رویداد۲۴ محمد آیتی: بازار خودرو هنوز به وضعیت طبیعی بازنگشته است؛ قیمت محصولاتی مانند پراید در عرض یکی دو ماه، چیزی در حدود ۲۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد و قیمت خودرو‌های دیگر نیز در بازار تا ۷۰ میلیون جهش داشته است. از شهریور سال ۹۷ شورای رقابت از قیمت‌گذاری خودرو حذف شد و این مسئولیت بر عهده سازمان حمایت از مصرف کنندگان قرار گرفت؛ حذف شورای رقابت (مجموعه مرکب از چند نماینده مجلس، دو قاضی دیوان عالی کشور، دو اقتصاددان، یک حقوقدان، یک کارشناس تجارت، یک کارشناس امور زیربنایی، یک متخصص امور مالی، یک عضو اتاق بازرگانی و یک عضو اتاق تعاون) و تفویض اختیار کامل به وزارت صنعت نه تنها مشکلی را حل نکرد، بلکه نوسان‌های بازار باعث افزایش غیرمنتظره و باورنکردنی قیمت خودرو شد.
در ابتدای هفته طرح ساماندهی صنعت خودرو به صحن مجلس آمد و موادی از آن به تصویب نمایندگان رسید، شاید همراهی بیشتر مجلس و دولت بتواند مشکل موجود در صنعت خودرو را حل کند. در پی بررسی مجلس، روز گذشته اعلام شد شورای رقابت که حدود ۸ ماه پیش کنار گذاشته بود، مجددا مسئول رسمی قیمت‌گذاری خودرو شده است. آیا ورود این شورا مشکل را حل خواهد کرد؟ این سوالی است که بهرام پارسایی نماینده مجلس دهم به آن پاسخ داده است.
بهرام پارسایی که محوریت طرح ساماندهی صنعت خودرو را مدیریت کرده بود به رویداد۲۴ می‌گوید: مسئول قیمت‌گذاری خودرو در مدت اخیر سازمان حمایت بود. متاسفانه در این میان تضاد منافع وجود دارد چراکه این سازمان زیرمجموعه وزارت صمت است و این وزارتخانه هم سهامدار خودروسازان است بنابراین به نظر نمی‌رسد بتواند به صورت منطقی و بی‌طرفانه در موضوع قیمت‌گذاری خودرو ورود پیدا کند. در یک برهه زمانی حتی رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان عضو هیات مدیره خودروسازان هم بود.
عضو کمیسیون اصل نود مجلس معتقد است ما همیشه در خصوص شفافیت در حوزه خودرو با فقدان قانون روبرو بودیم. خوشبختانه طرحی که در مجلس تصویب شد، می‌تواند با نظارت و جدیت مجلس به شفافیت در این حوزه کمک کند. یعنی خودروساز موظف به پاسخگویی در موضوع کیفیت، ایمنی و خدمات خواهد بود. از طرفی این قانون به ایجاد فضای رقابتی در حوزه خودرو کمک خواهد کرد مخصوصاً اینکه خودرو‌های هیبریدی و برقی از حقوق گمرکی و وارداتی معاف شدند. از سوی دیگر دولت را موظف کردیم حداکثر تا پنج سال فناوری و تکنولوژی روز خودروسازی را وارد کشور کند که این اتفاق اگر بیفتد، شاهد تحولات بنیادین در این عرصه و رضایت حداکثری مردم خواهیم بود.
نماینده شیراز تصریح کرد: باید کمک کنیم تا فضای انحصاری که به نفع خودروسازان داخلی ایجاد شده، شکسته شود. یعنی مردم نباید محکوم به این باشند که حتماً خودرویی بی‌کیفیت را خریداری کنند.
او در پاسخ به اینکه روزی عنوان شد که سایت‌های قیمت‌گذاری خودرو مثل دیوار و شیپور فضای این بازار را ملتهب کردند، ولی چرا وقتی آن‌ها قیمت‌ها را از روی سایت‌های خود برداشتند باز هم قیمت‌ها روند منطقی به خود نگرفت، گفت: عطش و تقاضای جامعه نسبت به عرضه خودرو، چند برابر است. تا زمانی که عرضه و تقاضا به یک تناسب منطقی نرسد و از طرفی نظارت دقیق در این حوزه وجود نداشته باشد خیلی نمی‌توان به این تصمیم‌ها امیدی داشت. یعنی التهاب در بازار خودرو خیلی به نحوه قیمت‌گذاری در سایت‌هایی مثل دیوار و شیپور ربط ندارد و جلوگیری از قیمت‌گذاری توسط آن‌ها تصمیمی چاره‌ساز به نفع جامعه نیست.
پارسایی در پاسخ به اینکه چه تضمینی وجود دارد که شورای رقابت بتواند به تفاوت قیمت در کارخانه تا حاشیه بازار نظارت داشته باشد، گفت: یکی از دلایلی که شاهد تفاوت قیمت حاشیه بازار با در کارخانه هستیم. همین مجوز ۵ درصد زیر قیمت، حاشیه بازاری است که به خودروسازان دادند که منافع خودروسازان در آن تامین می‌شود که قیمت بازار بالا برود. یعنی آن‌ها عرضه خود را کاهش می‌دهند و همین دلیلی بر افزایش قیمت‌ها است. ولی وقتی مجبور باشند که با همان قیمت تمام شده به اضافه سود خود، خودرو را تحویل دهند دیگر بالا رفتن قیمت کف بازار امتیازی برای خودروسازان نیست.
سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس گفت: اینکه خودروسازان ادعا کنند واردات خودرو به روند کاری آن‌ها لطمه می‌زند، صحبتی است که اصلاً مقبولیت و جای دفاع ندارد چراکه خودروسازان حداقل دو سال زمان نیاز دارند تا تعهد خود را در زمینه پیش فروش‌هایی که داشتند، محقق کنند؛ بنابراین واردات خودرو‌های خارجی هیچ لطمه‌ای به کار آن‌ها و امنیت شغلی کارگران مشغول در این خودروسازی‌ها وارد نمی‌کند و فقط فضا را رقابت‌پذیر می‌کند. از طرفی، وقتی خودرو‌های خارجی وارد کشور می‌شوند نیازمند خدمات و تامین قطعات هستند و اتفاقاً این موضوع خود باعث جلوگیری از بیکاری کارگران فعال در این عرصه خواهد شد.
پارسایی می‌گوید: عده‌ای سخت در تلاشند در این موضوع از کارگران سپر انسانی درست کنند تا منافع خودشان را پیش ببرند و روی ناکارآمدی خود سرپوش بگذارند. باید به افرادی که روی به این صحبت‌ها می‌آورند گفت که راه چاره در بالا بردن کیفیت خودروی ملی است و اگر این اتفاق بیفتد آن‌ها هم می‌توانند در این بازار رقابت کنند. حتی فکر می‌کنم اگر خودروی ملی بتواند در یک میزان خاصی هم با خودرو‌های وارداتی رقابت کند باز هم با استقبال مردم روبرو خواهند شد.