جلوی خواستگاری از دختران زیر ۱۸ سال گرفته شود

رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: قانون منع کودک همسری سرانجام پس از رفت و آمد‌های بسیار میان نمایندگان مجلس و بررسی‌های بیش از دوسال، در مجلس رای نیاورد، اما نمایندگان مطرح کننده طرح همچنان بر نظرشان پافشاری دارند و سعی دارند نمایندگان مخالف را با خود همراه کنند تا مانع ازدواج کودکان با سنین پایین شوند.

 

این قانون در حالی در ایران تصویب نمی‌شود که سازمان ملل ازدواج زودهنگام را ازدواج زیر ١٨سالگی می‌داند. عربستان در روز‌های گذشته قانون منع ازدواج کودکان را تصویب و ازدواج دختران زیر ۱۵ سال را به طور کامل ممنوع و ازدواج دختران و پسران زیر ۱۸ سال را منوط به اجازه دادگاه و مراجع تشخیص دهنده کرده است.

 

آسیب شناسان معتقدند دخترانی که در سنین پایین ازدواج می‌کنند، رشد عقلی و شخصیتی کاملی ندارند و عموما اطلاعی از زندگی مشترک و زناشویی ندارند که بخواهند تصمیم گیری صحیحی در این رابطه داشته باشند، علاه بر این که برخی از آن‌ها توسط خانواده و به دلیل شرایط مالی سختی که دارند ازدواج می‌کنند.

 

برخی کارشناسان، اما نظرات متفاوتی در این رابطه دارند، یکی از این جامعه شناسان بر این عقیده است اصولا حتی نباید به «خواستگاری» دختران زیر ۱۸ سال رفت، اما این برای تمامی جامعه صدق نمی‌کند و در برخی از شهر‌ها دختران از سن کم برای زندگی مشترک و زناشویی آماده می‌شوند تا در سن ۱۴ یا ۱۵ سالگی ازدواج کنند. به همین دلیل نباید یک قانون را برای همه اجرایی کرد.

اعظم آهنگر جامعه شناس مسائل اجتماعی در گفت‌وگو با رویداد۲۴ با اشاره به دلایل برخی از نمایندگان مجلس برای عدم تصویب طرح کودک همسری، می‌گوید: گفته شده برخی از نمایندگان اعلام کرده‌اند که نظرسنجی کردیم و متوجه که افرادی که در سنین پایین ازدواج کرده‌اند از زندگی خود رضایت بیشتری دارند، خب اگر واقعا نظرسنجی شده و به چنین آمار و اطلاعاتی دست پیدا کرده‌اند، اطلاعات نظرسنجی را اعلام کنند.

این جامعه شناس مسائل اجتماعی ادامه داد: اگر نظر من باشد که می‌گویم هیچکس حق نداشته باشد به خواستگاری دختر زیر ۱۸ سال برود، اما زمانی که فرهنگ کشور ما اینگونه است که به خواستگاری دختر زیر ۱۸ سال می‌روند و آن دختر ازدواج هم می‌کند، دیگر چه کاری باید انجام داد.

آهنگر گفته البته این موضوع تبعاتی هم دارد که باید به آن توجه شود؛ از جمله اگر ما بخواهیم قانون منع ازدواج در سنین پایین را بگذاریم، ممکن است ازدواج‌های بسیار زیادی در سنین پایین به صورت صیغه انجام شود که تبعات زیادی دارد و ممکن است مرد بعد از مدتی به هردلیلی نخواهد با زن زندگی کند و به راحتی و بعد از کام‌گیری او را کنار بگذارد بدون اینکه بخواهد حق و حقوق او را طبق قانون و شرع پرداخت کند، فقط، چون صیغه بوده است.

عضو موسسه تحقیقات اجتماعی ادامه داد: اگر دختران ما در کمتر از سن ۱۸ سال به بلوغ عقلی برای ازدواج رسیده‌اند، بهتر است اجازه رای دادن یا حتی افتتاح حساب را هم داشته باشند. چون قطعا دختری که به بلوغ عقلی برای ازدواج و تشکیل زندگی رسیده است، می‌تواند رای هم بدهد.

 

او گفته مشکل بزرگی که داریم در درک خانواده پسر است. بسیاری از خانواده‌های شهری برای پسرشان که تحصیلات بالایی ندارد، کار درستی ندارد، یا اعتیاد دارد یا هر مشکل دیگری که دارد اولین گزینه به سراغ خانواده‌های می‌روند که دختر کم سن و سال داشته باشند و به قولی دنبال دختری می‌روند که شخصیت اجتماعی‌اش هنوز شکل نگرفته باشد و معتقدند که می‌توانند آن دختر را به سبک و فرهنگ خودمات تربیت کنیم. آن‌ها می‌خواهند دختری را برای پسرشان بگیرند که زن خانه باشد و به قول معروف «بسوز و بساز» که با تمام مشکلات پسرشان کنار بیاید و راه بازگشت نداشته باشد. ما باید خانواده‌ها را توجیه کنیم و آموزش دهیم که اصلا به خواستگاری دختر زیر ۱۸ سال نروند. شخصیت اجتماعی دختر بالای ۱۸ سال شکل گرفته است و می‌داند برای آینده‌اش چه برنامه‌ای دارد.

آهنگر می‌گوید دختران با فرهنگ‌های متفاوت بزرگ می‌شوند. در برخی قومیت‌ها و شهرستان‌ها دختران را به نوعی تربیت می‌کنند که در سن ۱۴ یا ۱۵ سالگی همه جوره آماده ازدواج باشند، ما باید به عرف و فرهنگ مناطق نگاه کنیم و قوانین را برهمین اساس بگذاریم. منطقی نیست که در مرکز بنشینیم و بخواهیم برای کل کشور یک نسخه بنویسیم.

 

عضو موسسه تحقیقات اجتماعی می‌گوید: در برخی مناطق، دختران تمامی ارتباطات زناشویی، ارتباط با همسر، دلبری کردن، ارتباط با خانواده همسر و مدیریت کردن یک خانه وخانواده... را از همان بچگی یاد می‌گیرند، در برخی مناطق دیگر، زمانی که دختران ازدواج می‌کنند، دیده شده که حتی نمی‌توانند یک تخم مرغ نیمرو کنند و مادر تا یکی دو سال بعد از ازدواج هم به دختر سرویس می‌دهد و برای دختر و دامادش آشپزی می‌کند. به مجلس توصیه می‌کنم این موضوع را زیاد دست کاری نکنند و سنی که از نظر فیزیولوژیکی برای یک دختر خطرناک نباشد را انتخاب کند. اگر از نظر پزشکی مشخصاتی برای جسم یک دختر در نظر گرفته شده است که در آن وضعیت می‌تواند ازدواج کند و لطمه نبیند نباید مشکلی وجود داشته باشد.

این آسیب شناس گفته بهتر است کمیته‌ای تشکیل شود و دخترانی که در سن پایین قرار است ازدواج کنند، همانطور که برای آزمایش خون و ... به مراکز مختلف مراجعه می‌کنند به این کمیته هم مراجعه کنند و کارشناسان پس از بررسی‌های لازم اعلام کنند که این دختر رشد عقلی لازم را دارد و خانواده به دلایلی نظیر فقر و اعتیاد پدر و ... قصد شوهر دادن او را ندارد و رشد عقلی او را تایید کند.