مخاطب‌سنجی یا اذعان به ضعف؟
مرکز آمار ایران نزدیک به یک ماه بعد از نظرسنجی پیشین خود در چند ماه اخیر، اقدام به انتشار نظرسنجی تازه از مخاطبان خود کرده است؛ اما نتایج آن بسیار قابل توجه است.
رویداد۲۴ مدتی است که
سایت مرکز آمار اقدام به انتشار گزارش‌هایی برای مخاطب‌سنجی کرده است. از نظرسنجی درباره میزان مفید بودن سایت تا میزان استفاده آن توسط مخاطبان؛ اما چیزی که در این میان قابل توجه است، پاسخ مخاطبان است که خود نشان از دور بودن آن‌ها با سایت مرکز آمار دارد.
در نظرسنجی قبلی که سایت مرکز آمار انجام داده بود، این سوال پرسیده شد که «استفاده از آمار‌های موجود در درگاه ملی آمار تا چه حد نیاز‌های اطلاعاتی شما را برطرف کرده است؟» در همان زمان هم آمار‌ها نشان از بیگانگی برخی مخاطبان با سایت مرکز آمار داشت. ۷۱ درصد گزینه «کم» را انتخاب کردند، یعنی به گفته ۷۱ درصد مخاطبان، استفاده از آمار‌های موجود در وبسایت مرکز آمار، نیاز‌های آن‌ها را برطرف نکرده است.
در عین حال، ۱۴ درصد مخاطبان اعلام کردند که به طور متوسط این آمار به کارشان آمده و در نهایت ۱۵ درصد هم از این آمار زیاد استفاده کرده‌اند، یعنی استفاده کاملا مفید از این وبسایت برای مخاطبان، تنها ۱۵ درصد بوده است. در کل در این نظرسنجی، ۷۲۷ نفر شرکت کرده بودند که ۵۱۴ نفر آن‌ها چندان از مفید بودن آمار این نهاد راضی نبودند.
اما نظرسنجی تازه مرکز آمار درباره دسترسی به اطلاعات این مرکز است. این پرسش مطرح شده که «برای دسترسی به اطلاعات آماری هرچند وقت یک بار به سایت مرکز آمار ایران مراجعه می‌کنید؟» پاسخ‌ها مانند نظرسنجی قبل، قابل توجه است. بازهم ۷۱ درصد مردم عنوان کرده‌اند که تنها ماهی یکبار به این مرکز مراجعه می‌کنند تا از آمارهایش استفاده کنند. در عین حال، ۱۴ درصد اعلام کرده‌اند که هفته‌ای یک بار و ۱۵ درصد هم بیش از یک بار در هفته به این مرکز مراجعه می‌کنند.
رقم ۷۱ درصد در شرایطی است که مرکز آمار داعیه این را دارد که تنها مرکزی است که باید به صورت رسمی آمار را اعلام کند؛ مساله‌ای که تا همین اواخر به جدال میان مرکز آمار و بانک مرکزی در بحث اعلام نرخ تورم منجر شده بود.
اینکه ۷۱ درصد مخاطبان اعلام کرده‌اند که ماهی یکبار به این مرکز مراجعه می‌کنند ممکن است به معنای مراجعه آن‌ها به مراکز دیگر از جمله بانک مرکزی برای مشاهده شاخص‌های آماری باشد. از طرفی هم ممکن است به دلایل دیگری از جمله بی‌اعتمادی به آمار‌ها یا آشنا نبودن با این مرکز باشد. هرچند که نظرسنجی‌های این چنینی در حوزه مخاطب‌سنجی قرار می‌گیرد و به نظر می‌رسد که هدف مرکز آمار شناخت مخاطب و بهبود رویه موجود است؛ چیزی که می‌توان دست‌کم به آن امید داشت.