رویداد۲۴ رضا اردکانیان امروز در نشستی خبری با تاکید بر اینکه امروزه تلفات شبکه برق عراق بیش از ۵۰ درصد است، اظهار کرد: این مساله یک فرصت بی‌نظیر برای شرکت‌های خصوصی است تا بتوانند در این زمینه اقدامات گسترده‌ای را انجام دهند.
اردکانیان با بیان اینکه اکنون ایران با تمام همسایگان که مرز زمینی داشته باشند، ارتباط و تبادل انرژی دارد، گفت: از طریق این کشورها می‌توانیم با سایر کشورهای همسایه تبادل انرژی داشته باشیم.
به گفته وی، ۴۰ سال پیش تعداد شرکت‌های سازنده در صنعت برق، ۶۵ شرکت بود که اکنون این عدد به بیش از ۸۰۰ شرکت ارتقا یافته، علاوه بر این شرکت‌های پیمانکار از ۲۵ شرکت به حدود ۳۴۵۰ شرکت رسیده است.
وزیر نیرو با اشاره به گزارش عملکرد ۴۰ ساله وزارت نیرو گفت: در آن زمان جمعیت روستایی بالغ بر ۱۹ میلیون نفر بود که تنها ۴۳۰۷ روستا از نعمت برق برخوردار بودند، اما اکنون جمعیت روستایی به ۲۰ میلیون نفر افزایش یافته و ۲۷ هزار و ۹۵ نفر تحت پوشش شبکه سراسری برق هستند که این مساله از ۱۳ برابر شدن جمعیت روستایی از نعمت برق حکایت دارد.
به گفته اردکانیان، ۱۰۰۰ مگاوات نیروگاه اتمی در این زمان وارد مدار شده و یکی از سیاست‌های کشور افزایش ظرفیت این نیروگاه‌هاست. علاوه بر این در حوزه تجدیدپذیرها، توسعه زیادی پیدا کرده‌ایم، چراکه در آن زمان، ظرفیت نصب شده ۷۰۰ مگاوات بود و اکنون مقرر شده که تا پایان برنامه ششم توسعه این میزان به ۵۰۰۰ مگاوات توسعه پیدا کند.
وزیر نیرو با تاکید بر این مساله که رتبه کشور از حیث تولید برق از ۳۸ در دنیا به ۱۴ ارتقا پیدا کرده است، تصریح کرد: در حوزه صادرات برق نیز اقدامات متعددی صورت گرفته و تا زمانی که در توان کشور باشد از صادرات برق به کشورهای دیگر دریغ نخواهیم کرد.
ایران به دنبال بازسازی زیرساخت‌های برق سوریه
به گفته وی امیدواریم تا از طریق عراق بتوانیم شبکه برق را به سوریه وصل کنیم و ما درصدد یک برنامه همکاری بلندمدت برای بازسازی زیرساخت‌های این کشور نیز هستیم.
وزیر نیرو با بیان اینکه طبق برآوردهای صورت گرفته، سوریه سالانه به ۸۰۰ مگاوات ظرفیت جدید نیاز دارد، ادامه داد: صنعت برق ایران قصد دارد تا با ایجاد سازوکارهایی به عنوان هاب انرژی منطقه تبدیل شود و اطمینان داریم که در این زمینه می‌توانیم موفق باشیم.
اردکانیان از سنکرون کردن سیستم برق ایران با فدراسیون روسیه خبر داد و افزود: دو هفته گذشته لایحه یک فوریت الحاق جمهوری اسلامی ایران به اتحاد اوراسیا به تصویب رسید و اکنون جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک عنصر مرتبط با این اتحادیه اقتصادی پذیرفته شده و ما بدون تشریفات مرسوم پس از الحاق کامل فرصت پیدا خواهیم کرد که محصولات خودمان را به این بازار منتقل کنیم.
وی با بیان اینکه این الحاق می‌تواند فرصت‌های بسیار مهم و روشنی را در اختیار ظرفیت‌های اقتصادی کشور قرار دهد، اظهار کرد: بی‌شک وزارت نیرو نیز در این راستا اقداماتی را انجام خواهد داد.
