رویداد۲۴ فرارسیدن نهم اردیبهشت ماه، روز ملی شوراها، فرصتی بود تا یک بار دیگر کارنامه مدیریت شهری تهران از لحاظ عملکرد شورای شهر و نوع ارتباطش با شهرداری بررسی شود. محمد علیخانی، عضو شورای شهر تهران و رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران این نهاد، در کافه خبر با ما به گفتگو نشست تا شمه‌ای از آنچه در یکسال اخیر بر شورا رفته بود را بازگو کند.
او ضمن اشاره به روابط شکرآب شهرداری تهران با شورای شهر در برخی زمینه ها، از آنچه «تنگ نظری» برخی مدیران بود گلایه کرد. هر چند همگان خاطرات زیادی از برخورد‌های کلامی و کلنجار رفتن او با معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری را به یاد می‌آورند، ولی این بار محمد علیخانی به صراحت اظهار کرد برخی از افراد در این معاونت، کلاه سر دیگران می‌گذارند و با تلاش برای قالب کردن فیلتر‌های اگزوز اتوبوس بیخاصیتی که هر کدام ۵۰ میلیون تومان می‌ارزد، جیب شهرداری را خالی میکنند.
علیخانی همچنین از حضور محسن هاشمی در شورای شهر به عنوان فرصتی برای توسعه مترو یاد کرد و گفت: با تلاش رئیس شورای شهر، جلساتی بین مدیریت شهری، رئیس جمهور و مقام معظم رهبری درباره توسعه مترو برگزار شده که در نتیجه، مترو بیش از گذشته «جدی» گرفته می‌شود.
ارزیابی شما در روز ملی شوراها از عملکرد یکسال اخیر شورای تهران چیست؟از چند منظر نگاه کنیم. بخشی مربوط به شورای شهر می‌شود که دست خودمان بوده است. مسئولیت آن عملکرد هم با ما است. بخشی هم محدودیت‌ها و معذوریت‌هایی است که در همه سطوح وجود دارد. حساسیت‌هایی که همیشه هست. مثلا در تغییر شهرداران تهران، بخشی از ماجرا به عهده ما نبود. مسایل بیرونی بود. یا خود شهردار نقش داشت یا عوامل بیرونی بودند. شورا حداکثر تلاش خود را کرد تا ثبات حفظ شود، ولی نمیتوانست بیش از این کاری کند. در حذف شهردار دوم هم که بحث مصوبه مجلس درباره قانون منع اشتغال بازنشستگان بود. نفس آن ایده و قانون خوب بود، ولی اشکالات زیادی داشت. شاهد بودیم یک شهردار که سن پایینتر داشت، با این قانون بازنشست شد، گزینه‌هایی که برای شهرداری مطرح شدند، سن بالاتری داشتند. ما الان مدیرانی در کشور داریم که بیش از ۷۰ سال سن دارند حتی گوششان نمیشنود، ولی در مسند هستند. یکی مانند آقای مهرعلیزاده که استاندار موفقی در اصفهان بود، بازنشسته شد. این قانون اشکال دارد. چرا یک پیرمرد را می‌توانید نگه دارید، ولی یک جوانتر به اسم بازنشستگی حذف می‌شود؟ هدف این قانون چه بوده؟ پیرمرد‌هایی را به عنوان مسئول در جامعه داریم که در جلسات خوابشان میبرد، ولی بازنشسته نمیشوند. رهبری هم به مشکلات قانون بازنشستگی اشاراتی داشتند که امیدواریم به زودی رفع شود.
ظاهرا این قانون فقط به ضرر اصلاحطلبان شد؟بله، استارت این قانون را اصلاحطلبان زدند، ولی اصولگرایان سوارش شدند. اصولگرایان به وقتش که برسد، قانون منع اشتغال بازنشستگی را تغییر می‌دهند، هر چند الان خیلی خوب از آن استفاده کردند. بخشی از مدیران در مسایلی مانند گزینش، صلاحیت، استعلام و مانند آن حذف میشوند، بخشی هم آقایان حذف کردند. اصل قانون خوب است و جوانگرایی را مطلوب می‌دانیم، ولی این قانون نباید مستمسکی باشد برای حذف نیرو‌های کارامد و به درد بخور که بعضا این اتفاق افتاد.
