رویداد۲۴ برآوردهای صورت گرفته نشاندهنده آن است که بیش از ۷۰۰ کانتینر گوشت وارداتی در بنادر و گمرکات دپو شده که علت آن ناهماهنگی میان دستگاهها و وجود موانع در تجارت خارجی است.
یکی از پیامدهای نوسان شدید ارز در سال ۹۷، تاثیر مستقیم آن روی کالاهای اساسی و معیشتی مردم بود که با افزایش قیمت لحظهای کالاها دولت مجبور شد برای تنظیم بازار اقداماتی انجام دهد. از جمله آن اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به برخی کالاها از جمله گوشت وارداتی بود.
این اقدام با هدف کاهش قیمت انجام شد. براساس آخرین مصوبه دولت ارز نیمایی جایگزین ارز ۴۲۰۰ تومانی شد. در حال حاضر علاوه بر گرانی قیمت گوشت در بازار مصرف داخلی، تحریمهای ظالمانه مانع جدی پیشروی واردات این گونه کالاها و در مجموع تجارت خارجی شده است.
واردات با مشکلاتی نظیر محدودیتهای نقل و انتقال ارز و روابط بانکی و به تبع آن تسویه اسناد و انجام امور گمرکی مواجه شده است. کالاهای فسادپذیر مانند گوشت نیازمند هماهنگی بیشتر میان دستگاههای ذیربط است تا بدون کمترین توقف و حاشیهای به بازار مصرف برسد.
براساس آمارها اکنون ۱۸ هزار تن گوشت وارداتی در بنادر و گمرکاتی همچون شهید رجایی بندرعباس (۹۰ درصد گوشتها در این منطقه است) و گمرک غرب تهران در قالب بیش از ۷۰۰ کانتینر دپو شده که برخی از این محمولهها با موانع و مشکلاتی برای ترخیص روبهرو هستند.
از گمرک خبر میرسد تلاشها در جهت ترخیص این محمولهها ادامه دارد. در این خصوص مهرداد جمالارونقی معاون فنی گمرک ایران میگوید: براساس آمارهای تا مورخ ۱۸ بهمن ۹۷ بیش از ۶۰۰ دستگاه کانتینر یخچالی گوشت اظهارنشده به گمرک وجود داشت که متعاقب دستور رسیدگی وزیر اقتصاد، بهرغم اینکه گمرک وظیفهای نسبت به کالاهای اظهارشده ندارد پیگیریهای لازم در جهت اظهار و ترخیص کالا صورت گرفت.
معاون امور گمرکی و فنی گمرک با اشاره به جدیدترین آمار مبنی بر وجود بیش از ۷۰۰ کانتینر گوشت وارداتی در گمرکات خاطرنشان کرد: گمرک طبق قانون نسبت به کالاهایی مسوولیت دارد که به گمرک اظهار شده باشند، بنابراین تا قبل از آن نمیتواند قانونا اقدامی انجام دهد. موضوعاتی از قبیل: عدم اظهارکالا به گمرک یا متروکه شدن آن به سازمانهای مسوول در مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی باز میگردد.
معاون فنی گمرک با تاکید بر اینکه گوشتهای اظهارشده به گمرک در حداقل زمان ممکن فرآیند ترخیص را طی کردهاند، گفت: حداکثر زمان انجام تشریفات چند ساعت بوده و هیچ تاخیری در گمرک وجود ندارد.
چرا که این کالا در مسیر سبز گمرکی تعریف شده و بلافاصله ارزیابی سیستمی صورت گرفته و به درب خروج گمرک برای ترخیص هدایت میشود. ارونقی با بیان اینکه گوشت نیازمند اخذ مجوزهای قانونی است، تصریح کرد: ممکن است سازمانهایی مانند دامپزشکی مجوز ترخیص را طی چند هفته به گمرک ارائه دهند که همین عامل منجر به تاخیر در انجام تشریفات گمرکی میشود.
حتی در برخی موارد صاحب کالا به دلیل عدم تمکن مالی قادر نبود حقوق ورودی اظهارنامه و مالیات و عوارض مربوطه را پرداخت کند که باعث تاخیر در ترخیص گوشتها شده است.
این مقام مسوول افزود: یکی دیگر از مشکلات مربوط به گوشتهای وارداتی مربوط به تاریخ اعتبار مجوزهای ثبت سفارش محمولهها میشود که در این زمینه مشکلی وجود ندارد و کالاهای اساسی فاقد مجوز ثبت سفارش معتبر، امکان پذیرش اظهارنامه آنها وجود دارد؛ حتی اگر تاریخ اعتبار مجوز ثبت سفارش پس از اظهار یا قبل از پایان انجام تشریفات گمرکی یا خروج منقضی شود گمرک نسبت به پذیرش این مجوزها اقدام کرده و تاخیری از این ناحیه متوجه کالا نیست.
وی به مشکلات بانکی ترخیص محمولههای گوشت اشاره و بیان کرد: حتی اگر صاحبان این قلم کالا (گوشت)، مانند سایر اقلام اساسی مشکل بانکی از جمله مشکل در انتقال ارز یا مشکل اسنادی داشته و کد بانک مربوطه به گمرک اعلام نشده با این پروسه به طول انجامد، چنانچه نسبت به اظهار این کالای اساسی به گمرک اقدام کرده باشند گمرک با صدور حکم (پس از اخذ حقوق ورودی و مالیات و عوارض متعلقه و همچنین اخذ مجوزهای قانونی مانند مجوز دامپزشکی) اجازه ترخیص و خروج کالا را حتی تا میزان ۹۰ درصد نیز صادر کرده است.
معاون گمرک یادآور شد: بهدلیل فسادپذیری کالاهایی مانند گوشت تسریع و تسهیل ترخیص با توجه به شرایط کشور در دستور کار است بنابراین مشکلی از این جهت نیز وجود ندارد. براساس ارزیابیهای صورت گرفته بخش عمده محمولههای گوشت وارداتی مربوط به بندر شهید رجایی بندرعباس است.
با این حال بخشی دیگر از ترکیه به گمرک غرب ترانزیت شده که با مشکلات عدیدهای روبهرو هستند. براساس قرائن موجود صاحبان کالا درخصوص استفاده از انبارهای اختصاصی یا سردخانههای عمومی با گمرک قرارداد منعقد نکردهاند که این مساله نظارت دستگاههایی مانند گمرک را تقلیل میدهد.
همچنین گفته شده که صاحبان آنها حاضر نیستند محمولههای گوشت وارداتی را بهرغم تمام تسهیلاتی که گمرک در نظر گرفته، اظهار واردات قطعی کرده یا ترانزیت داخلی کنند و در انتظار تکمیل و وصول مابقی محموله هستند تا امکان ترخیص کالا فراهم شود؛ بنابراین تریلرهای کشور ترکیه چند شبانهروز روشن میمانند که هزینههای محموله را افزایش میدهد.
هزینه خواب این محمولهها روزانه بالغ بر ۱۰۰ میلیون تومان برآورد شده است. با توجه به فسادپذیری گوشت با هماهنگی وزارت جهاد و صمت و گمرک هرچه سریعتر نسبت به ترخیص این محمولهها اقدام شود.