اردکانیان درباره وضعیت انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور، گفت: در حوزه تجدیدپذیرها علی‌رغم نوسانات نرخ ارز با سازوکارهایی که پیش‌بینی شد و حمایت‌هایی که دولت در لایحه بودجه ۱۳۹۸ داشت، می‌توانیم در توسعه تجدیدپذیرها با سرعت بیشتری مسیر را طی کنیم و برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی این امکان را فراهم کرده‌ایم که با استفاده از ظرفیت‌های موجود بتوانند خودشان برای صادرات با کشورهای همسایه قراردادهایی را تنظیم و نسبت به انجام این کار اقدام کنند.
وزیر نیرو با تاکید بر این مساله که ۶۵ درصد تولید امروز صنعت برق توسط بخش خصوصی انجام می‌شود، اظهار کرد: در آستانه یک تحول بزرگ در این حوزه هستیم که بتوانیم بازار تولیدکننده صنعت برق را به گونه‌ای پیش ببریم تا با ایجاد همکاری و عدم رقابت‌های مخرب وضعیت صنعت برق کشور را سروسامان دهیم.
۱۵۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در طول دولت تدبیر و امید
وی با تاکید بر این مساله که از سال ۱۳۹۲ تاکنون ارزش سرمایه‌گذاری در صنعت برق در دو بخش دولتی و خصوصی، ۱۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است، ادامه داد: طی این مدت نه تنها انجام کار با تأخیر مواجه نشد، بلکه تمام تلاش خود را کردیم تا با سرعت بیشتری به پروژه‌های موجود سروسامان دهیم.
وزیر نیرو همچنین با اشاره به اقدامات صورت گرفته در بخش آب نیز تصریح کرد: نسبت به سال‌های گذشته اقدامات بسیار خوبی در حوزه آب صورت گرفت؛ به گونه‌ای که تعداد سدها در گذشته ۱۹ سد بود و اکنون توانستیم به ۱۷۲ سد در دست بهره‌برداری برسیم و باید گفت که در حال حاضر حجم ذخایر سدهای کشور از ۱۳ میلیارد مترمکعب به ۵۲ میلیارد مترمکعب افزایش پیدا کرده است و این در شرایطی است که سدهای بزرگ تأثیر بسیاری را طی این سال‌ها در کنترل سیلاب‌ها داشته است.
به گفته اردکانیان در چهار دهه گذشته سطح تحت پوشش شبکه آبیاری و زهکشی نیز به بیش از دو میلیون و ۳۵۰ هزار هکتار رسیده که این میزان نقش زیادی را در امنیت غذایی کشور داشته است. در همین راستا نیز قرار است ۱۰۰۰ هکتار دیگر را با بهره‌برداری از طرح‌های توسعه منابع آب و خاک ایجاد کنیم.
وزیر نیرو با اشاره به وضعیت نیروگاه‌های برق آبی در ایران نیز گفت: طی این پنج سال ۱۸۰۰ مگاوات به ظرفیت برق آبی ایران اضافه شده اما متأسفانه هنوز در کشور شبکه‌های مجزا در کلانشهرها نداریم و این یکی از بحث‌هایی است که بخش خصوصی باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشد و بتوانیم در برخی مناطق به سیستم‌های دو شبکه‌ای تجهیز شویم.
اردکانیان با بیان اینکه طی این سال‌ها تلاش‌های بسیاری برای افزایش بهره‌مندی شاخص‌ها از آب و برق صورت گرفته است، تاکید کرد: جمعیت تحت پوشش ما در شهرها، در حوزه آب ۹۹.۵ درصد است که این مساله در اروپای غربی، مرکزی و ایالات متحده عددی قابل رقابت است. در بخش روستایی نیز باید گفت که بالغ بر ۷۵ درصد جمعیت روستایی تحت پوشش آب مطمئن و پایدار هستند که این عدد در چهار دهه قبل تنها ۱۲ درصد بود.
وی درباره اقدامات صورت‌گرفته در حوزه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب گفت: تعداد تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهری در چهار دهه بیش از چهار مورد تجاوز نکرده و اکنون ۲۱۷ تصفیه‌خانه فاضلاب شهری وارد مدار بهره‌برداری شده است که این عدد نه تنها در حفظ محیط زیست، بلکه در ایجاد پساب مطمئن برای بخش صنعت بسیار مطلوب است.