این‌ها بهانه‌ای نیست برای اینکه بی‌ثباتی شهرداری تهران در دوره شورای پنجم را توجیه کنید؟نمی‌گویم آقای افشانی خیلی مدیر قویای بوده است. ایشان هم در جایگاه خود مدیر باتجربه‌ای بود. بخشی از آن ثباتی که می‌گویید وجود دارد، مربوط به عوامل بیرونی بود. بخشی هم به عهده ما بود. دموکراسی همین است. نظر اکثریت ملاک است. چند نفر از اعضا یک نظری داشتیم و احساس می‌کردیم کسی را می‌توانیم انتخاب کنیم که این اتفاقات پیش نیاید. فرصت‌ها سریع از دست می‌رود. دوسال دیگر عمر شورا تمام می‌شود. از فرصت‌ها اگر استفاده نشود و تصمیمات درست گرفته نشود، این فرصت از دست می‌رود و قابل جبران نیست. بخشی از اعضای شورا اعتقاد داشتیم میشد با انتخاب‌هایی که میکنیم این اتفاقات نیفتد، ولی نظر اکثریت چیز دیگری بود و اتفاقاتی مانند تغییر پیاپی شهرداران در تهران افتاد.
ولی موافقید شورای شهر به جز انتخاب پیاپی شهرداران تهران، مصوبات قوی و جالب توجهی نداشت، مثلا درباره نابودکردن ۶۲ باغ، مصوبه شما خیلی سر و صدا داشت؟در سایر قضایا، شورا تصمیمات خیلی خوبی گرفت. ولی مشکل اینجاست که این تصمیمات در مردم بازتاب درستی نداشت. یا ضعف رسانه‌ای از جانب شهرداری و شوراست یا ضعف ما که خیلی از مسایل را با مردم در میان نگذاشتیم. حتی برخی از تصمیمات مثبتی که در شورای شهر گرفته شده در بیرون وارونه جلوه داده می‌شود و علیه شورا از آن استفاده شده. مانند مصوبه ۶۰ و چند برج باغی که نیاز به تصویب شورا نداشت و نباید به شورا می‌آمد. چون پرونده‌هایی که براساس ضوابط و مصوبات گذشته مراحل خود را طی کرده بودند نیاز نبود به شورا بیاید. قبلا شورا تصمیمی گرفته و عده‌ای درست یا غلط اقداماتی در چهارچوب قانون و ضوابط انجام داده بودند و در آن مقطع طبق قانون عمل کردند. بعدا مصوبه دیگری آمد و آن تصمیم قبلی لغو شده، طبعا قانون عطف به ماسبق نمی‌شود. شهرداری نیاز نبود این پرونده‌ها رابرای تصویب به صحن شورا بیاورد. اما این شورا چوب شفاف سازیاش را میخورد. هزاران مورد در گذشته اتفاق افتاده و کسی خبر نداشته. تازه بیش از ۴۰۰ مورد پرونده برج باغ بوده که شورا به بهانه‌های مختلف جلوی صدور پروانه آنان را گرفته است. یعنی حدود ۴۰۰ مورد حذف شده و به ۶۲ مورد رسیده و کم شده است. شهرداری اگر ۴۰۰ پروانه را هم صادر میکرد، ما نمیتوانست ایراد قانونی بگیرد. شاید برخی از آن ۴۰۰ مورد هم بروند شکایت در دیوان عدالت اداری طرح کنند و بیایند حقوقشان را بگیرند. آن چیزی که منعکس شده، این است که شورا مصوب کرده ۶۲ باغ نابود شود. شورا بیش از ۴۰۰ پرونده را به ۶۲ تا رساند و اصل مصوبه برج باغ‌ها را لغو کرد.
بالاخره این مصوبه جلوی چشم خبرنگاران تصویب شد و مردم درباره آن قضاوت کردند؟بله، شفافیت هزینه دارد. اگر شما در خفا تصمیم بگیرید و کسی نداند، ممکن است کسی هم معترض نشود، ولی شفافیت هزینه دارد و هر نوع تصمیمی می‌تواند مورد نقد و یا مخالفت قرار بگیرد؛ و این خوب است و یکی از دستاورد‌های شورای پنجم است.
