رویداد۲۴ شادی مکی: چندی پیش اسماعیل آذری فعال اجتماعی از خودکشی دو دختر نوجوان در فاصلهای اندک در شهری کوچک از توابع چهارمحال و بختیاری خبر داد و نوشت که در این شهر کوچک ۶ هزار نفره، هر ماه یک نفر خودکشی می‌کند! چنین آماری در صورت حقیقت، خبری هولناک به شمار می‌رود. چنین خبری و البته اخبار مشابه ما را به این فرضیه می‌رساند که شاید آمار خودکشی در کشور روندی افزایشی دارد نظر حبیب الله مسعودی فرید معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور چیز دیگری است.
حبیب الله مسعودی فرید در این‌باره به رویداد۲۴ می‌گوید: ما جزو کشور‌هایی با آمار بالای خودکشی نیستیم، چنانکه تا ۲ سال پیش ما رتبه ۱۰۳ یا ۱۰۴ را در این زمینه داشتیم به بیان دیگر متوسط خودکشی منجر به فوت در دنیا ۱۵ نفر به ازای ۱۰۰ هزار نفر در سال است، اما در ایران این میزان سالانه ۵.۵ نفر به ازای ۱۰۰ هزار نفراست.
وی با بیان اینکه موضوع خودکشی بسیار مهم بوده و نیازمند برنامه‌ریزی است، ادامه داد: در سال ۹۷، ۶۰ هزار مورد اقدام به خودکشی به سازمان اورژانس اجتماعی ارجاع شد که همکاران ما مداخلات لازم را انجام داده و موفق شدند فرد را از خودکشی منصرف کنند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر اینکه پس از انصراف از خودکشی فرد باید خدماتی را دریافت کند، اظهار کرد: باید علت این تصمیم بررسی شود، زیرا عمدتا مسائل روانشناختی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی، اعتیاد و ... در این اقدام نقش دارند، همچنین ممکن است موضوعات اقتصادی نیز در این تصمیم‌گیری فرد نقش داشته باشد.
او با اشاره به اینکه براساس بررسی‌های علمی جهانی افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند، در آن لحظه ثبات روانی ندارند، تصریح کرد: اگر با ارائه آموزش‌های فردی بتوانیم پیشگیری و شناسایی به هنگام و غربالگری کنیم یا افراد آگاه باشند که در صورت مشاهده علائم تمایل به خودکشی در خود یا اطرافیان می‌توانند به سامانه مشاوره‌ای ۱۴۸۰ یا ۱۲۳ تماس بگیرند، این موارد می‌تواند گامی موثر در کاهش خودکشی باشد.
مسعودی فرید با تاکید بر نقش استرس‌های محیطی و مسائل اقتصادی و ضرورت توجه به این مسائل در پیشگیری و کاهش از خودکشی عنوان کرد: باید به موضوع سلامت روان توجه بیشتری شده، اعتبارات بخش سلامت روان افزایش یابد و این حوزه مورد حمایت بیشتری قرار گیرد.
او افزود: با توجه به وجود حدود ۱۸ میلیون دانش آموز و دانشجو در کشور ضروری است در مدارس و دانشگاه‌ها مهارت‌هایی نظیر مهارت زندگی، مدیریت هیجان‌ها، مهارت خودآگاهی به افراد آموزش داده شده و نظام مشاوره تقویت شود، همچنین باید سلامت روان در محیط کار با توجه به اهمیت به سزای آن مورد توجه قرار گیرد، با تمرکز بر این دو حوزه در واقع ۷۰ تا ۸۰ درصد از مردم جامعه تحت پوشش قرار می‌گیرند و خواهیم توانست از خودکشی پیشگیری کنیم.
این جامعه شناس با تاکید بر اینکه نرخ خودکشی در ایران طبق آمار سازمان پزشکی قانونی نرخی ثابت بوده و روندی رو به افزایش نیست، گرچه ممکن است در برخی مناطق زیاد باشد، گفت: اما یک مورد خودکشی هم دارای اهمیت زیادی است، همچنین پیک خودکشی مربوط به دوران جوانی و نوجوانی است و باید تمرکز زیادی براین گروه سنی داشته باشیم و با توجه به اینکه این افراد در سن بهره‌وری قراردارند، ضروری است با ارتقای برنامه‌های سلامت روان از این موضوع پیشگیری کنیم.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، تقویت اورژانس اجتماعی، تدوین و اجرای پروتکل مداخله در خودکشی توسط بهزیستی و وزارت بهداشت، اجرای طرح نماد در آموزش و پرورش که نیازمند توسعه است، را از جمله اقدامات انجام شده برای مقابله با پدیده خودکشی در کشور خواند و اضافه کرد: در حال حاضر به صورت اختصاصی و عمومی در کنار سایر آسیب‌ها روی موضوع خودکشی کار می‌کنیم تا منجر به کاهش خودکشی شود.
او با اشاره به اینکه در تمام جهان بررسی‌ها نشان می‌دهد به طور معمول زنان ۳ برابر مردان اقدام به خودکشی می‌کنند، اما مرگ ناشی از خودکشی در میان مردان ۳ برابر زنان است، زیرا مردان از مدل‌های خشن‌تری استفاده می‌کنند.
مسعودی فرید با اشاره به خودسوزی‌های صورت گرفته توسط زنان در ایلام طی سال‌های گذشته تاکید کرد: میزان خودسوزی در ایلام کاهش یافته و تبدیل شده به سایر شیوه‌های خودکشی گرچه ممکن است همچنان مواردی دیده شود.
وی تصریح کرد: در تقسیم کار ملی، متولی اصلی خودکشی وزارت بهداشت است و اگر شخص فوت کرد آمار آن در سازمان پزشک قانونی به ثبت می‌رسد.
به گزارش رویداد۲۴ آنچه کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، موضوع خاص خودکشی در میان زنان است؛ به بیان دیگر تجربه فعالان اجتماعی حاکی است که در برخی از نقاط کشور، خودکشی یا تمایل به خودکشی در میان زنان و دختران به میزان قابل توجهی، مشاهده می‌شود که در برخی موارد این تمایل به اقدام و مرگ می‌رسد؛ اقدامی که گفته می‌شود رد پای آن را می‌توان در وجود فرهنگ مردسالارانه و سختی‌های زندگی با مردانی که درکی از زنان و دختران خود ندارند، دنبال کرد.
در چنین شرایطی توجه کمتر به اعتبارات سلامت روان و عدم آموزش به افراد برای درک و مفاهمه با جهان پیرامون خود، می‌تواند زمینه خودکشی درمیان همه اقشار جامعه، اما به صورت خاص‌تر در میان زنان را افزایش دهد، بنابراین نمی‌توان با اتکا به آمار جهانی نسبت به خودکشی ۳ برابری زنان نسبت به مردان این موضوع را به کناری نهاد، بلکه تمایل و اقدام به خودکشی زنان بیش از مردان در برخی مناطق حتما زنگ هشداری است که باید به آن توجه شود.