به صورت مداوم روزبهروز دانشجو مجرمتر و دایره شمول اعمال مجرمانه بیشتر میشود. همیشه هم دانشجویان و فعالان اجتماعی نسبت به این جرمانگاری و اینکه رفتارشان مدام تحت نظر باشد موضع داشتند و نسبت به آن اعتراض میکردند.
رویداد۲۴ مدیرکل امور دانشجویان داخل سازمان امور دانشجویان گفت: رسیدگی و برخورد با تخلفات دانشجویان در فضای مجازی به اصلاحات آییننامه انضباطی دانشجویان اضافه شد. جاماسب نوذری در مورد تغییرات جدید در آییننامه انضباطی دانشجویان، اظهار کرد: آییننامه انضباطی دانشجویان با اصلاحیه جدید تغییرات زیادی نکرده است، برخی اصلاحات در حد تغییر کلمات بود و درواقع اصلاحات پیچیدهای در آن اعمال نشد.
وی خاطرنشان کرد: برخی موارد مانند رسیدگی به تخلفات در فضای مجازی یا پژوهشی و مواردی که از سال ۷۸ تاکنون در این آییننامه تغییر نکرده بود، اصلاح شد.
این مسئول سازمان امور دانشجویان در مورد تخلفات دانشجویان در فضای مجازی به برخی موارد اشاره کرد و گفت: انتشار عکسهای غیراخلاقی یا مرتکبشدن کار خلاف اخلاق در فضای مجازی، همچنین انتشار تصاویر نامناسب در کانالهای اطلاعرسانی، شامل برخوردهای انضباطی با دانشجویان میشود.
نوذری در مورد تخلفات پژوهشی اظهار کرد: آییننامه انضباطی دانشجویان پیش از این به تخلفات پژوهشی نپرداخته بود و صرفا تخلفات آموزشی و اخلاقی را مدنظر داشت که با اصلاحیه جدید، تخلفات پژوهشی و علمی در پایاننامه و مقاله که قانون آن هم مصوب شده است، در این آییننامه گنجانده شد.
به گفته وی، برخوردهای انضباطی با دانشجویان هیچ تغییری نکرده و طبق روال گذشته به تخلفات رسیدگی میشود.
جلسه ۳۲۵ شورای اسلامیشدن دانشگاهها و مراکز آموزشی، آییننامه انضباطی دانشجویان را اصلاح کرد. اصلاحات این آییننامه از سوی معاونت فرهنگی دانشجویی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، همچنین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به این شورا ارسال شده بود.
این اتفاق در شرایطی میافتد که پس از رویکارآمدن دولت حسن روحانی، قولهایی مبنیبر آزادشدن فضای دانشگاهها و اجازه فعالیت مجدد به تشکلهای صنفی داده شده بود، اما نهتنها در سالهای گذشته با بازداشت و حبسهای طولانیمدت برای دانشجویان روبهرو بودیم، بلکه هرازگاهی اخباری از این قبیل، نشان میداد که عرصه بر دانشجویان تنگتر میشود. لغوشدن نشستها و برنامههای دانشجویان، اجازهندادن برگزاری تشکلها از یک طرف و سرککشیدن به حوزه خصوصی دانشجویان در فضای مجازی از طرف دیگر، در شرایط فعلی نتیجهای جز سرخوردگی برای دانشجویانی که در زمان انتخابات ۲۹ اردیبهشت پشتسر حسن روحانی ایستادند نخواهد داشت.
یکی از فعالان دانشجویی دانشگاه تهران که ترجیح میدهد نامش گفته نشود، در گفتگو با «شرق»، با بیان اینکه هر روز مصادیق مجرمانه علیه دانشجویان بیشتر میشود، گفت: مسئله اینجاست که دانشجویان پیش از این هم نسبت به انتشار مطالب و محتوا در فضای مجازی مورد بازخواست قرار میگرفتند، اما، چون مبتنیبر آییننامه نبود و در شیوهنامه انضباطی قید نشده بود، مصونیت نسبی وجود داشت و دانشجو میتوانست در این مورد از خود دفاع کند، اما حالا کارمان دشوار میشود و دیگر به راحتی نمیشود از کنار این اتفاق گذشت. این فعال دانشجویی در ادامه افزود: مسئله این است که متأسفانه به صورت مداوم شاهد هستیم که روزبهروز دانشجو مجرمتر و این دایره شمول اعمال مجرمانه بیشتر میشود. همیشه هم دانشجویان و فعالان اجتماعی نسبت به این جرمانگاری و اینکه رفتارشان مدام تحت نظر باشد موضع داشتند و نسبت به آن اعتراض میکردند. این برچسبزدنها به دانشجویان در سالهای اخیر مشکلات زیادی را پیش آورده است.
