گروهی از دانشمندان برای اولین بار امروز چهارشنبه ۱۰ آوریل تصاویری یکپارچه از سیاهچالهها را منتشر می‌کنند. این دستاورد بی‌سابقه، حاصل همکاری زنجیره‌ای از تلسکوپ‌های غول‌پیکر در نقاط مختلف کره زمین بوده است که هر کدام بخشی از عملیات تهیه این تصویر را بر عهده داشته‌اند.
رویداد۲۴ این تصاویر همزمان در شش نقطه جهان و در کنفرانس‌هایی با حضور دانشمندان و کیهان شناسان دست اندر کار این پروژه در حال برگزاری است.
یکی از حاضران در نشست اروپایی این پروژه پیش از اینکه نخستین تصاویر سیاه چاله‌ها به نمایش گذاشته شود گفت: «امروز سیاست باید از علم بیاموزد. برای این پروژه دانشمندان زیادی در سراسر جهان با همکاری و همراهی کنار هم بودند تا این مهم محقق شود.» اتحادیه اروپا ۴۴ میلیون یورو در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده است.
اما سیاهچاله چیست؟
سیاهچاله منطقه‌ای در فضا است که نیروی جاذبه اش به قدری قوی است که هیچ چیز نمی‌تواند از آن فرار کند. سیاهچاله غیرقابل مشاهده است. زیرا حتی نور را هم به تله می‌اندازد. اساس توصیف اصولی سیاهچاله بر معادلات نظریه نسبیت عام (general relativity) بنا شده که به وسیله آلبرت اینشتین فیزیکدان متولد آلمان ارایه شد. این نظریه در سال ۱۹۱۶ منتشر شد.
روی جاذبه نزدیک سیاهچاله قوی است. زیرا همه مواد سیاهچاله در مرکز یک نقطه متمرکز شده اند. فیزیکدانان این نقطه را یک تکینگی (سینگولاریتی singularity) می‌نامند. عقیده بر این است که این نقطه خیلی کوچک‌تر از هسته یک اتم است.
سطح سیاهچاله به عنوان افق حادثه (horizon event) شناخته می‌شود. سطح سیاهچاله یک سطح معمولی نیست که شما بتوانید آن را ببینید یا لمسش کنید. در افق حادثه، کشش جاذبه‌ای بی نهایت قوی است؛ بنابراین یک شیء می‌تواند در آنجا برای تنها یک لحظه وجود داشته باشد و با سرعت نور در داخل آن شیرجه می‌زند و فرو می‌رود.
افق رویداد یک سیاهچاله، مرزی شگفت انگیز در فضا
ستاره شناسان شعاع افق حادثه را برای تعیین اندازه سیاهچاله به کار می‌برند. شعاع یک سیاهچاله به کیلومتر مساوی است با سه برابر تعداد جرم‌های خورشیدی در سیاهچاله. یک جرم خورشیدی، جرم (مقدار ماده) خورشید است.
هیچ کس هنوز به طور مشخص یک سیاهچاله را کشف نکرده. دانشمندان برای اثبات این که یک شیء متراکم و به هم فشرده یک سیاهچاله است، باید اثراتی را که تنها یک سیاهچاله می‌تواند به جا بگذارد را اندازه گیری کنند. دو تا از چنین تأثیراتی عبارتند از: یک-خم شدن شدید یک شعاع نور و دیگری کند شدن بسیار شدید زمان. ستاره شناسان اشیای متراکمی را پیدا کرده اند که تقریباً مسلم است سیاهچاله هستند.
ستاره شناسان این اشیاء را سیاهچاله می‌نامند با وجودی که اندکی در مورد آن شک دارند.
مرگ یک ستاره غول پیکر
طبق قانون نسبیت، سیاهچاله ممکن است موقعی شکل بگیرد که یک جرم سنگین، سوخت هسته ایش را از دست بدهد و در اثر نیروی جاذبه خودش در خودش فرو بریزد. هنگامی که یک ستاره سوخت می‌سوزاند، فشاری رو به خارج به وجود می‌آید که در مقابل کشش رو به داخل جاذبه ایستادگی می‌کند. موقعی که هیچ سوختی باقی نمی‌ماند، ستاره نمی‌تواند بیش از این از وزنش محافظت کند.
در نتیجه، هسته ستاره در خودش فرو می‌ریزد. اگر جرم هسته سه یا بیشتر از سه برابر جرم خورشید باشد، هسته در کسری از ثانیه به داخل یک تکینگی سقوط می‌کند.
بیشتر ستاره شناسان باور دارند که کهکشان راه شیری -کهکشانی که منظومه شمسی ما در آن واقع شده- حاوی میلیون‌ها سیاه چاله است. دانشمندان شماری از سیاهچالهها را در منظومه شمسی ما پیدا کرده اند. این اشیاء در بین ستارگان دوتایی‌ای یافت می‌شوند که اشعه ایکس خارج می‌کنند.