر میکنند، دچار ضعف عقیدتی و دیدگاهی هستند!
بنزین چند نرخی
روحانی در بخش دیگری از اظهارات خود به موضوع بنزین پرداخت و از چند نرخی بودن بنزین در همه جهان گفت؛ او تأکید کرده که قیمت بنزین در تعطیلات پایان هفته با روزهای کاری و شلوغ متفاوت است. روحانی حتی گفت: چه اشکالی دارد که ما سوخت را دو نرخی کنیم برای کسی که درست رانندگی میکند و کسی که احتیاط نمیکند! روحانی در شرایطی سعی دارد افکار عمومی را برای آغاز سهمیهبندی بنزین آماده کند که دولت یازدهم، به بهانه فسادزا بودن سهمیهبندی و بنزین دو نرخی، تصمیم گرفت بنزین را تکنرخی کند و بنزین دو نرخی را به سخره گرفت.
حالا که مصرف بنزین به بیش از ۱۰۰میلیون لیتر افزایش یافته، دولت تصمیم دارد سهمیهبندی را احیا کند و بهای بنزین را افزایش دهد. اما استدلالهایی را مطرح و توجیهاتی را اشاره میکند که نه در کتابهای اقتصادی و نه در هیچ جای دنیا تجربه شده است. دولتی که خود موجب جهش مصرف بنزین در کشور شدهاست، بدون آنکه اشتباه خود را بپذیرد، به هر دستاویزی چنگ میزند تا بدون یک عذرخواهی ساده، به سراغ راهکاری کارشناسی برود.
وضعیت به قدری عجیب شدهاست که برای توجیهسازی روی قیمت بنزین در جهان و چند نرخیبودن آن دست گذاشته میشود.
در این باره باید گفت: بهای بنزین در اغلب کشورهای جهان از جمله امریکا و اروپا روزانه است و قیمت آن بر اساس مواردی نظیر کیفیت بنزین، خدمات جایگاههای سوخت، هزینه پالایشی و قیمت جهانی نفت تعیین شده و مصرفکنندگان با یک طیف مشخصی از بهای بنزین مواجه هستند. در این کشورها مانند ایران قیمت دستوری بنزین وجود ندارد و بهای بنزین یک قیمت مشخص و استاندارد است که از یک الگوی مشخص پیروی میکند. این مهم را همگان میدانند، اما رئیسجمهور کشورمان بدون توجه به آنکه دسترسی مردم به اطلاعات دقیق، نمیتواند آنها را برای پیادهسازی یک تصمیم متقاعد کند، مدعی میشود که قیمت بنزین در تمام دنیا و در تعطیلات گرانتر است!
برجام را نمیخواهید؟
رقابتهای انتخاباتی سال ۹۲ را نمیتوان فراموش کرد؛ روحانی گفته بود کاری خواهیم کرد که مردم به یارانه خود نیاز نداشته باشند. او بعدها گفت: با میوههای برجام ارزانی و برکت به کشور سرازیر میشود، اما این اتفاق رخ نداد. با برجام هم قیمتها افزایش یافت و یک سال مانده به انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶، قیمتها به سختی کنترل شد تا انتخابات تمام شود. روحانی که مجدداً انتخاب شد قیمتها آزاد شد و یک سال جلوگیری از افزایش قیمتها، خود را آزاد کرد و طی یک سال گذشته بهای کالاها بین سه تا شش برابر افزایش یافت.
روحانی این وضعیت را به نبود برجام مربوط کرده و گفتهاست: «باید به مردم بگوییم که برجام باشد یا نباشد، چه نتایجی در پی خواهد داشت و سود و زیان آنها را برای مردم تشریح کنیم و از مردم بپرسیم که آیا زندگی گران میخواهند یا زندگی ارزان؟ و اگر گفتند که زندگی گران میخواهند، اهلاً و سهلاً و همه شعارها را ما قبول داریم.»
رئیسجمهور به گونهای برخورد کردهاست که گویی عدهای در ایران برجام را به آتش کشیده و دولت را مجبور به خروج از این توافق کردهاند. با برجام که امتیاز خاصی نصیب ایران نشد و به جای سرمایهگذاری، واردات کالا از اروپا و سایر کشورها به ایران افزایش یافت. هر چه نفت فروخته شد برای واردات در نظر گرفته شد و با این برنامه دولت، صنایع داخلی و تولید داخلی به نابودی کشیده شد. وضعیت امروز اقتصاد کشور با انبوهی از گرانیها محصول کمکاری دولت در بخشهای مهمی است که امروز با فرافکنی و تکرار وعدههای تکراری در حال مخفیشدن است. کدام یک از وعدههای رئیسجمهور طی پنج سال گذشته درباره ارزانی و ثبات قیمتها پابرجا بودهاست که امروز از وعده ارزانی ۲۰ درصدی گفته میشود؟