غزل معصومشاهی، فعال دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، نیز با انتقاد از عملکرد وزارت علوم تأکید کرد: در همه این سالها علاوهبر فشار خارج از دانشگاه به دانشجو، کمیته انضباطی هم یکی از اهرمهای فشار به دانشجویان بوده که با انواع و اقسام فشارها قصد داشته عرصه را بر دانشجویان تنگتر کند. در سالهای اخیر دانشجویان اطلاعات بیشتری درباره آییننامهها پیدا کردند و با بندهای مختلف آن آشنا شدند و خیلیجاها میتوانستند از پیشروی کمیته انضباطی و زیرپاگذاشتن قانون جلوگیری کنند؛ مثلا روی این آییننامه اصلاحات انجام شد و همین باعث میشد دانشجو بتواند بهتر از حق خود دفاع کند، اما این بندی که قرار است به این آییننامه اضافه شود، متأسفانه نه دانشجویان فعال را، بلکه دانشجویان معمولی دانشگاه را دربر میگیرد و باعث فشار میشود.
وی افزود: فضای امروز دانشگاه آنقدر پرشورونشاط نیست و با این فشارهای مضاعف، دانشجویانی که فعالیت خاصی هم ندارند در برابر این رفتار عملا ناامیدتر میشوند. مصداق مشخصی ندارد و کلی مطرح شده و از واژه عکسهای نامناسب استفاده شده، این یعنی چه؟ این بند دست کمیته انضباطی و نهادهای دیگر در دانشگاهها را باز میگذارد تا بتوانند برای هر موضوعی دانشجویان را احضار کنند. ممکن است یک عکس از خودت، توییت، پست اینستاگرامی یا انتقاد به مسئول دانشگاه تو را راهی کمیته انضباطی کند و عملا راه هر اظهارنظری را از دانشجو میگیرد. جالب اینجاست این مشکل را ما در سال ۹۱ در دولت احمدینژاد داشتیم و کمیته انضباطی بچهها را برای حضور در یک میهمانی که هیچ ربطی به دانشگاه نداشت و عکسش را در فیسبوک منتشر کرده بودند احضار و آنها را بازخواست میکرد.
گفتنی است احمد معتمدی، رئیس دانشگاه امیرکبیر، با مثبت ارزیابیکردن این اتفاق عنوان کرده است: تغییراتی که در این آییننامه ایجاد شده، به تخلفات دانشجویان در فضای مجازی مربوط میشود که پیش از این نیز در دانشگاه امیرکبیر در صورت وجود شکایت، این تخلفات بررسی و پیگیری میشد، اما وجود یک آییننامه جامع میتواند کمک زیادی به فعالیتهای دانشگاه کند.
وی افزود: هنوز تغییرات جدید آییننامه انضباطی دانشجویان به ما ابلاغ نشده است، اما در این دانشگاه سعی شده تا اگر دانشجویی در فضای مجازی مرتکب تخلفی شود، با شکایت از دانشجوی خاطی این موضوع پیگیری شود. موضعگیری افرادی مانند معتمدی و مثبت ارزیابیکردن این اتفاق از جانب آنها از آنجا تعجببرانگیز است که زمانی افرادی مانند معتمدی داعیه آزادی در دانشگاهها را در زمان دولت اصلاحات در سر میپروراندند، اما حالا از اتفاقی مانند ورود حراست و کمیته انضباطی به صفحات مجازی دانشجویان استقبال میکنند.
به نظر میرسد دایره انتقاد و آزادی در دانشگاهها روزبهروز تنگتر میشود. علیرضا عبداللهینژاد، مدیر روابطعمومی وزارت علوم، در گفتگو با «شرق» با بیان اینکه بند یادشده پیشنهاد وزارت بهداشت است، گفت: بر اساس پیگیریهای وزارت علوم از مبادی ذیربط و مدیرکل امور دانشجویان، لازم به توضیح است که بند مطروحه با این توضیحات پیشنهادی، از طرف وزارت بهداشت برای اصلاح آییننامه آورده شده و شامل بحثهای مربوط به اخلاق حرفهای است که به شورای اسلامیشدن دانشگاهها آمده و هنوز هم به صورت رسمی ابلاغ نشده، اما آنچه مشخص است این است که خیلی با بحث حریم شخصی دانشجویان منافات ندارد. تنها آنجایی که بر فرض مثال دانشجویی عکس مستهجنی را در گروهی منتشر کند و شاکی هم داشته باشد، این بند میتواند کمککننده باشد یا در حوزه اخلاق پزشکی، انتظار حفظ راز و حریم شخصی بیماران را میتوان پیگیری کرد. ما تأکید میکنیم که حریم شخصی افراد برای ما محترم است.