رویداد۲۴ حجم بالای ترافیک، چادر زدن، فضای تکراری دریا و جنگل و … هیچ یک اما باعث نمیشود تا مردم خصوصا تهرانیها سفر به شمال را از قلم بیاندازند، حتی اگر شده مسیر ۴۰۰ کیلومتری را ۲۲ ساعت در راه و ترافیک باشند هم دست از تلاش برنمیدارند و در اولین فرصت و تعطیلی وسایل خود را جمع کرده و راهی شمال میشوند. اتفاقی که این روزها برای آن جکهای بسیاری هم ساخته شده است.
در همین رابطه مهرداد خدیر روزنامه نگار و پژوهشگر در گفت و گو با جامعه ایرانى دلایل و چرایی سفر شهروندان به شمال کشور را بررسی کرده است، او میگوید: درمورد سفر به شمال میان دو نیمه سال باید تفاوت قائل شویم. در فصل بهار و خصوصا تابستان انگیزه دریا را نباید از نظر دور بداریم. نکته دوم طبیعتا نزدیکى شمال به تهران است. اما به دلیل من مهمترین نکته این موضوع ناآگاهى در مورد جاذبه هاى دیگر استان ها و هزینه ها است. به عبارت دیگر در سفر به استان هاى شمالى کشور مانند گلستان، مازندران و گیلان، اقامت مسافرین صرفا محدود به هتل نمیشود.
خدیر ادامه داد: در سال هاى اخیر برخى از شهروندان منازل و ویلاهایى را در این استان ها تهیه کرده اند که در مواقع تعطیلى به آنجا مى روند. در مجموع فرهنگ گذران اوقات در شمال سبد متنوعى را دربر مى گیرد. به معناى دیگر وجود مراکز خرید متعدد و متنوع، دریا، جنگل و … مى تواند مجموعه اى از امکانات با سلیقه هاى متفاوت را به مسافرینى که عموما به صورت خانوادگى سفر مى کنند ارائه دهد. البته این به معناى این نیست که در دیگر شهرها این امکانات وجود ندارد ، اما در سفر به شهرهاى دیگر از آنجایى که محوریت سفر بازدید از مراکز تاریخى است و استفاده از هتل و رستوران الزام بیشترى پیدا مى کند، با توجه به شرایط اقتصادى امروزه، طبعا هزینه هاى بیشترى را هم به مسافرین تحمیل مى کند. اما به طور کلى مى توان گفت ناآگاهى از دیگر جاذبه هاى کشور مهمترین دلیلی است که مسافرین شمال را برای سفر انتخاب میکنند.
این روزنامه نگار در ادامه یادآور مى شود: مقاله اى را مطالعه مى کردم که در آن از شمال به عنوان مادر تعبیر کرده بود، به این معنا که شهروندان تهرانى بعد از استرس، ترافیک، هواى آلوده و فشار زندگى نیاز دارند تا سر بر شانه اى بگذارند و ساعاتى آرامش را تجربه کنند. بگذریم که در این ترافیک بخشى از زمانشان تلف مى شود اما شمال براى مردم بیشتر جنبه مامن و پناهگاه پیدا کرده است.
این پژوهشگر مسائل اجتماعى با بیان اینکه یک خانواده عموما علایق و سلایق متنوعى دارد، تصریح کرد: به طور مثال اگر این خانواده به شهرى مانند قزوین برود، ممکن است همه اعضا بازدید از مکان هاى تاریخى برایشان جذابیتى نداشته باشد، اما شمال این سبد متنوع از جاذبه هاى متعدد را در اختیار مردم قرار مى دهد. موضوع دیگه بحث سختگیرى ها است. به طور مثال در جاده شمال کمتر پیش مى آید که بخواهند به نحوه پوشش شما تذکر بدهند اما در شهرهاى دیگر خصوصا شهرهایى با بافت سنتى، این حساسیت ها بیشتر مى شود. درحالى که در شمال کشور به دلیل گردشگرى و رفت وآمدها، پذیرش بالایى را در رابطه با نحوه پوشش مردم وجود دارد.
مهردادخدیر ادامه داد: از آنجایى که مردم ما اهل مطالعه و خواندن مکتوب نیستند و بیشتر شفاهى هستند، چه بسا با مطالعه مى توانستند مکان هاى گردشگرى متنوع ترى را پیدا کنند اما حتى اگر این جاذبه ها را هم پیدا کنند با یک یا دوبار سفر به آنجا، احساس تکرارى بودن به آن ها دست مى دهد، اما دریا و جنگل و دیدن رنگ سبز با توجه به خشک بودن کشور ما هرچند که این احساس تاحدى القایى است اما احساس تکرار به شهروندان را نمى دهد.
این روزنامه نگار با اشاره به اینکه مردم در سفر به شمال درگیر مکان هاى اقامتى، غذا، هزینه ها، نوع فرهنگ و … نیستند، تصریح کرد: هرچند که ممکن است این تصور براى مردم اغراقآمیز باشد اما مجموعه اى از امکانات و تصورها باعث میشود تا مردم براى سفرهایشان شمال را انتخاب کنند.
خدیر با تاکید بر اینکه براى تغییر این سبک از زندگى و سفرها نیاز داریم تا تعطیلات را در طول سال توزیع کنیم، گفت: ما اگر تعطیلات زمستانى را هم در نظر مى گرفتیم، طبیعتا در این تعطیلات شمال آنقدر گزینه مناسبى نخواهد بود و مردم کم کم یاد خواهند گرفت که در این زمان به جنوب سفر کنند. راهکار بعدى این است که شرکت هاى هواپیمایى میتوانند براى سفر اول تخفیف و یا امکانات خاصى را براى مسافران در نظر بگیرند. نکته بعدى گسترش خطوط ریلى است. یکى از دلایلى که مردم عموما شمال را انتخاب مى کنند بزرگراههاى امن و خوبى است که این مسیر دارد. بنابراین ما در مجموع نیازمند همه این موارد هستیم تا بتوانیم مردم را به سمت جاذبه هاى سایر استان ها جز شمال سوق دهیم.