رویداد۲۴ «ایران اسکار موزههای جهان را کسب کرد» از این جایزه به عنوان یکی از مهمترین جوایز جهانی موزهها با موضوع فرهنگ و تمدن موزهای کشورهای دنیا که در نیویورک برگزار میشود، یاد میشود اما تاکنون هیچیک از موزههای ایران در این مسابقه جهانی شرکت نکردهاند.
نمایشگاه «ایران؛ مهد تمدن» بر اساس تفاهمنامه میان موزه ملی ایران و موزه درنتس از ۲۷ خرداد تا ۲۷ آبان در کشور هلند برگزار شد. در این نمایشگاه ۱۹۶ اثر تاریخی از دورههای مختلف تاریخ ایران که ۱۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح تا ۱۷۰۰ میلادی را شامل میشد، در موزه درنتیس در کشور هلند به نمایش گذاشته شد و ۱۱۵ هزار نفر از آن بازدید کردند.
در این راستا جایزه جهانی هنرهای زیبا (GFAA) که به اسکار موزه ها مشهور است، شامگاه سهشنبه، ۲۱ اسفند مصادف با ۱۲ مارس، در مراسمی در نیویورک به موزه درنتیس اهدا شد.
مسئولان تاکید دارند که به باور کارشناسان و مسئولان نمایشگاه، «کیفیت مجموعه آثار به نمایش درآمده» و «شیوه ارائه آثار» که در طراحی فضای داخلی نمایشگاه از معماری بازارهای سنتی ایران الهام گرفته شده بود و همچنین بازسازی کتیبه بیستون به شکلی زیبا و در ابعادی بزرگ از ویژگیهای بارز و نقطه قوت نمایشگاه محسوب میشود و برگزاری نمایشگاه «ایران؛ مهد تمدن» سبب شده تا اسکار موزهها به موزه درنتیس برسد.
حال این سوال مطرح میشود که با توجه به آنکه این مجموعه از جمله آثاری هستند که سالهاست در موزه ملی ایران نگهداری میشوند، چرا نه تنها موزه ملی ایران بلکه هیچیک از موزههای ایران موفق به کسب جایزه اسکار موزههای دنیا نشدهاند و اکنون که این آثار در کشوری مانند هلند به نمایش گذاشته شدهاند، موزه درنتیس به واسطه نمایش اشیای تاریخی ایران موفق به کسب این جایزه جهانی، آنهم در رقابت با ۹۴ موزه دیگر، شده است؟
محمدرضا کارگر (مدیرکل امور موزهها و اموال منقول فرهنگیتاریخی کشور) دراین باره گفت: ما تاکنون در چنین مسابقهای که گفته میشود جایزه جهانی هنرهای زیبا (GFAA) است و به اسکار موزهها مشهور است، شرکت نکردهایم و اطلاعات موزهای و نمایشگاهی خود را برای آن ارسال نکردهایم تا آنکه بخواهیم در انتظار برنده شدن بمانیم. به طور مثال ممکن است فیلمی ساخته شود، اما این فیلم برای اسکار فرستاده نشود. وقتی فیلم ساخته شده برای شرکت در اسکار فرستاده نشود، چگونه میتوان به برنده شدن آن امید داشت؟ وقتی ما تاکنون در این جایزه شرکت نکردهایم چگونه میتوانیم برنده شویم.
او ادامه داد: ما اطلاعاتی درباره برگزاری چنین مسابقهای نداشتیم و هیچگاه با سوالاتی از جمله آنکه این چه نوع مسابقهایست؟ آیا در دنیا برگزار میشود یا فقط در سطح اروپاست؟ ارزیابیها چگونه است و... مواجه نشدیم و شرکت در مسابقه (GFAA) برایمان مطرح نبوده و اطلاعاتی از برگزاری این مسابقه نیز نداشتیم.
مدیرکل امور موزهها با اشاره به آنکه در کشور به اندازهای مسائل داخلی و گرفتاریهای درونی داریم که دیگر زمانی برای بررسی چنین مواردی نمیماند، گفت: سالهاست شاهد ثبت بناهای تاریخی در فهرست میراث ملی هستیم، با این وجود در چند سال نخست پیروزی انقلاب به حوزه ثبت میراث فرهنگی در فهرست میراث جهانی یونسکو ورود نکردیم و برایمان مطرح نبود. اکنون نیز این موضوع صدق میکند. البته بر اساس بررسیهای انجام شده، متولیان برگزاری این مسابقه جهانی، خودشان درصدد انتخات موزهها بر میآیند و موزهها و نمایشگاهها را مورد بررسی قرار میدهند. تاکنون چنین پیشنهادی به ایران و موزههای ایران و نمایشگاههای موزهای ایران داده نشده بود.
به گفته او، جایزه جهانی هنرهای زیبا (GFAA) که به اسکار موزهها مشهور است به آثار و اشیای تاریخی داده نمیشود بلکه به چیدمان و موفقیتی که یک نمایشگاه میتواند کسب کند، داده میشود. این یک اتفاق فرهنگی است که بخشی از آن به کیفیت و انتخاب درست اشیا بازمیگردد. بخشی دیگر نیز چیدمان، معرفی و تبلیغات خوب است. در نهایت از برگزاری نمایشگاه «ایران؛ مهد تمدن» به عنوان یک نمایشگاه موفق یاد شده و صاحب این موفقیت، موزه درنتیس است. البته قطعا اگر کیفیت اشیا خوب نبود و چیدمان آثار درست انجام نمیشد، چنین جایزهای به موزه درنتیس نمیرسید.
لازم به ذکر است، موزه «هنر و تمدن ایران» پس از برپایی در هلند در روز پنجشنبه ۲۳ اسفند در موزه آلیکانته اسپانیا برپا و افتتاح شد.