چطور می‌گویید شورای شهر شفاف است در حالی که تصمیم سازی اصلی در جلسات مخفی گرفته می‌شود و در صحن، احساس میکنیم با نمایش تصمیم گیری شورای شهر مواجهیم و تصمیم سازی اصلی در جلسات مخفیانه و غیرعلنی شورای شهر گرفته شده؟ما جلسات هم اندیشی داریم که این جلسات محرمانه نیست. چون برخی موارد نیاز به مشورت بیشتر دارد زمان فوق العاده‌ای را گذاشته ایم تا در مورد موضوعات بیشتر بحث و مشورت کنیم.
چرا نمی‌گذارید مردم از بحث و بررسی‌های جلسات غیرعلنی شورا مطلع شوند؟نهایتا نتیجه گیری و برآیند این مشورت‌ها در صحن اتفاق می‌افتد و آرا نیز علنی است. از آغاز مدیریت جدید شورا و شهرداری اطلاعات روز به روز شفاف‌تر می‌شود و چیزی از مردم پنهان نمی‌شود البته تا رسیدن به نقطه‌ی ایده آل فاصله داریم، ولی به آن سمت حرکت میکنیم. این‌ها مواردی است که جزء اقدامات مثبت است و اثراتش در دراز مدت معلوم می‌شود و درآینده معلوم می‌شود. این راه بازگشت ناپذیر است و بعدی‌ها هم که بیایند سخت است که این مسیر را عوض کنند. گداشتن بنای کار درست مهم است که این بنا گذاشته شده است و در آینده سودش را همه می‌برند.
قبول دارید این توجیه برای تصمیم گرفتن پشت در‌های بسته را کسی نمی‌پذیرد؟ شورای شهر چرا مدعی شفافیت است، ولی تصمیمات مهمی را در جلسات مخفیانه می‌گیرد و حتی اجازه نمی‌دهد کسی وارد طبقه‌ای شود که در آن جلسه برگزار می‌شود و ما شنیده ایم حتی کارکنان اداری شورای شهر هم از حضور در جلسات مخفیانه منع شده اند؟جلسات هم اندیشی به صورت هفتگی برگزار می‌شود، ولی بعضا همه نمی‌آیند. موضوع آخرین جلسه ما با حضور شهردار تهران، بحث اخذ عوارض زوج و فرد در سال ۹۷ بود. تفسیری شده بود که این تفسیر از نظر ما اشتباه بود. ما هم رسما اعلام کردیم. اگر مثلا روز زوج، خودرو پلاک فرد در محدوده می‌آمد، قانونا باید جریمه شود، اما معاونت حمل و نقل تفسیر دیگری کرده بود؛ می‌گفتند علاوه بر جریمه، هزینه طرح ترافیک را هم بگیریم و در بدهی خودرو منظور کنیم. ما این تفسیر را قبول نداشتیم و نظرمان را هم اعلام کردیم. انتظار ندارم آقای حناچی که رشته شهرسازی دارد یا قبلا شهردار نبوده، اطلاعات کامل را داشته باشد. ما که در کمیسیون درباره بندبند این مصوبه بحث کردیم می‌دانیم منظور چیست و تفسیر آقایان اشتباه است. این را اعلام کردیم. اختلاف نظر پیش آمده و در اعضا هم این اختلاف نظر به وجود آمده است. برخی می‌گویند نظر معاون شهردار درست است و بعضی می‌گویند نظر کمیسیون درباره تفسیر درست است. استفساریه را باید شهردار بدهد. آقای پورسیدآقایی می‌گفت: من استفساریه داده ام. گفتیم شما نامه دادید و ما همان موقع جواب دادیم که کارتان غیر قانونی است. آن استفساریه نبود. در این جلسه بحث برسر این بود که آیا نیاز است شهردار استفساریه بدهد یا خیر؟ نهایتا به این جمع بندی رسیدیم، چون نیروی انتظامی در مراجع قضایی شکایتی را طرح کرده است منتظر بمانیم تا نتیجه شکایت مشخص شود.
