رویداد۲۴ اعتراضهای سیاسی در سودان با طعم اقتصادیاوایل سال جاری میلادی نیز مردم این کشور در اعتراض به افزایش قیمت نان و گرانی دست به راهپیمایی زده بودند، اما کم کم این راهپیماییها فروکش کرد و این در حالی بود که منابع رسمی این کشور تورم را بالای ۶۰ درصد اعلام میکردند.
** شهر عطبره نقطه آغاز اعتراضهای مردمی طی روزهای گذشته نیز مردم سودان بار دیگر راهپیماییهایی در اعتراض به اوضاع بد اقتصادی کشور و گرانی برخی کالاها و از جمله نان برگزار کردند. سرآغاز این اعتراضها صبح روز چهارشنبه و زمانی بود که دانش آموزان و کارگران راه آهن در شهر «عطبره» برای خوردن صبحانه به غذاخوریها رفتند، اما متوجه شدند نان کمیاب و گران شده است و به همین دلیل شروع به بستن خیابان های منتهی به ساختمان تلویزیون کردند. تارنمای سودان تایمز نوشت، مردم ابتدا از دانش آموزان خواستند به مدارس خود بازگردند و پلیس هم تلاش کرد آنها را متفرق کند، اما کم کم آتش اعتراضها شعله ور شد و اقشار مختلف مردم به این حرکت اعتراضی پیوستند.
شهر عطبره واقع در شمال سودان، دومین شهر بزرگ استان نهر النیل پس از الدامر و یکی از مراکز حزب کمونیست سودان است است. دفتر مرکزی شرکت راه آهن سودان در این شهر است و به همین دلیل سودانیها به آن پایتخت آهن و آتش میگویند. این شهر در تاریخ معاصر سودان پیوسته محل آغاز قیام کارگران ضد رژیمهای دیکتاتوری بوده است.
شاهدان عینی اعلام کردند، پس از حوادث عطبره، مقامهای محلی دستور دادند قیمت نان که به سه جنیه رسیده بود، به یک جنیه کاهش یابد، اما این باعث خاموش شدن آتش اعتراضها نشد و تظاهرات روز چهارشنبه که از شهر عطبره در استان نهر النیل آغاز شده بود، به سرعت به شهرهای الدامر، بربر، المتمه و شندی سرایت کرد و پس از آن مردم دنقلا و خارطوم نیر به جمع معترضان پیوستند و شهرهای پورت سودان، القضارف، سنار، و النهود نیز شاهد اعتراضهای مردمی بود.
مقامهای دولتی ابتدا برای کنترل اوضاع، در عطبره حالت فوق العاده و منع رفت و آمد در شب از ساعت ۱۸ تا ۶ اعلام کردند.
«عادل عبداللطیف» یکی از ساکنان این شهر گفت، عطبره از سه سال پیش تاکنون شاهد چنین اعتراضهای گستردهای که همه محلههای شهر را فراگرفته، نبوده است، دانشجویان از دانشگاه خارج شده و پس از آن مردم به آنها پیوستند.
عبداللطیف افزود، اوضاع وخیم است، شمار تظاهرات کنندگان در حال افزایش است، همه مردم عطبره اکنون به خیابانها آمده اند و مردم شعارهایی مانند 'راهپیمایی ما مسالمت آمیز و ضد دزدان است'سر میدادند.
بر اساس اعلام تارنمای «سودان تریبون» با آغاز راهپیمایی ها، معترضان خود را به ساختمان دوطبقه حزب کنگره ملی (حزب حاکم) رسانده و آن را به آتش کشیدند و با شدت یافتن اعتراضها پلیس در عطبره حالت فوق العاده و منع رفت و آمد از ساعت ۱۸ تا ۶ اعلام کرد و مدارس و دانشگاهها نیز تا اطلاع ثانوی تعطیل اعلام شد.
در شهر پورت سودان مرکز استان البحر الاحمر نیز صدها سودانی از روز چهارشنبه در اعتراض به گرانیهای اخیر شروع به تظاهرات کردند. شهر «النهود» واقع در استان کردفان شمالی نیز شاهد اعتراضهای مردمی بود. مردم در شهر «الدامر» واقع در نزدیکی عطبره نیز تظاهرات ضد دولتی برگزار کرده، مقر حزب حاکم را به آتش کشیدند و دانشجویان در این شهر نیز وارد تظاهرات شدند، اما پلیس به زور متوسل شد و درگیریهای سختی میان دو طرف درگرفت.
چهارشنبه شب «ابراهیم الصدیق» مسئول اطلاع رسانی حزب حاکم در پی تشدید اعتراضها در عطبره و پورت سودان، در گفتگو با خبرگزاری رسمی سودان (سونا)، مخالفان دولت را به فتنه انگیزی و بر هم زدن ثبات و امنیت این کشور متهم کرد.
الصدیق گفت، اتفاقاتی که در عطبره روی داد، سنخیتی با تظاهرات مسالمت آمیز نداشت.
