رویداد۲۴ بهرام رادان یکی از بازیگران شاخص سینمای ایران در جریان سفرش به اهواز با حضور در یکی از بوستانهای شهری اهواز و دیدن گاومیشها در آن مکان، اقدام به گرفتن سلفی با این گاومیشها کرد و آن را در شبکه اجتماعی اینستاگرام منتشر کرد. این عکس به شدت مورد نقد برخی از مردم اهواز قرار گرفت و بازتاب فراوانی به همراه داشت.
مخالفانِ این سلفی میگویند چرا رادان چهره شهرمان را زشت نشان داد و اینجا کلان شهر است و روستا نیست همفکرانِ این گروه همچنین میگویند گاومیشها حق ندارند وارد شهر شوند و جایشان در روستا و در محیطی خارج از شهر است.
اما موافقان، دلایل دیگری را در تاییدِ حرکتِ بهرام رادان مطرح کردند و عقیده دارند رادان، ظرفیتی طلایی از اهواز را به خوبی شناخت.
نباید فراموش کرد که ترکیب بسیار متنوعی از عوامل منابع طبیعی میتواند محیط را برای توسعه گردشگری جذاب کند. یکی از موثرترین گامها در راستای بهبود و رشد نگرش فرهنگی، شناختِ میراث فرهنگی جامعه است که متاسفانه در اهواز بسیاری از فعالان با میراث فرهنگی این شهر آشنایی ندارند و چیزی درباره امتداد فضایی _زیستیِ گاومیشها نمیدانند.
هر گونه دخالت در نظامهای «فضایی» یک جامعه، ابتدا نیاز به درکِ روابط پیچیدهای دارد که میان نظامهای فرهنگی عرفی یک جامعه یا فرهنگ مشخص و نظامهای ذهنی رسانهای موجود در همان جامعه وجود دارند.
گاومیشهای اهواز همواره در امتدادی که رادان عکس گرفت از دیرباز زندگی میکردند و حتی قدمتشان از بسیاری از اهوازیها بیشتر است. گاومیش، موجودی آرام و مفید است که بخش زیادی از ساعاتِ روز را باید در آب باشد.
اغلب لازم است بیش از آنکه بر خودِ یک «پدیده» دقیق شویم و از آن نتیجه گیری کنیم، کاری که دانشمندان علوم دقیقه و طبیعی بسیار به آن علاقمندند، باید به «شرایط اجتماعی» به وجود آمدن آن پدیده نیز توجه شود. انسان امروزه به موجودی بیولوژیکی - فرهنگی مطرح است. نباید بر یک جنبه تاکید و جنبه دیگر را کنار گذاشت.
در اهواز سیستم مدیریت شهری به گونهای است که فضاهای شهری را به سمتِ حوزه زندگی گاومیشها کشاند و زندگی این موجودات را به مخاطره انداخت. این انسانها بودند که وارد زندگی گاومیشها شدند و گرنه گاومیشها خیلی طبیعی زندگی خود را پیش میبردند.
مسئولان شهری اهواز بدون نگاههای میان رشتهای دست به تصمیمات زود هنگام و غیرکارشناسانه میزنند و توجهی به سرمایههای نمادین اهوازی از جمله وجود حیواناتی همچون گاومیش نداشته و ندارند. این در حالی است که امروزه جهان به ارزشهای مادی و معنوی حیوانات پی برده است.
به وجود آمدن کلان شهرها از مهمترین عوامل آلایندگی محیط زیست بوده است. کلان شهرها با پدیده آوردن حوزههای تک کارکردی مثلا پهنههای تماما مسکونی و پهنههای تماما صنعتی یعنی در واقع با افزایش پیوسته فاصله نقاط کاری و نقاط مسکونی و فاصله این دو با نقاط اوقات فراغت سبب افزایش بی رویه سفرهای شهری و آلایندگی بیش از پیش محیط بوسیله شهر میشوند.
در کتاب انسان شناسی شهری نوشته ناصر فکوهی برای حل این مسئله آمده است: «راه حل بازگشت به مفهوم طراحی شهرهای کوچک و متوسط و بازگشت به مفهوم محله، درون بافتهای شهری است تا بدین وسیله بافتهای تک کارکردی و یکنواخت به بافتهای متنوع و چند کارکردی بدل شوند».
برگردیم به نقدهای ابتداییِ منتقدان نسبت به سلفیِ بهرام رادان که میگویند گاومیشها در پارکها باعث تهدید انسانها میشوند. باید از این افراد که به شکل عجیبی نسبت به ظرفیت طلایی اهواز حس «انزجار» دارند درخواست کرد که بروند و راستی آزمایی کنند که انسانها از گاومیشها در مکانهای عمومی آسیب میبینند یا از هم نوعانشان؟