شما حتی با شهردار تهران در جلسات مخفیانه شورای شهر، مذاکره می‌کنید و بعد می‌گویید موضوع مهمی در جلسات مطرح نمی‌شود؟این بحث‌ها که مخفی نیست. شما می‌پرسید و ما هم شفاف شرح می‌دهیم. ما بحث محرمانه در آن جمع نداریم. آن جمع مشورتی است. تصمیمات در صحن گرفته می‌شود.
با این عملکردی که شورای پنجم از خود نشان داده، تصور می‌کنید مردم دوباره به شما اقبال میکنند؟در زمان خودش قضاوت اصلی را مردم اعلام میکنند. برخی می‌گویند در دوره مدیریت شهری گذشته این همه پل و اتوبان ساخته شده است، می‌گویند مقایسه که میکنیم الان اتفاقات به آن وسعت نیست. علت این مسئله باید مشخص شود. مقایسه درست این است که شما زمان فعلی را با زمان مشابه مقایسه کنید. ۱۲ سال را با یکسال و نیم نباید مقایسه کرد. چیزی که از گذشته می‌بینیم درست یا غلط، نتیجه ۱۲ سال بودجه و هزینه و کار و تلاش است. نتیجه ۱۲ سال ثبات مدیریت هم هست. حتی ۲ سال قبل از آقای قالیباف هم که آقای احمدی نژاد بود یعنی ۱۴ سال یک جریان در شهرداری حضور داشت. برخی این ۱۴ سال را با زمانی کمتر از دو سال مقایسه میکنند و می‌گویند شما این همه پل و اتوبان نساختید. این مقایسه صحیح نیست. بسیاری از پروژه‌هایی که در گذشته آغاز شده، نیمه کاره مانده است. چیزی حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان پروژه نیمه تمام داریم. هر کسی جای این شورا باشد، چه کار دیگری می‌تواند انجام دهد؟! اولویت آن‌ها چه خواهد بود؟ آیا اولویت تکمیل پروژه‌های نیمه تمام نیست. قطعا شروع کردن برخی پروژه‌های غیر ضروری در این شرایط منطقی نیست. منطق می‌گوید باید پروژه‌های موجود را تمام کنیم. بخشی از پروژه‌های در سال ۹۷ تکمیل و به بهره برداری رسید و بخش زیادی هم در سال ۹۸ تکمیل می‌شود. آماری از معاونت عمرانی خواسته ام تا لیست پروژه‌های نیمه تمام را با درصد پیشرفت فیزیکی و درصد پرداخت مالی شان را بدهند. پروژه‌ای را داشته ایم که ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و ۲۰ درصد مالی آن پرداخته شده بود. یعنی مدیریت شهری فعلی باید ۶۰ درصد باقیمانده پروژه را تکمیل و ۸۰ درصد از مسایل مالی آن را پرداخت کند. اگر آنالیز این‌ها را به مردم ارایه دهیم، آن وقت می‌شود مقایسه درست انجام داد. اگر این واقعیت‌ها منتشر شود، همه می‌توانند قضاوت واقعی داشته باشند. مردم این اطلاعات ریز را ندارند.
مردم چقدر دنبال دانستن این اطلاعات ریز هستند وقتی همه چیز در شهر عیان است؟ببینید، فضای کلی جامعه تحت تاثیر مشکلات شدید اقتصادی کشور است. جامعه در وضعیت بحران است شاید عده‌ای دوست نداشته باشند بگوییم وضعیت بحرانی است، ولی مسئولان باید با شفافیت مشکلات را با مردم در میان بگذارند. اگر واقعیت‌ها به مردم گفته شود، مردم ما آگاه و فهیم هستند و اگر صداقت ببینند، به گفته‌های صادقانه اعتمار میکنند و می‌پذیرند و مسائل را درک میکنند. اگر مردم حرف ما را نمی‌پذیرند برای این است که ما با آنان روراست نیستیم و به مردم راست نمی‌گوییم. مشکل امروز این است که مدیران خیلی محافظه کارانه برخورد میکنند و واقعیت‌ها را کتمان میکنند. نارضایتی‌های امروز ناشی از نبود اعتماد است. عموم مردم شهرداری را از دولت جدا نمی‌دانند. دولت را از حکومت جدا نمی‌دانند و همه را یک سیستم می‌دانند. آن‌هایی که شورا و شهرداری را می‌زنند، فکر میکنند به سود جناح خودشان کار میکنند، در حقیقت آن‌ها ریشه نظام را می‌زنند. اتفاقی که افتاده، ناشی از قضاوت مردم درباره کل سیستم است. اگر شورا هم کارش مثبت باشد، بین این همه مشکلات، اصلا به چشم نمی‌آید. ما در شرایط بحرانی هستیم. سیستم باید یکپارچه باشد. اگر یک قطعه در یک سیستم از کار بیفتد، می‌تواند کل سیستم را مختل کند.