معترضان میگویند، نظام حاکم نمیخواهد این حوادث را قیام گسترده مردمی بداند و میگوید عدهای آشوب طلب دست به چنین اقداماتی زدند و به همین دلیل نیروهای امنیتی را با لباس شخصی به میدان فرستاده و آنها اقدام به خرابکاری کردند تا معترضان را به آن متهم کنند.
روز پنجشنبه نیز اعتراضهای مردمی در چندین شهر سودان ادامه یافت که نیروهای امنیتی این بار باخشونت بیشتر با معترضان برخورد کرده و بر اساس اعلام منابع دولتی این درگیریها منجربه کشته شدن هشت نفر (۶ نفر در القضارف و دو نفر در بربر) شد. صبح روز پنجشنبه شهرهای «القضارف» واقع در شرق سودان، «سنار» در مرکز این کشور و «دنقلا» در شمال این کشور آفریقایی شاهد تظاهرات گسترده مردم بود و مردم شعارهایی ضد نظام حاکم سر داده و اعتراض خود را به وضعیت اقتصادیشان اعلام کردند.
معترضان در القضارف یکی از ساختمانهای حزب حاکم و سه دستگاه خودرو پلیس را به آتش کشیدند و در این روز درگیریهای شدیدی میان مردم و نیروهای دولتی روی داد.
«الامین طه» یکی از مسئولان اداره پلیس این شهر پنجشنبه شب در مصاحبه با شبکه «سودانیه ۲۴» از کشته شدن ۶ نفر و زخمی شدن یک تن دیگر خبر داد و در پی این اعتراضها مقامهای محلی حالت فوق العاده و منع رفت و آمد شبانه اعلام کردند.
شاهدان عینی اعلام کردند تک تیراندازها که لباس غیر نظامی بر تن داشتند، به سوی مردم آتش گشودند.
در شهر «بربر» واقع در استان نهر النیل نیز نیروهای دولتی به خشونت ضد معترضان متوسل شدند و دست کم یک معترض را به قتل رساندند. در شهر دنقلا نیز مردم برخی ساختمانهای دولتی را به آتش کشیدند.
سخنگوی استانداری نهر النیل از کشته شدن دو نفر در بربر و العبیدیه خبر داد و گفت، اوضاع اکنون تحت کنترل است.
طی روزهای گذشته خارطوم پایتخت سودان نیز شاهد تظاهرات ضد دولتی بوده و معترضان به سمت خودروهای پلیس که گاز اشک آور به سمت مردم پرتاب کردند، حمله ور شدند و صدای شلیگ گلوله به گوش میرسید.
رسانههای محلی و بین المللی. از جمله رویترز امروز جمعه نیز اعلام کردند تظاهرات در روز جمعه نیز ادامه یافت و پلیس به سمت معترضان در ام درمان و استان کردفان شمالی گاز اشک آور پرتاب کرد.
شاهدان عینی اعلام کردند دست کم هفت منطقه پایتخت روز جمعه شاهد تجمعات اعتراض آمیز بود و نیروهای پلیس در این روز حضور پررنگی در خیابانها بویژه اطراف مساجد داشتند.
** تلاش دولت برای جلوگیری از اطلاع رسانی در خصوص اعتراضها و راهپیماییها مقامهای دولتی در پی تشدید اعتراضهای مردمی پنجشنبه شب شبکههای اجتماعی مانند فیس بوک، واتس آپ و توییتر را برای جلوگیری از انتشار اخبار و تصاویر اعتراضها قطع کردند. روز چهارشنبه تا پنجشنبه هشتگی با عنوان ' مردم در شهرهای سودان به پاخاستند ' ایجاد شد و بسیار زود ترند شد.
تارنمای «سودان تریبون» نوشت، مقامهای امنیتی به روزنامهها دستور داده اند اخبار تظاهرات و اعتراضها را پوشش حداقلی بدهند و اخبار و گزارشهای آنها به گونهای باشد که باعث گسترش آن نشود و به چاپخانهها هم دستور داد ه. اند بدون نظارت نیروهای امنیتی هیچ روزنامهای چاپ نشود و این یعنی نیروهای امنیتی از قبل باید بر محتوای روزنامهها نظارت کنند.
سودان از مدتها پیش با بحران اقتصادی مواجه است و شواهد و قرائن حاکی از آن است که این بحران در آینده نزدیک قابل حل شدن نیست.
تارنمای رای الیوم در این خصوص نوشت، دولت سودان راه حلی برای بحران اقتصادی کنونی که ناشی از بحران سیاسی در این کشور است، ندارد، به نظر میرسد عمر البشیر و نخست وزیر در پی افزایش قیمت بنزین هستند و میخواهند یارانه سوخت را در بودجه سال ۲۰۱۹ حذف کنند هرچند به صورت رسمی این را تکذیب میکنند.
با توجه به شرایط موجود به نظر میرسد پیوستن سودان به ائتلاف عربستان در تجاوز به یمن نیز نتوانسته است مشکلات این کشور را حل کند و به همین دلیل در روزهای آینده باید منتظر تشدید اقدامات امنیتی در شهرهای مختلف این کشور و همچنین تشدید اعتراضها بود.