رویداد۲۴ نقدینگی مهم‌ترین و کلیدی‌ترین متغیر اقتصاد پولی قلمداد می‌شود. این متغیر می‌تواند به عنوان فاکتور پیرامونی نقش موثری بر شکل دهی سایر متغیرهای کلان اقتصادی نظیر تورم و رشد اقتصادی داشته باشد. اقتصاد ایران در سال‌های گذشته با دو پدیده مواجه بوده است: رشد بالای نقدینگی در سطح کلان و دسترسی پایین به منابع مالی در سطح بنگاهی. این پدیده گاه به تناقض نقدینگی معروف شده است.
روشن است که این معضل در شرایط تحریم حتی در معرض تشدید نیز قرار داشته باشند. زیرا از یک طرف مشکلات مالی دولت و بنگاه‌ها به رشد نقدینگی دامن می زند و از طرف دیگر، روندهای اقتصادی مثل افزایش نرخ ارز و تورم نیاز به منابع مالی را افزایش می‌دهد.
در سال 1397 واردات کشور حدود 43 میلیارد دلار بوده که حدود 56 درصد آن به مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای اختصاص داشته است؛ در صورتی‌که نرخ دلار 3700 تومان باقی می‌ماند حدود 890 هزار میلیارد ریال مورد نیاز می‌بود، حال آنکه این مبلغ با نرخ ارز 9000 تومان به حدود 2167 هزار میلیارد ریال افزایش یافته است.
در گزارش وزارت امور اقتصادی و دارایی با عنوان «بسته رونق تولید سال ۹۸» آمده است: طبق آمار 10 ماهه سال 1397، تسهیلات پرداختی بانک‌ها حدود 538.3 هزار میلیارد ریال بوده است که حدود 3161٫2 هزار میلیارد ریال آن بابت سرمایه در گردش بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 10 درصد 287.7 هزار میلیارد ریال افزایش یافته است.
اما نیاز بخش تولیدی با توجه به افزایش نرخ ارز و افزایش تورم بیش از این مقدار افزایش یافته است.حال سؤال اساسی این است که با توجه به وضعیت نامناسب بانک‌ها و عمق کم بازار سرمایه، تقاضا برای منابع اضافی چگونه تأمین شود.
زیرا در صورت عدم تأمین منابع کافی جهت اعطای تسهیلات، بنگاه‌ها با رکود بزرگی مواجه می‌شوند. بنابراین این مسئله علاوه بر مسائل اقتصادی، چالش‌های اجتماعی - سیاسی را به همراه خواهد داشت.
لذا اجرای برنامه‌هایی در راستای افزایش توان تأمین مالی جهت حمایت از چرخه فعالیت‌های اقتصادی کشور و رونق تولید امری حیاتی است.
از این رو برخی از موانع پیش روی بنگاه‌های تولیدی و صنعتی کشور که با وجود نوسانات اقتصادی برای رفع آن‌ها باید برنامه ریزی دقیقی صورت گیرد عبارت‌اند از:
- کمبود سرمایه در گردش واحدهای تولیدی
- مشکلات در نظام بانکی کشور و عدم هدایت نقدینگی به فعالیت‌های تولیدی
- افزایش هزینه‌های مبادلاتی بین‌المللی به دلیل تحریم‌های اقتصادی
منبع: اقتصاد نیوز