استدلال شما خیلی شبیه به برخی استدلال‌ها شده که می‌گویند، چون بحران وجود دارد، همه چیز توجیه شدنی است!تهران پایتخت، مرکز و الگوی کشور است هر نوع مشکلی اول در تهران ظهور و بروز دارد. بیشترین مشکلات هم مربوط به پایتخت است. بیشترین مشکلات پایتخت هم در حوزه شهر و شهرداری است. به نوعی شهرداری تاوان اقتصاد بیمار کشور را هم می‌دهد. تاوان بیکاری و حتی مشکلات سیاسی و اقتصادی کشور را می‌دهد. این‌ها فشار‌هایی است که روی شهرداری و شورا قرار دارد. وقتی دولت وضعیت خوبی در اقتصاد نداشته باشد و سهم خود را از حمل و نقل نپردازد، فشار به شهرداری وارد می‌شود. شهرداری بخشی از بودجه اش را می‌تواند از مردم بگیرد. این که مردم قضاوت میکنند، حق دارند، چون سیستم را یکپارچه می‌بینند. اگر مردم مشکل دارند کل سیستم را مقصر می‌دانند. حالا اگر در این بین یک دستگاه کار مثبتی هم انجام دهد، اصلا چشم نمی‌آید.
از این بحث عبور کنیم، مدیریت محسن هاشمی در شورای شهر را چطور ارزیابی می‌کنید؟بدون تعصب بگویم آقای محسن هاشمی مدیر توانمندی است. در شورا هم خوب مدیریت کرد. بعضا به خودش انتقاد میکنیم شما باید جدی‌تر باشید. واقعا بیش از حد دموکرات است و گاهی مسایل را به شوخی می‌اندازد و از حالت جدی خارج می‌شود. تنها انتقادم به او این است که کمی جدی‌تر باشید.
شما یا اعضای دیگر شورای شهر در انتخابات آینده مجلس شرکت می‌کنید؟بعید می‌دانم در بین اعضاء شورا کسی در فکر مجلس باشد. ما همکارانی هم داریم که پیشنهاد‌هایی در دولت داشتند، ولی نرفتند.
درباره عملکرد شهرداری تهران، حرف و حدیث‌های زیادی به گوش می‌رسد که برخی از اعضای شورای شهر، بعضی مناطق را ملک طلق و تیول خود گرفته اند و برای آن، شهردار تعیین میکنند و نظراتشان را به مدیریت شهری تحمیل میکنند. مثلا شهردار یکی از مناطق تهران، تا قبل از شورای پنجم اصلا در تهران حضور نداشته و از یک شهر کوچک جنوب کشور ناگهان شهردار یک منطقه مهم می‌شود. چرا این داد و ستد‌های بیمارگونه همچنان بین شورای شهر و شهرداری تهران وجود دارد؟بعضی از انتصابات در شهرداری تهران را نمی‌توانم کتمان کنم که رابطه‌ای است. اما این که بگویم شورایی‌ها سهم داشته باشند، نیست. واقعا بی اعتنایی زیادی به شورا در این دوره شده است. خبر‌هایی که از گذشته می‌شنویم، آن موقع این مسایل بوده است، به اصطلاح شوراها را بیشتر تحویل می‌گرفتند. در دوره پنجم شورا، بیش از اندازه دارد به نمایندگان مردم کم لطفی می‌شود. برخی مدیران حتی برنمی تابند ما پل ارتباطی مردم با شهرداری باشیم. مردم، تشکل‌ها و یا سمن‌ها و اتحادیه‌ها وقتی از شهرداری جواب نمی‌گیرند، قاعدتا به ما مراجعه میکنند. ما که پیگیر می‌شویم، برخی مدیران شهرداری برنمی تابند و به آنان برمی خورد. متاسفانه برخی مدیران شهرداری به ارباب رجوع و حتی به برخی کارکنان و کارگران شهرداری که برای مشکلاتشان به ما مراجعه میکنند، می‌گویند، چون شکایت ما را پیش اعضای شورا بردید دیگر کارتان انجام نمی‌شود. البته این گونه مدیران در شهرداری آفت هستند و باید با آنان به شدت برخورد شود.