به گفته وی، امیدواری ما این است که با حضور فعال صنایع و شهرداری‌ها بتوانیم از آب باکیفیت استفاده و آن را جایگزین آب شرب کنیم. البته در این راستا مراقب تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی نیز هستیم که مشکلات در این حوزه نیز افزایش نیابد.
وی اظهار کرد: در دولت تدبیر و امید یعنی از ابتدای سال ۱۳۹۲ تاکنون، ۲۰ تصفیه‌خانه آب شهری و ۴۹ تصفیه‌خانه فاضلاب را به مدار تولید وارد کرده‌ایم و تعداد ۸۹۷۰ روستا با جمعیت شش میلیون نفر از آب شرب پایدار بهره‌مند شده‌اند.
وی ادامه داد: در بخش خصوصی نیز تعداد کارخانجات تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب ۶۰۰ درصد، شرکت‌های مهندسی مشاور ۳۰۰۰ درصد رشد داشته است و این در حالیست که در این زمان شرکت‌های پیمانکار از ۵۰ به ۵۰۰ مورد اضافه شده‌اند که این اعداد بیانگر افزایش توان صنعت آب است.
۲۰ پروژه برون مرزی فعال در وزارت نیرو
وی با اشاره به فعالیت شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های برون مرزی گفت: تا سال گذشته، ۲۰ پروژه بزرگ برون مرزی توسط غیردولتی فعال شده و قصد داریم که در این حوزه فعالیت‌های خود را افزایش دهیم.
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود از ایجاد طرح آمایش سرزمین تا حداکثر پایان فصل بهار خبر داد و افزود: در شرایط فعلی، مدیریت حوضه‌های آبریز از اهمیت بسزایی برخوردار است که در این بین اختلاف نظرها مشکلاتی را به وجود آورده اما امیدواریم که بر اساس گفته سازمان برنامه و بودجه، بتوانیم یک نقشه راه روشن را در این زمینه تدوین کنیم.
وی با بیان اینکه در شرایط فعلی لازم است به مسئله مدیریت عرضه و تقاضا بیش از گذشته توجه شود گفت: در این راستا باید با همکاری بخش خصوصی و همکاری سازمان‌های مختلف به ویژه وزارت جهاد کشاورزی بتوانیم شرایط فعلی را مدیریت کنیم.
برق را رایگان به هیچ کشوری صادر نمی‌کنیم
وی، با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای ساماندهی آب‌های زیرزمینی و عملکرد بهتر طرح تعادل بخشی منابع آب گفت: از مدتی قبل طی توافقی با وزارت جهاد کشاورزی، سازمان برنامه و بودجه، وزارت کشور چند منطقه را به عنوان پایلوت انتخاب کردیم که ضمن رفع نیازهای آن مناطق، تمام ساز و کارها را برای حل مشکلات در نظر بگیریم. در این بین نیز وزارت نیرو مانعی را برای تفویض اختیارات خود به استانداران که نقش ویژه‌ای در مدیریت منابع آبی دارد، اعمال نکرده است.
وی درباره وضعیت صادرات برق ایران و همچنین وصول مطالبات وزارت نیرو در این حوزه گفت: در مواقعی که اوج مصرف بار است، به تمام کشورهای همسایه همچون عراق، افغانستان و پاکستان و البته سایر کشورها که امکان تبادل برق با آن‌ها برقرار است صادر می‌کنیم، گفت: از حیث فنی، هیچ مشکلی برای افزایش ظرفیت صادرات وجود ندارد و هر کشوری که تقاضای برق داشته باشد ما می‌توانیم در زمان غیر پیک نیاز آن را برطرف کنیم.
وی افزود: در این بین دو خط قرمز وجود دارد که به هیچ وجه در این دو حوزه از مواضع خود پایین نخواهیم آمد؛ اول اینکه در مواقع نیاز داخلی به هیچ وجه صادرات نخواهیم داشت و دوم اینکه برق رایگان به هیچ کشوری صادر نخواهیم کرد. درباره طلب در این حوزه نیز باید گفت که تمام اقدامات را برای وصول مطالبات انجام داده‌ایم. با عراق نیز تفاهم‌نامه‌ای را در این حوزه به امضا رسانده‌ایم.
افزایش تعرفه برق مشترکان پرمصرف تا انتهای امسال
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا تعرفه برق مشترکان پرمصرف تا انتهای امسال افزایش می‌یابد اظهار کرد: این مسئله مراحل نهایی خود را طی کرده و امیدواری ما این است که هرچه زودتر وارد مرحله تصویب و پیش‌بینی می‌کنیم که امسال قبل از پایان سال این اتفاق محقق شود اما باید به این موضوع اشاره کرد که این اولین بار است که وزارت نیرو بحث اصلاح تعرفه‌ها را در وهله اول برای تأمین منابع مالی در نظر نگرفته و واقعیت این است که این مسئله در آینده ممکن است حتی منجر به کاهش درآمد این وزارتخانه نیز شود.
او ادامه داد: نفع صنعت برق این است که وقتی مصرف کاهش یابد از ایجاد ظرفیت‌های بی‌مورد امتناع می‌شود و این مسئله موجب خواهد شد تا از جیب مردم به پرمصرف‌ها یارانه‌ای داده نشود.
وی با تاکید به این مسئله که اصلاح تعرفه‌ها با هدف تغییر پرمصرف‌ها به خوش مصرف‌ها صورت خواهد گرفت ابراز کرد: برای افرادی که در دو حوزه آب و برق زیر الگو مصرف خواهند کرد، مبلغی را در قبوض‌شان در نظر گرفته‌ایم تا در حساب آن‌ها ذخیره شود و این کار مشوقی باشد برای کم مصرف کردن مشترکان، چراکه در شرایط فعلی به طور جدی نیازمند مدیریت مصرف هستیم.
وی با اشاره به برنامه‌هایی که وزارت نیرو برای فرهنگ‌سازی در این حوزه در نظر گرفته است گفت: قصد داریم تا یک قبض مجازی را برای مشترکان پرمصرف ارسال کنیم که در آن اشاره شود با میزان مصرف سال قبل، چه میزان باید پرداخت کنند. علاوه بر این، یک نرم افزار طراحی شده که میزان مصرف وسایل مختلف را در ساعات مختلف گزارش دهد که از این طریق مشترکان بدانند چگونه می‌توانند میزان مصرف خود را مدیریت کنند.
هیچ طرحی بدون پشتوانه کارشناسی اجرایی نمی‌شود
وی درباره حواشی‌های به وجود آمده پیرامون انتقال آب دریای خزر به سمنان گفت: بنده به عنوان وزارت نیرو وعده می‌دهم که هیچ طرحی که بحث اجرا شدن آن در میان است، وارد مرحله اجرا نمی‌شود؛ مگر آنکه پشتوانه کارشناسی داشته باشد و درباره طرح انتقال آب خزر به سمنان نیز باید گفت که بدون پشتوانه کارشناسی و در نظر گرفتن تمام سازوکارهای آن، این طرح اجرایی نخواهد شد.
او در پاسخ به این سوال که چرا میزان مصرف آب در بخش کشاورزی زیادی است اما تمام تمرکزها در حوزه شرب صورت می‌گیرد، گفت: در شرایط فعلی ما نیازمند اصلاح نگاه به روش‌های مصرف آب هستیم و یکی از نقاط ضعف و عمده در این حوزه که آسیب‌های زیادی را نیز وارد کرده این است که به آب به عنوان یک کالای اقتصادی نگاه نمی‌شود. البته این موضوع به معنای افزایش قیمت آب نیست. بلکه باید سازوکاری در نظر گرفته شود که کشاورز بداند که آب به‌عنوان یک کالای اقتصادی سوبسیددار در اختیار آن قرار می‌گیرد و تا زمانی که ارزش واقعی آب شناخته نشود، نمی‌توانیم نسبت به کاهش مصرف آب امید داشته باشیم و این موضوع نیز با نامه‌نگاری دو وزیر حل نخواهد شد. بلکه تنها با ایجاد درک عمومی از ارزش آب فراهم می‌شود.
لزوم افزایش واردات آب مجازی
وی ضمن انتقاد به این مسئله که در حال حاضر ما صادرکننده آب مجازی به کشورهای دیگر هستیم، گفت: در شرایط فعلی باید تمام ساز و کارها برای افزایش واردات آب مجازی پیش گرفته شود. در غیر این صورت با چالش‌ها و مشکلاتی جبران ناپذیر مواجه خواهیم بود.