شما در مقابل این اقدامات چه کردید؟ما که درباره مشکلات نباید سکوت می‌کردیم آنچه تشخیص می‌دادیم در تذکرات خود در صحن علنی گفتیم. این که می‌گویید باید فردای تذکر اتفاقی بیفتد. لزوما این طور نیست، تلاش در اصلاح امور میکنیم، ولی اگر اصلاح نشد، باید ریشه‌ای حل شود و از ظرفیت‌های قانونی استفاده میکنیم.
بحث همیشگی شما با معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری به کجا رسید؟ حمل و نقل پاشنه آشیل شهرداری تهران شده و وضعیت نسبت به دوره گذشته بهبودی نداشته است. کمیسیون تخصصی شما چه اقدامی در این باره کرده است؟در بحث حمل و نقل و ترافیک شهرداری می‌توانست بهتر از این عمل کند. اگر کار‌ها کند پیش رفته و یا به رضایتمندی مردم توجهی نشده یکی اش به دلیل عدم تعامل درست معاونت مربوطه با شورا و کمیسیون حمل و نقل بوده است. البته ما خیلی جا‌ها کمک کردیم. شورا وظیفه دارد طرح‌ها و لوایح را تصویب کند و سپس نظارت داشته باشد. شورا اجازه کار اجرایی ندارد. ما جا‌هایی اضافه بر وظیفه مان ورود کردیم. با کمک آقای هاشمی در بحث خرید ۲ هزار واگن مترو با هزینه دولت طبق مصوبه سال ۱۳۹۵ شورای اقتصاد که معطل مانده بود، ورود کردیم. این مصوبه معطل مانده، احیا شد. ما می‌توانستیم بگوییم این‌ها مسایل اجرایی است و به ما ربطی ندارد، ولی وارد شدیم. هماهنگی‌های زیادی با وزارت کشور، معاون اول رئیس جمهور و... باید صورت می‌گرفت. این اتفاق افتاد. اقای هاشمی و کمیسیون عمران و حمل و نقل از توانش استفاده کرد و شهرداری هم بهره اش را برد. خیلی جا‌های دیگر هم میشد این کمک‌ها را انجام داد، ولی استقبال چندانی نمی‌شد، حتی در بعضی جا‌ها به ما نمی‌گفتند چه مشکلی هست، خیلی چیز‌ها را از شورا پنهان میکنند. فکر میکنند اگر ما وارد شویم نشانه ضعف آنان است. بحث ما این نیست. ما به مدیریت شهری به صورت واحد نگاه میکنیم. هر موفقیت مربوط به همه است. تفکیک کردن بین شورا و شهرداری ناشی از تنگ نظری‌ها است.
شورای شهر دست روی دست گذاشت تا شهرداری امور ترافیک را بهبود بخشد و اینطور هم نشد؟ما توانستیم با همه این مشکلات پیگیری‌های زیادی کنیم. در قضیه مترو خود آقای هاشمی با اطلاعات زیادی که در مترو دارد و ارتباطات زیادی که در دولت دارد، ورود خوبی داشت. آقای هاشمی در قضیه مترو با رئیس جمهور جلسه داشت. حتی با مقام معظم رهبری هم درباره مترو جلسه داشتند و خواسته‌هایی را طرح کردند که در نتیجه مترو جدی گرفته شد. این مسایل تاکنون گفته نشده است. این‌ها ظرفیت‌های شورا است و بدون حواشی و بدون تبلیغات تلاشش را انجام می‌دهد. اثرات و در طی زمان نتایج این تلاش‌ها مشخص می‌شود. واگن‌های جدید از اواخر سال ۹۸ به خطوط تزریق می‌شود. بخشی از تجهیزات مترو در گمرک بوده که به زودی ترخیص می‌شود. اگر این تجهیزات که در گمرک مانده به طور کامل ترخیص شود در کوتاه مدت حدود ۱۰ رام قطار به ناوگان مترو اضافه می‌شود. در بحث قانون صرفه جویی در مصرف سوخت شهرداری ۸ کلان شهر از جمله تهران تفاهم نامه‌ای را با سازمان بهینه سازی وزارت نفت در سال ۹۷ تبادل کردند که از این محل نیز تعداد زیادی واگن مترو و اتوبوس جدید تهیه خواهد شد.
نوسازی اتوبوس‌های فرسوده تهران چه شد؟معتقدم باید به سمت خرید اتوبوس‌های برقی برویم. در تمام دنیا این موضوع تحت عنوان حمل و نقل پاک مطرح است. اتوبوس‌هایی که با برق و باتری کار میکنند. اتوبوس‌های فعلی، غالبا فرسوده هستند. بخشی از آن به بخش خصوصی واگذار شده است. بخش خصوصی قدرتمند نیست و توان نوسازی ندارد. حتی برخی از این اتوبوسها، چون گازسوز هستند و مخازن گاز آن‌ها هم فرسوده شده اند، بسیار خطرناک هستند که قبلا تذکر داده بودم. البته اعتباری گذاشته شد و معاینه فنی مخازن صورت گرفت و برخی مخازن که تاییدیه نگرفتند از رده خارج شدند. هزینه تعویض هر مخزن بسیار بالاست. یک سال و نیم پیش ۲۰ میلیون تومان بود، الان به مراتب گرانتر شده و بخش خصوصی نمی‌تواند این تغییرات را انجام دهد؛ لذا اینکه بروند و دوباره از نوع اتوبوس‌های فعلی خریداری کنند افتادن در یک دور باطل است.
ماجرای جالب تذکر شما درباره فیلتر‌های ۵۰ میلیونی که در صحن مطرح شد همچنان ادامه دارد؟اگر طبق برنامه مصوب شورا به سمت اتوبوس برقی برویم، بحث مسایلی مانند فیلتر و کاتالیست و آفتابه خرج لحیم کردن نخواهیم داشت. البته در بحث فیلترها، کلاه سر مسئولان گذاشته بودند و به آنان اطلاعات ناصحیحی داده بودند. شرکت MAN کتبا اعلام کرده نصب این فیلترها می‌تواند قدرت موتور را کاهش دهد و اثر خاصی ندارد. توصیه هم کرده این فیلترها را نخرید. خودش فیلتر را تولید کرده، ولی می‌گوید نخرید. آن‌ها دروغ نمی‌گویند و کاسبی حلال میکنند، ولی برخی افراد، نامه شرکت MAN را پنهان کرده بودند. ما از زیرمجموعه معاونت، نامه‌ای را به دست آوردیم و به شهردار دادیم. شاید خوشبینانه بگویم برخی افراد این مدیران را به اشتباه انداخته اند. ولی افراد سودجویی پشت این قضیه بودند.
یعنی برخی افراد برای جیب شهرداری نقشه داشتند؟حتما افراد سودجو پشت این قضیه هستند و حتی برخی مدیران از جمله محیط زیست را به اشتباه انداختند. این فیلترها قبلا ۵۰ میلیون تومان هزینه داشت. سئوال کردم اثر این فیلترها چه بوده؟ گفتند اثرش این بوده که راننده دیده است روی موتور اثر منفی می‌گذارد و سرعت ماشین کم می‌شود، در نهایت فیلتر را باز کرده و کنار انداخته. الان نرخ این فیلترها دست کم ۱۰۰ میلیون تومان شده، باز هم اصرار میکنند بخریم و این فیلترها را نصب کنیم. این هزینه‌ها و بزک دوزک‌ها فایده ندارد. باید برویم به سمت خرید اتوبوس برقی، نظرمان را داده ایم، ولی متاسفانه با برخی لجبازی‌ها مواجه هستیم. جالب است در برنامه سوم توسعه شهر تهران و بودجه سال ۹۸ خرید فیلتر را آورده بودند و خوشبختانه با هوشیاری شورا هم در برنامه و هم در بودجه حذف شد و خرید اتوبوس‌های برقی مورد تاکید قرار گرفت.