وی با اشاره به نامه وزارت نیرو و مدیرعامل صندوق توسعه ملی به دبیر شورای عالی هماهنگی سران سه قوه درباره تغییر و تحولات در نرخ ارز و مشکلات به وجود آمده در تهیه کالاهای مورد نیاز تولید برق و آب گفت: به دلیل اینکه قراردادها با ارز ۴۲۰۰ تومانی منعقد شده، تولیدکنندگان در حوزه آب‌شیرین‌کن‌ها و تأمین برق دچار مشکلاتی شده‌اند. لذا ما تقاضا داشتیم که با ایجاد ساز و کارهایی، شرایط برای بخش خصوصی در این حوزه آسان‌تر شود.
او تصریح کرد: بر اساس تدابیر در نظر گرفته شده باید تا قبل تیرماه، ۲۹ نیروگاه سیکل ترکیبی وارد مدار شود که اگر این مشکل را نتوانیم برطرف کنیم، با مشکلاتی در تأمین آب و برق مواجه خواهیم شد. لذا برای حل این مسئله راهکارهایی را پیشنهاد داده‌ایم که می‌توان از آن به اصلاح تعرفه، استفاده از درآمدهای دولت بین ۲۵۰۰ تا ۳,۰۰۰ میلیارد تومان در سال و یا تلفیق این دو موضوع با هم اشاره کرد که در حال حاضر نیز این مسئله در دست بررسی قرار دارد.
تولید ۱.۳ میلیارد متر مکعب پساب در ایران
وی درباره وضعیت میزان تولید پساب در ایران گفت: در حال حاضر ۱.۳ میلیارد متر مکعب پساب در کشور تولید و توسط سیستم‌هایی جمع‌آوری و تصفیه می‌شود که عمدتاً مورد مصرف صنایع و آبیاری فضای سبز قرار می‌گیرد. هرچند می‌توان این پساب را در بخش کشاورزی استفاده کرد اما باید میزان کیفیت تصفیه را ارتقا داد و در حال حاضر نیز این مسئله در کشور ما عملیاتی نشده است.
حقوق ۱۱ میلیون تومانی وزیر نیرو در ماه
وی با اشاره به وضعیت درآمد خود در وزارت نیرو گفت: بنده قبل از اینکه توفیق این خدمت را داشته باشم، از سازمان ملل حقوق دریافت می‌کردم که با نرخ امروز عددی بالغ بر ۱۲۰ میلیون تومان در ماه بود. اما دریافتی امروز بنده حدود ۱۱ میلیون تومان است که هفت میلیون تومان از دانشگاه صنعتی شریف و مابقی از نهاد ریاست جمهوری تأمین می‌شود.
وزیر نیرو همچنین ادامه داد: در حال حاضر وسیله نقلیه شخصی ندارم و در دفتر کارم به جز آب و چایی هر هزینه دیگری را با حقوق شخصی خود پرداخت می‌کنم.
ایجاد مرکز مطالعات مرزی در کشور
وی در بخشی دیگر از صحبت‌های خود درباره وضعیت آب‌های مرزی و برنامه وزارت نیرو برای سامان دادن به این مسئله گفت: به‌دلیل وضعیت جغرافیایی، ایران با تمام کشورهای همسایه مرزهای مشترکی با تنوع بالایی دارد و در این حیطه از هیچکدام از حقوق ملی و حق‌آبه‌های کشور نخواهیم گذشت. تاکنون باید مرکز مطالعات مرزی را تأسیس کردیم که متأسفانه این امر محقق نشد اما درصددیم که در آینده نزدیک، این مرکز را در جهت تأمین حقوق کشور احداث کنیم.
او میزان بدهی و مطالبات وزارت نیرو را ۴۰ هزار میلیارد تومان دانست و افزود: وزارت نیرو طرح‌های نیمه تمام متعددی را از دولت‌های قبل دارد که امسال قصد شده بر اساس تبصره ۱۹ امکانات قابل واگذاری را به بخش خصوصی واگذار کنیم تا از این طریق بتوانیم فعالیت‌های خود را توسعه دهیم. در همین راستا نیز باید گفت که ۵۲ طرح به بخش خصوصی در حال واگذاری است که مراحل خود را طی کرده و امیدواریم تا قبل از پایان سال بتوانیم گزارشی از واگذاری‌ها را اعلام کنیم.