بدون تعصب بگویم آقای محسن هاشمی مدیر توانمندی است. در شورا هم خوب مدیریت کرد. بعضا به خودش انتقاد میکنیم شما باید جدی‌تر باشید. واقعا بیش از حد دموکرات است و گاهی مسایل را به شوخی می‌اندازد و از حالت جدی خارج می‌شود. تنها انتقادم به او این است که کمی جدی‌تر باشید.
بلیت مترو و اتوبوس افزایش پیدا کرده است. چرا با وجود افزایش نرخ‌ها، خدمات بهتر ارائه نمی‌شود؟درباره بلیت اتوبوس و مترو، در سال ۹۷ شهرداری تهران به تنهایی حدود ۹۰۰ میلیارد تومان یارانه بلیت مترو پرداخت کرده است. دولت هم سهم داشته است و حداقل باید نیمی از این یارانه را می‌پرداخته، ولی فقط ۱۱ میلیارد تومان داد. در اتوبوس رانی نیز شهرداری حدود ۹۰۰ میلیارد تومان یارانه بلیط را خودش داده است و دولت فقط ۱۰ میلیارد داده است یعنی مجموعا برای یارانه بلیت مترو و اتوبوس به جای ۹۰۰ میلیارد تومان، ۲۱ میلیارد تومان داده. این هم راستش به خاطر مراسم پیاده روی اربعین بود نه به خاطر یارانه بلیت مترو و اتوبوس. این مقدار هم از برکت اربعین بود وگرنه نمی‌دادند. در سال‌های گذشته هم یارانه بلیط‌ها را نداده است. چند هزار میلیارد تومان از سهم جرایم راهنمایی و رانندگی دولت باید بدهد که بدهکار است و نداده. شهرداری تهران چه باید کند؟ می‌تواند حمل و نقل را تعطیل کند؟ بخش خصوصی باشد ادامه می‌دهد؟ شهرداری دارد با زیان این بخش را اداره می‌کند. سهم دولت را هم می‌پردازد.
مسافران در سال ۹۷ چقدر پول بلیت اتوبوس پرداخت کرده اند؟در سال گذشته کف بلیت اتوبوس ۵۵۰ تومان بوده است و سقف آن هزار تومان بوده است. کسانی که هم که کارت بلیت استفاده میکنند حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد تخفیف دارند. یعنی از این مبلغ کم می‌شود. کل فروش بلیت شرکت واحد در سال ۹۷، ۱۲۵ میلیارد تومان بوده است. ۹۰۰ میلیارد هم شهرداری در این بخش گذاشته است. امسال با تعرفه‌های جدید پیش بینی شده حداکثر درآمد اتوبوسرانی به ۱۵۰ میلیارد تومان برسد البته با مصوبه جدید و افزایش متوسط ۲۰ درصدی که با هماهنگی دولت صورت گرفت.
مسافران مترو پارسال چقدر پول دادند؟در مترو هم ارقام همین است. در سال ۹۷، ما در مترو حدود ۴۸۵ میلیون جابجایی داشته ایم. درآمد کل مترو در سال ۹۷، ۳۲۰ میلیارد تومان بوده است. یارانه پرداختی دولت ۱۱ میلیارد بوده است یعنی شهرداری ۹۰۰ میلیارد تومان زیان داده است. هزینه جابجایی این ۴۸۵ میلیون جابجایی در کل سال ۱۲۲۰ میلیارد تومان شده است. استهلاک تجهیزات و حقوق و برق را هم در نظر نمی‌گیریم. اگر دولت سهم خود را می‌داد قطعا خدمات در این بخش بهتر و رضایتمندی مردم بیشتر میشد.
شهرداری تهران چرا باید برای متروی سایر شهر‌های پیرامونی هم هزینه کند؟واقعیت این است که شهرداری تهران دارد سهم متروی کرج را هم می‌دهد. قبلا توافق شده بود که بخشی از هزینه خط ۵ مترو با شهرداری تهران و بخشی با شهرداری کرج باشد، ولی همه هزینه را شهرداری تهران می‌پردازد. بار از همه طرف روی شهرداری تهران است